Migren, hepimizin de bildiği üzere bir baş ağrısı bozukluğudur. Diyetteki kimi tetikleyiciler migren ağrısında artışa niye olabilmektedir ve bunlar ayarlanırsa belli diyetlerin migren ataklarının sıklığını azalttığı bildirilmiştir. Yapılan birtakım çalışmalarda ketojenik diyet, eliminasyon diyetleri ve az yağlı diyetler üzere çeşitli diyetler değerlendirilmiştir. Gelin bunları özetlemek gerekirse bir arada gözden geçirelim.
Sigara ve Alkol: Kore de ve Çin’de yapılan bir çalışmada alkolün migrenle kıymetli ölçüde bağlantılı olduğu bildirilmiştir. Bu çalışma, alkollü içecekler içinde en yaygın tetikleyicinin kırmızı şarap (%77,8) olduğunu bildirmiştir. Migren prevalansının günlük sigara içme ile müspet, alkol tüketimi ile negatif bağlı olduğu kararına varılmıştır.
Kafein: Türkiye’de yürütülen öbür bir çalışmada migrenli bireylerin %6,3’ünde kafeinin tetikleyici olduğu, öbür bir çalışmada ise, kafeinin hastaların %69,6’sında migrenle bağlantılı vertigo ataklarının tetikleyicisi olduğu bulunmuştur.
Çikolata-Peynir-Süt: Türkiye’de yürütülen bir çalışmada açlık (%53,9) ve süt ve peynir (%10,3) ve çikolata (%18,3) tüketimini içeren diyet faktörlerinin (%43,6) migren ile bağlantılı olduğu bulunmuştur.
Ekmek ve Makarna: Tam tahıllı ekmek ve tam tahıllı makarna tüketiminin artması ve beyaz ekmek tüketiminin azalması ile aylık migren sıklığında ve kullanılan ilaçlarda azalma olduğu saptanmıştır.
Kızartma ve Monosodyum Glutamat: Yapılan bir çalışmada çikolata, kızarmış besinler ve monosodyum glutamattan varlıklı besinlerin migren ile bağlı en yaygın diyet faktörleri olduğu bildirilmiştir.
Düşük Glisemik İndeksili Diyet: 350 kişi ile yapılan çalışmada, düşük glisemik indeksili beslenmenin aylık migren ataklarını azalttığı, lakin şiddetinin tıpkı olduğu görülmüştür. Ayrıyeten düşük yağlı diyetlerde ise hem şiddetin hem atak sayısının azaldığı belirtilmiştir.
Vegan Beslenme: Yapılan bir diğer çalışmada ise vegan diyeti yapanların ilaç kullanım sıklığının azaldığı görülmüştür. Suyun atak sayısı ve baş ağrısı şiddeti üzerinde tesiri tartışılmaktadır.
Ketojenik Diyet: Yapılan çalışmalarda,1 aylık ketojenik diyetten daha sonra, ortalama atak sıklığı ve müddetinin kıymetli ölçüde azaldığı görülmüştür.
Omega-3: Daha fazla omega-3 PUFA alımı, şiddetli baş ağrısı yahut migren prevalansını düşürmüştür.
DASH Diyeti: Tahlil sonuçları, DASH diyetine (meyve, zerzevat, kepekli tahıllar, kümes hayvanları, balık ve kuruyemişlerin yüksek alımı, doymuş yağ, kırmızı et, tatlı içecekler ve rafine tahılların kısıtlanması) en çok bağlı kalan bireylerin şiddetli baş ağrılarında daha düşük prevelans sergilediğini göstermiştir.
Uzm. Dyt. Şahika BİDAR ALACA
Dyt. Rumeysa DARIVİRANLI
Sigara ve Alkol: Kore de ve Çin’de yapılan bir çalışmada alkolün migrenle kıymetli ölçüde bağlantılı olduğu bildirilmiştir. Bu çalışma, alkollü içecekler içinde en yaygın tetikleyicinin kırmızı şarap (%77,8) olduğunu bildirmiştir. Migren prevalansının günlük sigara içme ile müspet, alkol tüketimi ile negatif bağlı olduğu kararına varılmıştır.
Kafein: Türkiye’de yürütülen öbür bir çalışmada migrenli bireylerin %6,3’ünde kafeinin tetikleyici olduğu, öbür bir çalışmada ise, kafeinin hastaların %69,6’sında migrenle bağlantılı vertigo ataklarının tetikleyicisi olduğu bulunmuştur.
Çikolata-Peynir-Süt: Türkiye’de yürütülen bir çalışmada açlık (%53,9) ve süt ve peynir (%10,3) ve çikolata (%18,3) tüketimini içeren diyet faktörlerinin (%43,6) migren ile bağlantılı olduğu bulunmuştur.
Ekmek ve Makarna: Tam tahıllı ekmek ve tam tahıllı makarna tüketiminin artması ve beyaz ekmek tüketiminin azalması ile aylık migren sıklığında ve kullanılan ilaçlarda azalma olduğu saptanmıştır.
Kızartma ve Monosodyum Glutamat: Yapılan bir çalışmada çikolata, kızarmış besinler ve monosodyum glutamattan varlıklı besinlerin migren ile bağlı en yaygın diyet faktörleri olduğu bildirilmiştir.
Düşük Glisemik İndeksili Diyet: 350 kişi ile yapılan çalışmada, düşük glisemik indeksili beslenmenin aylık migren ataklarını azalttığı, lakin şiddetinin tıpkı olduğu görülmüştür. Ayrıyeten düşük yağlı diyetlerde ise hem şiddetin hem atak sayısının azaldığı belirtilmiştir.
Vegan Beslenme: Yapılan bir diğer çalışmada ise vegan diyeti yapanların ilaç kullanım sıklığının azaldığı görülmüştür. Suyun atak sayısı ve baş ağrısı şiddeti üzerinde tesiri tartışılmaktadır.
Ketojenik Diyet: Yapılan çalışmalarda,1 aylık ketojenik diyetten daha sonra, ortalama atak sıklığı ve müddetinin kıymetli ölçüde azaldığı görülmüştür.
Omega-3: Daha fazla omega-3 PUFA alımı, şiddetli baş ağrısı yahut migren prevalansını düşürmüştür.
DASH Diyeti: Tahlil sonuçları, DASH diyetine (meyve, zerzevat, kepekli tahıllar, kümes hayvanları, balık ve kuruyemişlerin yüksek alımı, doymuş yağ, kırmızı et, tatlı içecekler ve rafine tahılların kısıtlanması) en çok bağlı kalan bireylerin şiddetli baş ağrılarında daha düşük prevelans sergilediğini göstermiştir.
Uzm. Dyt. Şahika BİDAR ALACA
Dyt. Rumeysa DARIVİRANLI