Ergenlik periyodunda beslenme nasıl olmalı?

onurnisan

New member
Çocukluktan gençliğe geçişin kademesi olarak bilinen ergenlik çağı dediğimiz periyot 10-18 yaş kümesini kapsayan bir periyottur ve bu periyot birfazlaca anne ve babayı da huzursuz etmektedir. Zira ergenlikle bir arada cinsiyet hormonlarına bağlı gelişen kimi değişiklikler ergenin hem psikolojisinde tıpkı vakitte bedeninde kimi değişiklikler meydana getirir. Kızlarda ve erkeklerde bu tesirler farklıdır. Kızlarda bayan kimlikleri yavaş yavaş ön adıma çıkar ve bedenlerinde göğüs ve kalçalar belirginleşirken erkeklerde ise ses kalınlaşması uzunluk uzaması, kaslanma barizleşir. bir daha bu vakitte büyüme süratli olacağı unutulmamalıdır. Bu süratle bir arada almaları gereken güç ölçüsü da artmaktadır. Tabiki bu süreçte ortasında bulundukları etraf, ömür şekilleri , toplumsal ortamları üzere dış faktörler yanlış beslenme alışkanlıklarına niçiniyet verebilir.

Bilhassa toplumsallaşma ile birlikte arkadaş etrafı ile vakit geçirme vakit içinderı artar. tıpkı vakitte ayaküstü atıştırma dediğimiz ‘ fast food ‘ biçimi yeme alışkanlıkları elde edinirler.

Bu alışkanlık sebebiyle çoklukla öğün atlama alışkanlığı oluşur , yemekler süratli halde yenilir ve bedene olması gerekenden çok ölçüde boş güç alınır .Fazla ölçüde yağ, şeker, tuz içeren bu besinler kalori kaynağıdır. birebir vakitte bu besinlerin besleyicilik bakımından bedene faydaları yoktur. Gençler, evvela bu hazır besinlerden uzaklaştırılmalı devamında bu besinleri büsbütün hayatlarından çıkarmalıdırlar. Zira bu türlü beslenmeyle bir arada gelen çok ölçüde yağ, şeker, tuz ve beden için ziyanlı katkı hususları bilhassa ileriki devirde kolesterol yüksekliği , karacağiğer yağlanması, kalp-damar hastalıkları üzere rahatsızlıklara niçiniyet verebilir.

Yetersiz beslenmeleri de bir o kadar tehlikeli bir durumdur. Şöyle ki beslenme gereksinimlerinin karşılanmaması durumunda meydana gelecek olan büyüme geriliği ve uzunluk kısalığının ileri yaş devirlerinde de tedavisi mümkün olmamaktadır.

Onların yanlış beslenmesini etkileyen bir öbür faktör ise toplumsal medyadır. Toplumsal medya üzerinden empoze edilen ‘manken beden tipi ‘ imajı sebebiyle bireylerde kilo konusu takıntı haline gelebilmektedir. Bilhassa kızlarda yemek takıntısı ile anoreksiya nervosa ve bulimia nervosa üzere hastalıklar görülebilmektedir. Bu durumlarda şahısların beslenme tedavisinin yanında kesinlikle psikiyatrik tedavi de görmesi gerekmektedir. Bu mevzu ile ilgili son olarak söyleyebileceğim ; yapılan bilinçsiz diyetler kişinin alması gereken makro ve mikro besin öğesi muhtaçlığını karşılayamaması ile birlikte uzun periyotlu sıhhat sorunları oluşturabilmektedir.

Çocukluk ve gençlikte elde edilen alışkanlıklar kolay kolay değişmemekle birlikte bir ömür uzunluğu sürebilmektedir. Bu sebeple istikrarlı ve tertipli beslenmeye dair alışkanlıkların bu periyotlarda kazandırılması çok değerlidir.

Ergenin ya da çocuğun hakikat yeme alışkanlıkları oluşturabilmesi için bir daha anne ve babaya kimi sorumluluklar düşmektedir. Çocuklarının sağlıklı beslenmesini, sağlıklı besinleri tercih etmelerini istiyorlarsa mevsimlik taze zerzevat, meyve ,et mamüllerini kullanarak hazırladıkları yemekleri öğünlerde birlikte yemeleri ve sofraya oturduklarında her insanın birebir yemeği tüketmesi gerekmektedir.

ergenlerde ergenlikle birlikte artan metabolizma suratı daha epeyce güç almalarını gerektirmektedir. Lakin bu noktada aslına bakarsanız yediğimi yakıyorum mantığı ile yaklaşmak yanlışsız bir yaklaşım değildir. Zira kilo alma da verme de güç istikrarı üzerine konseyi bir sistemdir ve gereksinimden fazla alınan kalori şahısta fazla kiloya sebep olabilmektedir.

Makus beslenme alışkanlıkları ile birlikte obezite yaş aralığı çok geriye düşmüş durumdadır bu sebeple ergenlerde rastgele bir kilo ya da beslenme sorunu var ise bir beslenme uzmanından yardım oluşturulmalı ve ona uygun bir diyet uygulanmalıdır.

Yalnız burada bahsetmiş olduğum diyet çok kalori kısıtlı diyet olmamakla bir arada gencin büyüme ve gelişmesi dikkate alınarak ona uygun, besinsel öğeler açısından güçlü , kâfi ve istikrarlı beslenme programıdır.

bir daha bu vakitte gencin severek sistemli olarak yapabileceği bir spor alışkanlığı edinmesi kilo denetimini sağlaması açısından pek yardımcı olacaktır.

Bilindiği üzere hazır paketli mamüllerin renk form doku ve tat üzere taraflarından dolayı kişiyi cezbedici bir istikameti vardır . Lakin bu şekil bisküvi, kola ,cips ve çikolata üzere eserler şeker ve tuz oranı yüksek besinler olduğu için kilo aldırıcı tesire sahiptirler. Bunun yerine et,süt, balık, tam tahıllı eserler, zerzevat ve meyvelerden oluşan nizamlı öğünler yapılmalı ve öğün atlamamaya dikkat edilmelidir. Tatlı gereksinimi olarak ise ortalarda sütlü tatlılar tercih edilmesi uygun olmakla bir arada bu muhtaçlık genel olarak meyvelerle giderilmeye çalışılmalıdır.

Her birey epey özeldir ve ötürüsıyla bu beslenmelerine de yansımaktadır. Bir lezzeti hayli sevebilirlerken bir ötekini tercih etmeyebilirler. Çocuğa ısrarla o yemeği yedirmek çocukta yeme davranış bozukluklarına sebep olabilmektedir. Bu yüzden anne ve babalar bu noktada sabırlı olmalıdır. Çocuğun istemediği besini kabul etmesi vakit alabilmektedir. Bu süreçte besinlerle ilgili birkaç deneme yapılabilir. Lakin bu denemeler arka arda olmamalı ve şayet şiddetle reddedilen bir yemek var ise farklı pişirme metoduyla yine çocuğun karşısına sunulması gerekmektedir.

Örneğin çocuk karnabaharı sulu yemek olarak sevmiyorsa baharat ve zeytinyağı ile karıştırarak fırında pişirip tekrar denettirilebilir ya da brokoli üzere besinsel kıymeti yüksek bir sebzeyi çiğ biçimde tüketemiyorsa brokoli blenderize edilip çorba formunda çocuğun önüne yeniden servis edilebilir.

Son olarak tavsiyem bilhassa anne ve babaların bu vakitte çok dikkatli davranmaları, çocuklarında olumsuz beslenme davranışlarını fark ettiklerinde kesinlikle bir beslenme uzmanından yardım almaları gerektiğidir.
 
Üst