New York’tan Soçi’ye şahsım dış siyaseti

Vitra

New member
New York’tan Soçi’ye şahsım dış siyaseti New York’taki BM Genel Kurulu’nda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 13 yıldır izleye geldiği, iki sözle “çatışmacı ve keyfi” olarak özetlenebilecek dış siyasetin kendisini ve Türkiye’yi son kertede ne derece yalnızlaştırdığı acı biçimde deneyim edildi.
Bu bakımdan Erdoğan’ın New York’ta ABD Lideri Joe Biden ile görüşememesi, karşı karşıya kaldığımız karanlık tablonun tamamı hakkında kritik bir fikir veriyor.
Bu ortada, Erdoğan’ın New York’ta Biden’la bir ortaya geleceği istikametinde bir beklenti, beceriksizce bir idarenin sonucunda çabucak hemen Cumhurbaşkanı Türkiye’deyken yaratılmasaydı, daha sonrasında siyasi hasarı hiç de az olmayan bir mağlubiyet hissiyatına da yol açmayacaktı.
Lakin Erdoğan’ın günün sonunda yüz yüze kaldığı karanlık tablo “Biden hasarı”yla sonlu değil.
Büyük resmi şu biçimde tanım etmek mümkün:
Telaffuzda ve aksiyonda Batı aksiliğini dış siyasetinin ana sütunlarından biri haline getiren Erdoğan başka taraftan Batılı önderlerle her fırsatta ikili görüşmeler yapmaya özel kıymet veriyor. Birinci bakışta bu bir çelişki üzere görünebilir lakin o denli değil; bununla amaçladığı, iç kamuoyuna ve seçmenine “krizlere karşın kendisinin ve ötürüsıyla yönettiği ülkenin göz arkası edilmeyecek kadar kuvvetli ve vazgeçilmez olduğu” iletisini vermek.
Mamafih diyalektiğin temel yasası memleketler arası münasebetlerde de çalışıyor, Erdoğan’ın Batı zıtlığı Batı’da da Erdoğan zıtlığını büyütüyor. Bugün artık Erdoğan’ın, yalnızca ülke ortasında değil, dünyada da “Erdoğan karşıtlığı” diye bir sorunu var. Ve dışarıdaki sorun içeridekinden daha büyük, zira dünyadaki ismi konmamış “Erdoğan karşıtları” kuvvetli pozisyonlarda olabiliyorlar.
Sonuçta, belirli başlı Batı ülkelerinde Erdoğan’la ilgili olarak bir müddetdir gözlemlenen eğilim şu: Türkiye ile ortalarındaki rastgele bir sıkıntının kendi açılarından çözülmesine hizmet etmeyen lakin Erdoğan’ın iç siyasette işine yarayan aksiyon, telaffuz, teşebbüs ve temaslardan kaçınmak. Bu eğilim, Batı’yla hengame ederek seçmenini konsolide etme fırsatını kendisine vermemek için Erdoğan’ın sert çıkışlarının muhatap alınmamasıyla ortaya çıkabiliyor. New York’ta görüldüğü üzere kelam konusu eğilim kimi birtakım da kendilerine bir yararı olmayacaksa Erdoğan’la görüşmemek formunda tezahür ediyor.
Erdoğan’ın şahsını gaye alan bu usul muamelenin, nihayetinde Türkiye’nin prestijine ve menfaatlerine ziyan verdiği aşikâr.
Türkiye’deki iktidarın inanılmaz şahsileşmesi yüzünden, önderin duygulanımları kelam konusu muameleye verilmek istenen yansıların şekillenmesinde ölçüsüz rol oynuyor.
Bu da olumsuz bir sarmal tesiri yaratıyor natürel.
Türkiye’deki Batı aykırılığı ile Batı’daki Erdoğan zıtlığı, birbirini besliyor.
Misal, New York’ta Biden tarafınca istiskale uğratıldığı hissini ziyadesiyle dışa vuran Erdoğan’ın Rusya Devlet Lideri Putin’le 29 Eylül’deki Soçi randevusu, “Amerika’ya misilleme” olarak okunmaya başlandı bile. Bir de Rusya’dan ikinci paket S-400 alımı konusunun Biden’ın vermediği randevuyla ilişkilendirilmesine yol açmak adeta tüy dikmek oldu.
meğer iktidar, ikinci paket S-400 alımı için temasların sürdüğünü BM Genel Heyet toplantısından günler evvel teyit etmişti.
Erdoğan iktidarının dış siyaseti, en başından beri iç siyasetinin devamıydı, bugün de o denli. Lakin Erdoğan’ın durumu değişti. 15 Temmuz 2016 darbe teşebbüsünü fırsat bilerek fiili başkanlık rejimini anayasallaştırarak hayatının en büyük stratejik kusurunu yaptı. Tam teşekküllü bir sistem krizine yol açtı ve bugün artık “kemik” denilen seçmen tabanı da eriyor. Bu yanlışının kurbanı olarak bugün geldiği noktada artık tek sıkıntısı var, o da ne yapıp edip iktidarda tutunmak.
Erdoğan’ın iç ve dış siyasetini bu tek gaye tayin ediyor.
Bu niçinle, salim akıl gerektirse bile içeride oy kaybına niye olabilecek kıymetli ve gerekli dış siyaset adımlarını artık atması mümkün değil.
Erdoğan, Putin’le buluşmak için Soçi’ye, ABD’den aradığını bulamamış, kısacası sıkışmış, ülke ortasında de faydalı dış siyaset sermayesini tüketmiş bir başkan olarak gidiyor.
Dış siyaseti fevkalâde şahsileşmiş olduğu için Putin’le baş başa görüşecek. Tüm bunların kararında bir bedel ödeyecekse Türkiye, bu bedelin ne olduğunu yaşayarak öğreneceğiz.
 
Üst