Smug
Active member
QNB Finansbank Araştırma Grubu Haziran konut satış sayılarını şöyleki kıymetlendirdi: Haziran ayında toplam konut satışları bundan evvelki yılın tıpkı ayına göre %29.1 oranında azalarak 134.7 bin adet oldu. Bu düşüş geçen sene Haziran ayından itibaren yaşanan kredi genişlemesinin yarattığı baz tesirinden kaynaklandı.
İpotekli (kredili) satış adedi 28.9 bin ile yıllık bazda %71.5 oranında azaldı, öteki satışlar ise yıllık bazda %19.6 artarak 105.9 bin oldu. Birinci ve ikinci el konut detayında ise, birinci satışlar yıllık bazda %31.6 azalarak 40.1 bin, ikinci el satışlar %28 azalarak 94.6 bine geldi.
Yakın periyotlu gelişmeleri görmek için dataları mevsim ve takvim tesirlerinden arındırdık.
Para ve kredi siyasetlerindeki gevşemenin tesiriyle Temmuz 2020’de tarihi tepe noktasına ulaşan ipotekli satışlar, daha sonraki devirdeki sıkılaşmayla birlikte 2020’nin sonlarında gerilemişti. Sıkı seyreden finansal şartların tesiriyle, ipotekli satışlar tarihi eğilimine nazaran düşük düzeylerdeki seyrini sürdürüyor. İpotekli olmayan satışlarda ise Nisan ayına kadar tarihi eğilimle genel olarak uyumlu bir görünüm vardı. Mayıs’taki besbelli bir düşüşün akabinde, Haziran’da bunu telafi eden sert bir artış oldu. Toplam konut satışları da buna paralel olarak Mayıs’ta gerileyip Haziran’da yükseldi.
Sonuç olarak, pandemi ile direkt bağ olumsuz tesirin ortadan kalktığı görülüyor.
Ama finansal şartlardaki sıkılık krediler kanalından toplam satışlardaki eğilimi sınırlıyor.
Bizim Menkul Bedeller raporuna bakılırsa, 2021 yılında toplam konut satışları, geçen yılın tıpkı devrine nazaran %11,5 azalışla 552.810 oldu. BMD şunları kaydetti:
“Covid-19 salgını, tüketici tercihlerine taraf vermede büyük etken olmuştur. Hane halkının öncelikli tercihleri temel muhtaçlıklarını karşılamak olup, bu gereksinimler içerisinde konutun hissesi Mart, Nisan ve Mayıs aylarında gerilemişken Haziran ayında, kamu bankaları öncülüğünde konut kredilerinde yapılan indirimlerin de tesiriyle konut satışlarında önemli artışlar geldi. Devamında gelen konut kredilerindeki faiz artırımı ve enflasyon baskısı niçiniyle satışlarda düşüşler yaşandı.
Aşağıda sunduğumuz grafiklerde konut satışlarının yıllık temposu ve 3 aylık hareketli ortalama seyrini görüyoruz. Her iki grafik de konut satışlarında kayda kıymet bir yavaşlamaya işaret ediyor.
QNB Finansbank ve BMD konut satışlarında yaşanan ezayı enflasyon ve alım gücünde gerilemeye bağlıyor. Bunlar hakikat, lakin bir öge daha var: İnşaat maliyetlerinin yıllık %50 yükselmesi, inşaat üreticisini meblağları da artırmaya zorluyor.
TCMB kaynaklarına bakılırsa: “Konut Fiyat Endeksi (KFE), 2020 Mayıs ayında bundan evvelki aya nazaran %6,4, evvelki yılın tıpkı ayına göre %23,2 artış göstererek 165,70 düzeyinde gerçekleşti.
Üretim yılı son iki yıl olan konutlar için hesaplanan Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) ise Türkiye genelinde Mayıs ayında, geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran %27,7 artış göstererek 140,6 düzeyinde gerçekleşirken üretim yılı son iki yılı aşan konutlar için hesaplanan Yeni Olmayan Konutlar Fiyat Endeksi (YOKFE) ise Türkiye genelinde %22,5 artışla 134,9 düzeylerinde gerçekleşmiştir.
Resmi TÜFE’nin pek üstünde gerçekleşen fiyat artışları, konutun cazibesini azaltıyor. Son olarak özel bankaların da düşük faizlerden ipotek kredisi vermekte isteksiz olduğunu görüyoruz.
Küresel Source Partners Türkiye araştırma grubun hesaplarına bakılırsa, hala satılmayı bekleyen konut stoku 1.3 milyon ünite civarında olabilir. Aylık ortalama 30 bin yeni konut satışı yapıldığı düşünülürse, müteahhitler dev bir envanterin üstünde oturup yüksek finansman sarfiyatları ödüyor.
Yakın gelecekte de fiyatları daha düşük olan ikinci el satışlar konut alımında başı çekerken, inşat bölümünde yavaşlama ve yeni bir batık kredi furyası kelam konusu olabilir.
İpotekli (kredili) satış adedi 28.9 bin ile yıllık bazda %71.5 oranında azaldı, öteki satışlar ise yıllık bazda %19.6 artarak 105.9 bin oldu. Birinci ve ikinci el konut detayında ise, birinci satışlar yıllık bazda %31.6 azalarak 40.1 bin, ikinci el satışlar %28 azalarak 94.6 bine geldi.
Yakın periyotlu gelişmeleri görmek için dataları mevsim ve takvim tesirlerinden arındırdık.
Para ve kredi siyasetlerindeki gevşemenin tesiriyle Temmuz 2020’de tarihi tepe noktasına ulaşan ipotekli satışlar, daha sonraki devirdeki sıkılaşmayla birlikte 2020’nin sonlarında gerilemişti. Sıkı seyreden finansal şartların tesiriyle, ipotekli satışlar tarihi eğilimine nazaran düşük düzeylerdeki seyrini sürdürüyor. İpotekli olmayan satışlarda ise Nisan ayına kadar tarihi eğilimle genel olarak uyumlu bir görünüm vardı. Mayıs’taki besbelli bir düşüşün akabinde, Haziran’da bunu telafi eden sert bir artış oldu. Toplam konut satışları da buna paralel olarak Mayıs’ta gerileyip Haziran’da yükseldi.
Sonuç olarak, pandemi ile direkt bağ olumsuz tesirin ortadan kalktığı görülüyor.
Ama finansal şartlardaki sıkılık krediler kanalından toplam satışlardaki eğilimi sınırlıyor.
Bizim Menkul Bedeller raporuna bakılırsa, 2021 yılında toplam konut satışları, geçen yılın tıpkı devrine nazaran %11,5 azalışla 552.810 oldu. BMD şunları kaydetti:
“Covid-19 salgını, tüketici tercihlerine taraf vermede büyük etken olmuştur. Hane halkının öncelikli tercihleri temel muhtaçlıklarını karşılamak olup, bu gereksinimler içerisinde konutun hissesi Mart, Nisan ve Mayıs aylarında gerilemişken Haziran ayında, kamu bankaları öncülüğünde konut kredilerinde yapılan indirimlerin de tesiriyle konut satışlarında önemli artışlar geldi. Devamında gelen konut kredilerindeki faiz artırımı ve enflasyon baskısı niçiniyle satışlarda düşüşler yaşandı.
Aşağıda sunduğumuz grafiklerde konut satışlarının yıllık temposu ve 3 aylık hareketli ortalama seyrini görüyoruz. Her iki grafik de konut satışlarında kayda kıymet bir yavaşlamaya işaret ediyor.
QNB Finansbank ve BMD konut satışlarında yaşanan ezayı enflasyon ve alım gücünde gerilemeye bağlıyor. Bunlar hakikat, lakin bir öge daha var: İnşaat maliyetlerinin yıllık %50 yükselmesi, inşaat üreticisini meblağları da artırmaya zorluyor.
TCMB kaynaklarına bakılırsa: “Konut Fiyat Endeksi (KFE), 2020 Mayıs ayında bundan evvelki aya nazaran %6,4, evvelki yılın tıpkı ayına göre %23,2 artış göstererek 165,70 düzeyinde gerçekleşti.
Üretim yılı son iki yıl olan konutlar için hesaplanan Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) ise Türkiye genelinde Mayıs ayında, geçtiğimiz yılın tıpkı ayına nazaran %27,7 artış göstererek 140,6 düzeyinde gerçekleşirken üretim yılı son iki yılı aşan konutlar için hesaplanan Yeni Olmayan Konutlar Fiyat Endeksi (YOKFE) ise Türkiye genelinde %22,5 artışla 134,9 düzeylerinde gerçekleşmiştir.
Resmi TÜFE’nin pek üstünde gerçekleşen fiyat artışları, konutun cazibesini azaltıyor. Son olarak özel bankaların da düşük faizlerden ipotek kredisi vermekte isteksiz olduğunu görüyoruz.
Küresel Source Partners Türkiye araştırma grubun hesaplarına bakılırsa, hala satılmayı bekleyen konut stoku 1.3 milyon ünite civarında olabilir. Aylık ortalama 30 bin yeni konut satışı yapıldığı düşünülürse, müteahhitler dev bir envanterin üstünde oturup yüksek finansman sarfiyatları ödüyor.
Yakın gelecekte de fiyatları daha düşük olan ikinci el satışlar konut alımında başı çekerken, inşat bölümünde yavaşlama ve yeni bir batık kredi furyası kelam konusu olabilir.