Sağlıklı hayat için sağlıklı beslenmenin ipuçları ve beslenme ile ilgili bilmediklerimizi bilmek
Tıbbın babası kabul edilen Hipokrat, sağlıklı hayatın temel unsurunu ’’bireyin şahsi yapısı ve değişik besinlerin gücü
”nü bilmek formunda tanımlar.Dünya Sıhhat Örgütü ise sıhhati, fizikî, bedensel, ruhsal taraftan tam bir yeterlilik hali
olarak tanımlamıştır. Sağlıklı büyüme ve gelişme, mevcut sıhhatin korunması, ömür mühleti ve ömür kalitesinin
arttırılması için besinlerin yeterli-dengeli ve çeşitli olarak tüketilmesi, yani hakikat ve sağlıklı beslenmedir aslolan.
Beslenme, son senelerda üzerinde durulan değerli mevzuların başında gelmektedir.Günümüzde dünyada milyonlarca
insan daima açlık ve yetersiz beslenmenin getirdiği vefat ve hastalıklarla savaşırken, öbürleri çok ve yanlış
beslenmenin yol açtığı bozukluklar niçiniyle erken yaşta çalışamaz, üretemez duruma gelmekte, topluma, aileye
ve etrafa maddi-manevi yük olmakta ya da hayatlarını erken yaşta yitirmekte dirler. Yanlış ve bilinçsiz beslenme,
insanın, ailenin, toplumun, giderek ülkenin meseleleri açısından birinci sıralardaki yerini almaktadır.
Son vakit içinderda ehil olmayan bireylerin yaptığı, altyapıdan ve kâfi bilimsel çalışmalardan mahrum bir takım
açıklama ve teklifler bu mevzuda aslına bakarsanız başı çok karışık olan toplumun beslenme bilgi seviyesini daha da
dramatik hale getirmektedir.Bu durumun bilhassa, toplumda yetersiz ve istikrarsız beslenme meselelerinden en oldukca
etkilenen hamilelerle büyüme çağındaki çocuklar, gençler açısından geri dönüşü son derece zahmetli olan ya da geri
dönüşü olmayan sıhhat problemlerine yol açacağı kuvvetle mümkündür.ötürüsıyla yanlış ve istikrarsız beslenme
meselelerinin önlenmesindeki temel araçlardan biri olan, gerçek vakitte hakikat yer ya da bireylerden, yanlışsız bilgi ile
donanmak, evvel bireyin kendisinin, ardından ailenin ve toplumun beslenme biçiminin düzeltilmesindeki birinci adım
olabilir. Çünkü bireyin, ailenin ve toplumun birinci emeli sağlıklı – üretken- memnun olmaktır.Bunun simgesi de şüphesiz
aklen, ruhen, bedenen ve toplumsal taraftan yeterli gelişmiş, düzgün işler bir beden yapısı ve bu yapının da hayat boyu
korunmasıdır.Tabii ki bu işlerliği sağlayan tek öge beslenme değildir, kalıtım, iklim, etraf şartlarının etkisi
yadsınmamakla bir arada, yanlışsız ve sağlıklı beslenmenin tüm bu faktörlere tek başına tesiri olduğu bir oldukca
araştırmada gösterilmektedir.
Beslenmenin bebek anne rahmine düştüğü anda başlayıp son nefese kadar devam eden bir müddetçte yer alması
niçiniyle, hayatın her periyodunda bu mevzudaki farkındalığımızı sağlamak gerektiği unutulmamalıdır.Sağlıklı
beslenme ile ilgili gerçek adımlar atmak için, hiç bir ‘’zaman ‘’ın geç sayılmaması gerektiği, yapılacak her hatanın
önümüzdeki jenerasyonları etkileyeceği akıldan çıkarılmamalıdır. Alınacak sıradan üzere görülen can alıcı bir iki önlem bile,
günümüzde vefat niçinlerinin başında gelen kanser, kalp-damar hastalıkları üzere hastalıklar haricinde zeka geriliği,
raşitizm, sıradan guatr, anemiler, bir fazlaca enfeksiyon hastalıkları, düşükler, infertilite ( kısırlık), büyüme- gelişme
geriliği , cilt, saç, göz, kemik- kas yapısında , diş çürükleri,( Kalsiyum ve D Vitamini Yetersizliği- Kemik Erimesi
),şişmanlık- zayıflık ,depresyon,yorgunluk, halsizlık, sonluluk,tahammülsüzlük, hormonal ıstıraplar üzere psikolojik
olarak ta davranışlarımızı etkilemektedir.
hayatımızın, aldığımız kararlardan oluştuğunu düşünecek olursak, beslenmenin o günkü ruh halimiz ve
davranışlarımıza , başka bir deyişle kararlarımıza, sonuçta hayat kalitemizi belirlememize olan tesirlerini bir kez
daha düşünmeliyiz.
Üstteki bilgiler ışığında kâfi ve istikrarlı beslenmek için değişik yaş, cinsiyet ve özel durumlardaki bireylerin
güç ve besin öğeleri gereksinmelerinde de farklılıklar olduğu unutulmamalıdır . Beşerler, gereksinmesi olduğu
besin öğelerini tartarak alamaz bunlar doğal besinlerle karşılanır. Besinlerimiz, içerdikleri besin öğelerinin tipleri ve
ölçüleri tarafından farklıdır. Kimi besinler proteinden, kimileri rastgele bir vitaminden zengindir. Her besini aynı
anda yeme olanağımızda yoktur. Bu niçinle, besinlerimizi, besleyici pahaları istikametinden 4 küme altında
toplayabiliriz. Bu küme ortasında yer alan besinler, birbirinin yerini fiyat. Günlük diyetimizde her kümeden besin bulunur
ve bunların ölçüleri gereksinmemize uygun olursa, kâfi ve istikrarlı besleniriz: Özetleyecek olursak,
Küme 1: Süt ve sütten yapılan yiyecekler: Bu küme kalsiyum için en yeterli kaynaktır. Süt, yoğurt, peynir, çökelek ve süt
ile yapılan tatlılar bu kümeye girer. Bu kümedeki yiyeceklerin rastgele birinden yahut bir kaçından günde 2 porsiyon
yenilmelidir. Bir büyük su bardağı süt yahut yoğurt, iki kibrit kutusu büyüklükte peynir, bir küçük kase muhallebi veya
sütlaç bir porsiyon kabul edilir. Bu kümedeki yiyecekler bilhassa büyümekte olan çocuklar, hamile ve emzikli bayanlar ile
yaşlılar için değerlidir. Yetişkin ve olağan durumda olan şahıslara, günde iki porsiyon, mesela iki kibrit kutusu
büyüklükte peynir yahut bir su bardağı kadar yoğurt yeterse de; çocuklar, hamile ve emzikli bayanlar 3-4 porsiyon
almalıdırlar.
Küme 2: Et, tavuk, balık, yumurta, kuru nohut, fasulye, mercimek ve bu besinlerden yapılan eserler: Bu gruptaki
besinler protein, B vitaminleri ve demirden zengindir. Güç de verirler. Rastgele birinden ya da bir kaçından her
gün iki porsiyon yenilmelidir. Bu küme besinler, öğlen ve akşam birinci yemeği oluşturur. Sabah bir yumurta yenirse
yarım porsiyon alınmış demektir. Öğünlerden birinde kurubaklagil, birinde de etli zerzevat yemeği kafidir. Etin yerine
balık yahut tavuk da yenilebilir. Gençler, hamile ve emzikli bayanlar bu kümeden 3 porsiyon almalıdır.
Küme 3: Taze zerzevat ve meyveler: C vitamini gereksinmemizi bu kümeden karşılarız. Patates, karnabahar, kereviz,
patlıcan, enginar, pancar, kabak, domates, salatalık, biber, yeşil yapraklı sebzeler, havuç ve her türlü meyveler. Bu
kümedeki yiyeceklerin rastgele birinden yahut bir kaçının karışımından her gün 5-7 porsiyon yenilmelidir. Alınan
zerzevat ve meyvenin bir porsiyonu yeşil yapraklı sebzelerden yahut portakal, limon üzere turunçgillerden yahut domates
olmalıdır. Portakal, elma, armut, muz üzere meyvelerin orta büyüklükte bir tanesi, kayısı ve erik üzere meyvelerin 3-6
adedi; çilek, kiraz üzere olanların yarım su bardağı kadarı bir
porsiyon sayılır. Yeşil sebzelerin doğrandığı vakit 2-3 su bardağını dolduran ölçüsü, bir orta büyüklükte patates,
bir küçük havuç, bir küçük yeşil kabak, bir daha bir porsiyon olarak kabul edilir.
Küme 4: Tahıllar ve tahıllardan yapılan yiyecekler: Bu küme temel güç kaynağımızı oluşturur. Ekmek, makarna,
şehriye, pirinç, bulgur, kuskus, börekler, un ve irmikten yapılan tatlılar. Ekmek, her öğün yediğimiz yiyecektir.
Yetişkin bir kişi için öğünlerde, 1-2 orta dilim ekmek kafidir. Fazla hareket gösteren bireyler bunun iki üç katını
yiyeceği üzere, daha hayli oturarak iş nazarann şahısların bir porsiyondan fazla yemelerine gerek yoktur. Hareketli iş bakılırsan
şahıslar yaptıkları işin derecesine göre 2-3 porsiyon yiyebilirler. 3-5 yemek kaşığı kadar makarna yahut pilav, bir
porsiyon sayılır. Tatlıların porsiyon ölçüsü çeşitlerine göre ayarlanır. İrmik helvasının 3-4 silme yemek kaşığı,
lokmanın 5-6 adedi, sigara böreğinin 3-4 tanesi, tepsi böreğinin olağan bir dilimi bir porsiyon sayılır.Bu kümeden 4-6
porsiyon yenilmelidir.
Bu kümelerde belirtilmeyen yağ, şeker, salça ve baharat besinlere lezzet vermek için kullanılırlar. Şeker vücuda
yalnızca güç sağladığına göre fazla şeker yemek kişiyi istikrarsız beslenmeye gdolayır. Bal, pekmez, reçel ve
marmelat üzere yiyecekler, şeker yerini fiyat. Vücut hareketi epey olan çalışanlar ve atletler her yemekte tatlı yiyebilirler.
Günlük yediğimiz yağların aşağı üst yarısı, yiyeceklerimizin bileşiminden gelir. Bilhassa et ve benzeri
yiyeceklerle; fıstık, zeytin, ceviz, süt, peynir, yumurta üzere yiyeceklerin kullanıldığı yemeklere ilaveten yağ koymaya
gerek yoktur. Kahvaltılarda ve yemeklerde kullandığımız yağlar katı yahut sıvı olabilir. Katı ve sıvı yağlardan dengeli
bir biçimde yenmelidir. Günlük bir kişinin alacağı yağ ölçüsü 20-30 g. (2-3 silme yemek kaşığı) kadardır. Bu yağın
yarısı bitkisel sıvı yağlardan olmalıdır. Bu kümedeki yiyeceklerden hayli fazla alıp, öteki gruplardakilerden çok az veya
hiç almayan kimseler, istikrarsız besleniyor demektir. Örneğin, günlük yiyecekleri daha hayli et, hamur işleri, pirinç,
bulgur ve tatlılar olan, taze zerzevat ve meyvelerden yemeyen bir kimse vitaminlerin ve minerallerin kimilerini yeteri
kadar sağlayamaz. Bunun yanında, rastgele bir meyveden çok fazla yemenin de bir faydası yoktur. Günlük
yiyeceklerimiz seçilirken, her
kümedeki yiyeceklerden gösterilen ölçüler kadar almak yetersiz ve istikrarsız beslenmenin önlenmesi için gereklidir.
Besin kümeleri ve besleyici kıymetleri Besin kümeleri Nitelikleri
1. Süt ve Eserleri: Kalsiyum, B vitaminleri ve proteinden varlıklı.
_ Süt-yoğurt -Yağ ve kolesterol az.
_ Yağlı peynirler -Yağ, doymuş yağ, kolesterol epey.
_ Yağsız peynirler -Yağ ve kolesterol epey az.
2.Et, tavuk, balık, yumurta, Protein, B vitaminleri, demir ve çinkodan kuru baklagiller: zengindirler.
_ Kırmızı et -Doymuş yağ ve kolesterol içerir.
_ Beyaz et -Yağ, doymuş yağ ve kolesterol az.
_ Yumurta -Yağ ve doymuş yağ daha az, kolesterol hayli.
_ Kurubaklagil -Yağ hayli az, doymuş yağ, kolesterol yok, posa içerir.Potasyum ve magnezyumdan güçlü.
_ Fındık, ceviz , vb. -Doymamış yağ, E vitamini, magnezyum ve
potasyumdan varlıklı.
3. Taze Zerzevat ve Meyveler: C ve kimi B vitaminleri ile A vitamininin öncüsü karotenoidler, posa ve potasyumdan
zengindirler.
_ Yeşil yapraklılar -C, E vitaminleri ve karotenoidlerden güçlü.
_ Turunçgiller, domates -C vitamininden güçlü.
_ Havuç, kayısı -Karotenoidlerden güçlü.
4. Tahıllar ve Eserleri: Güç deposudurlar.Kepekli olanlar ve bulgur B vitaminlerinden güçlü, posalı
unsurlar ve E vitamini içerir.
* Yağ, Şeker ve Tatlılar: Saf besinlerdir, güç deposudurlar.
_ Tereyağı -Doymuş yağ, kolesterol fazlaca, A vitamini var.
_ Margarin -Doymuş yağ fazlaca, kolesterol yok, E vitamini var.
_ Zeytin ve palmiye yağı -Tekli doymamış epeyce, kolesterol yok, E vitamini, karotenoidler içermektedirler.
_ Bitkisel sıvı yağlar -Çoklu doymamış epey, kolesterol yok, E vitamini var.
_ Şeker, reçel, bal, pekmez -Karbonhidrat epey, pekmezde demir, kalsiyum, potasyum
içermektedirler. Tüm anlatılanlar gözardı edilecek olursa, unutmayalım ki hastalık kantarla girip miskalle çıkacaktır,
sağlıklı kalmanız dileğiyle…
Tıbbın babası kabul edilen Hipokrat, sağlıklı hayatın temel unsurunu ’’bireyin şahsi yapısı ve değişik besinlerin gücü
”nü bilmek formunda tanımlar.Dünya Sıhhat Örgütü ise sıhhati, fizikî, bedensel, ruhsal taraftan tam bir yeterlilik hali
olarak tanımlamıştır. Sağlıklı büyüme ve gelişme, mevcut sıhhatin korunması, ömür mühleti ve ömür kalitesinin
arttırılması için besinlerin yeterli-dengeli ve çeşitli olarak tüketilmesi, yani hakikat ve sağlıklı beslenmedir aslolan.
Beslenme, son senelerda üzerinde durulan değerli mevzuların başında gelmektedir.Günümüzde dünyada milyonlarca
insan daima açlık ve yetersiz beslenmenin getirdiği vefat ve hastalıklarla savaşırken, öbürleri çok ve yanlış
beslenmenin yol açtığı bozukluklar niçiniyle erken yaşta çalışamaz, üretemez duruma gelmekte, topluma, aileye
ve etrafa maddi-manevi yük olmakta ya da hayatlarını erken yaşta yitirmekte dirler. Yanlış ve bilinçsiz beslenme,
insanın, ailenin, toplumun, giderek ülkenin meseleleri açısından birinci sıralardaki yerini almaktadır.
Son vakit içinderda ehil olmayan bireylerin yaptığı, altyapıdan ve kâfi bilimsel çalışmalardan mahrum bir takım
açıklama ve teklifler bu mevzuda aslına bakarsanız başı çok karışık olan toplumun beslenme bilgi seviyesini daha da
dramatik hale getirmektedir.Bu durumun bilhassa, toplumda yetersiz ve istikrarsız beslenme meselelerinden en oldukca
etkilenen hamilelerle büyüme çağındaki çocuklar, gençler açısından geri dönüşü son derece zahmetli olan ya da geri
dönüşü olmayan sıhhat problemlerine yol açacağı kuvvetle mümkündür.ötürüsıyla yanlış ve istikrarsız beslenme
meselelerinin önlenmesindeki temel araçlardan biri olan, gerçek vakitte hakikat yer ya da bireylerden, yanlışsız bilgi ile
donanmak, evvel bireyin kendisinin, ardından ailenin ve toplumun beslenme biçiminin düzeltilmesindeki birinci adım
olabilir. Çünkü bireyin, ailenin ve toplumun birinci emeli sağlıklı – üretken- memnun olmaktır.Bunun simgesi de şüphesiz
aklen, ruhen, bedenen ve toplumsal taraftan yeterli gelişmiş, düzgün işler bir beden yapısı ve bu yapının da hayat boyu
korunmasıdır.Tabii ki bu işlerliği sağlayan tek öge beslenme değildir, kalıtım, iklim, etraf şartlarının etkisi
yadsınmamakla bir arada, yanlışsız ve sağlıklı beslenmenin tüm bu faktörlere tek başına tesiri olduğu bir oldukca
araştırmada gösterilmektedir.
Beslenmenin bebek anne rahmine düştüğü anda başlayıp son nefese kadar devam eden bir müddetçte yer alması
niçiniyle, hayatın her periyodunda bu mevzudaki farkındalığımızı sağlamak gerektiği unutulmamalıdır.Sağlıklı
beslenme ile ilgili gerçek adımlar atmak için, hiç bir ‘’zaman ‘’ın geç sayılmaması gerektiği, yapılacak her hatanın
önümüzdeki jenerasyonları etkileyeceği akıldan çıkarılmamalıdır. Alınacak sıradan üzere görülen can alıcı bir iki önlem bile,
günümüzde vefat niçinlerinin başında gelen kanser, kalp-damar hastalıkları üzere hastalıklar haricinde zeka geriliği,
raşitizm, sıradan guatr, anemiler, bir fazlaca enfeksiyon hastalıkları, düşükler, infertilite ( kısırlık), büyüme- gelişme
geriliği , cilt, saç, göz, kemik- kas yapısında , diş çürükleri,( Kalsiyum ve D Vitamini Yetersizliği- Kemik Erimesi
),şişmanlık- zayıflık ,depresyon,yorgunluk, halsizlık, sonluluk,tahammülsüzlük, hormonal ıstıraplar üzere psikolojik
olarak ta davranışlarımızı etkilemektedir.
hayatımızın, aldığımız kararlardan oluştuğunu düşünecek olursak, beslenmenin o günkü ruh halimiz ve
davranışlarımıza , başka bir deyişle kararlarımıza, sonuçta hayat kalitemizi belirlememize olan tesirlerini bir kez
daha düşünmeliyiz.
Üstteki bilgiler ışığında kâfi ve istikrarlı beslenmek için değişik yaş, cinsiyet ve özel durumlardaki bireylerin
güç ve besin öğeleri gereksinmelerinde de farklılıklar olduğu unutulmamalıdır . Beşerler, gereksinmesi olduğu
besin öğelerini tartarak alamaz bunlar doğal besinlerle karşılanır. Besinlerimiz, içerdikleri besin öğelerinin tipleri ve
ölçüleri tarafından farklıdır. Kimi besinler proteinden, kimileri rastgele bir vitaminden zengindir. Her besini aynı
anda yeme olanağımızda yoktur. Bu niçinle, besinlerimizi, besleyici pahaları istikametinden 4 küme altında
toplayabiliriz. Bu küme ortasında yer alan besinler, birbirinin yerini fiyat. Günlük diyetimizde her kümeden besin bulunur
ve bunların ölçüleri gereksinmemize uygun olursa, kâfi ve istikrarlı besleniriz: Özetleyecek olursak,
Küme 1: Süt ve sütten yapılan yiyecekler: Bu küme kalsiyum için en yeterli kaynaktır. Süt, yoğurt, peynir, çökelek ve süt
ile yapılan tatlılar bu kümeye girer. Bu kümedeki yiyeceklerin rastgele birinden yahut bir kaçından günde 2 porsiyon
yenilmelidir. Bir büyük su bardağı süt yahut yoğurt, iki kibrit kutusu büyüklükte peynir, bir küçük kase muhallebi veya
sütlaç bir porsiyon kabul edilir. Bu kümedeki yiyecekler bilhassa büyümekte olan çocuklar, hamile ve emzikli bayanlar ile
yaşlılar için değerlidir. Yetişkin ve olağan durumda olan şahıslara, günde iki porsiyon, mesela iki kibrit kutusu
büyüklükte peynir yahut bir su bardağı kadar yoğurt yeterse de; çocuklar, hamile ve emzikli bayanlar 3-4 porsiyon
almalıdırlar.
Küme 2: Et, tavuk, balık, yumurta, kuru nohut, fasulye, mercimek ve bu besinlerden yapılan eserler: Bu gruptaki
besinler protein, B vitaminleri ve demirden zengindir. Güç de verirler. Rastgele birinden ya da bir kaçından her
gün iki porsiyon yenilmelidir. Bu küme besinler, öğlen ve akşam birinci yemeği oluşturur. Sabah bir yumurta yenirse
yarım porsiyon alınmış demektir. Öğünlerden birinde kurubaklagil, birinde de etli zerzevat yemeği kafidir. Etin yerine
balık yahut tavuk da yenilebilir. Gençler, hamile ve emzikli bayanlar bu kümeden 3 porsiyon almalıdır.
Küme 3: Taze zerzevat ve meyveler: C vitamini gereksinmemizi bu kümeden karşılarız. Patates, karnabahar, kereviz,
patlıcan, enginar, pancar, kabak, domates, salatalık, biber, yeşil yapraklı sebzeler, havuç ve her türlü meyveler. Bu
kümedeki yiyeceklerin rastgele birinden yahut bir kaçının karışımından her gün 5-7 porsiyon yenilmelidir. Alınan
zerzevat ve meyvenin bir porsiyonu yeşil yapraklı sebzelerden yahut portakal, limon üzere turunçgillerden yahut domates
olmalıdır. Portakal, elma, armut, muz üzere meyvelerin orta büyüklükte bir tanesi, kayısı ve erik üzere meyvelerin 3-6
adedi; çilek, kiraz üzere olanların yarım su bardağı kadarı bir
porsiyon sayılır. Yeşil sebzelerin doğrandığı vakit 2-3 su bardağını dolduran ölçüsü, bir orta büyüklükte patates,
bir küçük havuç, bir küçük yeşil kabak, bir daha bir porsiyon olarak kabul edilir.
Küme 4: Tahıllar ve tahıllardan yapılan yiyecekler: Bu küme temel güç kaynağımızı oluşturur. Ekmek, makarna,
şehriye, pirinç, bulgur, kuskus, börekler, un ve irmikten yapılan tatlılar. Ekmek, her öğün yediğimiz yiyecektir.
Yetişkin bir kişi için öğünlerde, 1-2 orta dilim ekmek kafidir. Fazla hareket gösteren bireyler bunun iki üç katını
yiyeceği üzere, daha hayli oturarak iş nazarann şahısların bir porsiyondan fazla yemelerine gerek yoktur. Hareketli iş bakılırsan
şahıslar yaptıkları işin derecesine göre 2-3 porsiyon yiyebilirler. 3-5 yemek kaşığı kadar makarna yahut pilav, bir
porsiyon sayılır. Tatlıların porsiyon ölçüsü çeşitlerine göre ayarlanır. İrmik helvasının 3-4 silme yemek kaşığı,
lokmanın 5-6 adedi, sigara böreğinin 3-4 tanesi, tepsi böreğinin olağan bir dilimi bir porsiyon sayılır.Bu kümeden 4-6
porsiyon yenilmelidir.
Bu kümelerde belirtilmeyen yağ, şeker, salça ve baharat besinlere lezzet vermek için kullanılırlar. Şeker vücuda
yalnızca güç sağladığına göre fazla şeker yemek kişiyi istikrarsız beslenmeye gdolayır. Bal, pekmez, reçel ve
marmelat üzere yiyecekler, şeker yerini fiyat. Vücut hareketi epey olan çalışanlar ve atletler her yemekte tatlı yiyebilirler.
Günlük yediğimiz yağların aşağı üst yarısı, yiyeceklerimizin bileşiminden gelir. Bilhassa et ve benzeri
yiyeceklerle; fıstık, zeytin, ceviz, süt, peynir, yumurta üzere yiyeceklerin kullanıldığı yemeklere ilaveten yağ koymaya
gerek yoktur. Kahvaltılarda ve yemeklerde kullandığımız yağlar katı yahut sıvı olabilir. Katı ve sıvı yağlardan dengeli
bir biçimde yenmelidir. Günlük bir kişinin alacağı yağ ölçüsü 20-30 g. (2-3 silme yemek kaşığı) kadardır. Bu yağın
yarısı bitkisel sıvı yağlardan olmalıdır. Bu kümedeki yiyeceklerden hayli fazla alıp, öteki gruplardakilerden çok az veya
hiç almayan kimseler, istikrarsız besleniyor demektir. Örneğin, günlük yiyecekleri daha hayli et, hamur işleri, pirinç,
bulgur ve tatlılar olan, taze zerzevat ve meyvelerden yemeyen bir kimse vitaminlerin ve minerallerin kimilerini yeteri
kadar sağlayamaz. Bunun yanında, rastgele bir meyveden çok fazla yemenin de bir faydası yoktur. Günlük
yiyeceklerimiz seçilirken, her
kümedeki yiyeceklerden gösterilen ölçüler kadar almak yetersiz ve istikrarsız beslenmenin önlenmesi için gereklidir.
Besin kümeleri ve besleyici kıymetleri Besin kümeleri Nitelikleri
1. Süt ve Eserleri: Kalsiyum, B vitaminleri ve proteinden varlıklı.
_ Süt-yoğurt -Yağ ve kolesterol az.
_ Yağlı peynirler -Yağ, doymuş yağ, kolesterol epey.
_ Yağsız peynirler -Yağ ve kolesterol epey az.
2.Et, tavuk, balık, yumurta, Protein, B vitaminleri, demir ve çinkodan kuru baklagiller: zengindirler.
_ Kırmızı et -Doymuş yağ ve kolesterol içerir.
_ Beyaz et -Yağ, doymuş yağ ve kolesterol az.
_ Yumurta -Yağ ve doymuş yağ daha az, kolesterol hayli.
_ Kurubaklagil -Yağ hayli az, doymuş yağ, kolesterol yok, posa içerir.Potasyum ve magnezyumdan güçlü.
_ Fındık, ceviz , vb. -Doymamış yağ, E vitamini, magnezyum ve
potasyumdan varlıklı.
3. Taze Zerzevat ve Meyveler: C ve kimi B vitaminleri ile A vitamininin öncüsü karotenoidler, posa ve potasyumdan
zengindirler.
_ Yeşil yapraklılar -C, E vitaminleri ve karotenoidlerden güçlü.
_ Turunçgiller, domates -C vitamininden güçlü.
_ Havuç, kayısı -Karotenoidlerden güçlü.
4. Tahıllar ve Eserleri: Güç deposudurlar.Kepekli olanlar ve bulgur B vitaminlerinden güçlü, posalı
unsurlar ve E vitamini içerir.
* Yağ, Şeker ve Tatlılar: Saf besinlerdir, güç deposudurlar.
_ Tereyağı -Doymuş yağ, kolesterol fazlaca, A vitamini var.
_ Margarin -Doymuş yağ fazlaca, kolesterol yok, E vitamini var.
_ Zeytin ve palmiye yağı -Tekli doymamış epeyce, kolesterol yok, E vitamini, karotenoidler içermektedirler.
_ Bitkisel sıvı yağlar -Çoklu doymamış epey, kolesterol yok, E vitamini var.
_ Şeker, reçel, bal, pekmez -Karbonhidrat epey, pekmezde demir, kalsiyum, potasyum
içermektedirler. Tüm anlatılanlar gözardı edilecek olursa, unutmayalım ki hastalık kantarla girip miskalle çıkacaktır,
sağlıklı kalmanız dileğiyle…