‘5 bin yıl evvel, beşerler en çok 40lı yaşlara kadar hayatta kalabiliyorlardı’

  • Konuyu başlatan admin
  • Başlangıç tarihi
A

admin

Guest
Seyitgazi ilçesi Yenikent Mahallesinde Küllüoba hafriyat çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün müsaadesiyle 1996 yılında başladı.


Geçen vakitte hafriyat alanında birinci Tunç Çağı’nın kültürel özelliklerini ortaya çıkaran nesnelerin yanı sıra hayvan kemikleri ve yerleşim yerleri tespit edildi. Hafriyatlarda, milattan evvel 3 bin yılına uzanan taş sanduka ve çömlek mezar alanları belirlendi. Küllüoba Höyüğü’ndeki hafriyatta Bilecik Pir Edebali Üniversitesi (BŞEÜ) öncülüğündeki Batman ve Hacettepe üniversitelerinden öğretim üyeleri ve öğrencilerden oluşan 35 kişilik grup nazaranv yaparken, yeni bir mezarlık alanı daha tespit edildi.


Alanda yaklaşık 5 bin yıl öncesine ilişkin olduğu iddia edilen küp biçiminde 40 mezar ortaya çıkarıldı, içlerinde de sıklıkla anne karnındaki duruş olarak tabir edilen, dizleri karına çekik vaziyette çocuk iskeletlerine ulaşıldı. Ayrıyeten küplerde meyyit ikramı olduğu tespit edilen mühür, saç halkaları ve takılar bulundu.


TARİHÎ GEÇİŞİN İZLERİ ORTAYA ÇIKTI

Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Yılmaz Selim Erdal, Küllüoba hafriyatında geç Kalkolitik’ten, erken Tunç Çağı’na geçişin izlerini hayli ayrıntılı biçimde gördüklerini ve bunun tarihi bir geçiş manasına geldiğini söylemiş oldu.


Küllüobada farklı mezarların bir ortada görüldüğü anlatan Erdal, Bizim burada mezarlık alanda gördüğümüz en kıymetli öge, farklı bölgelerdeki insan topluluklarının bir ortada bulunduğu ve farklı kültürlerin tahminen de farklı etnik kümelerin bir ortada bulunmasından dolayı pek çeşitli gömü geleneklerinin bulunduğu bir alanı görüyoruz.


Burada kerpiç sanduka mezar, taş sanduka mezar, çömlek mezar, pithos mezar ve sıradan toprak mezar olmak üzere farklı mezarların, tahminen de bunların hepsinin bir ortada görüldüğü tek yerleşme olduğunu söyleyebiliriz dedi.


en çok 40 YAŞINDA ÖLÜYORLAR

Hafriyatta bulunan iskeletlerin incelenip, tarihi geçişi temsil eden kıymetli datalar elde edildiğini söz eden Prof. Dr. Erdal, milattan evvel 3 binli senelera tarihlenen iskeletlerden, o devir insanların lakin 40 yaşına yaşadıklarını, sonrasındasında ise hayatlarını kaybettiklerinin tespit edildiğini anlattı.


İskeletlerinin kıymetli kısmında çocuk ve bayanların da yer aldığını anlatan Erdal, Kazdığımız iskeletlerin değerli bir kısmı bebek, çocuk ve genç yaşlarındaki bireylerden oluşuyor. Tabi bu devrin insanlarının ömür beklentisinin son derece sonlu olduğu yani ortalama 35-40 yıl yaşadığını düşünürsek, aslında bu dönüşümün ne kadar sancılı olduğunu söyleyebiliriz.


hem de savaş ve arbedeler da buna tuz biber olmuş üzere düşünebiliriz. Erken Tunç Çağı ve onun çağdaşlarının hayat beklentileri yaklaşık 35-40 yıl civarında. Beşerler bilhassa 40lı yaşlardan daha sonra ömürlerini yitiriyorlar ve epeyce genç yaşta ölüyorlar. Bebek ve çocuk vefatları pek yüksek seyrediyor.


Burada da besin kaynaklarının hudutlu olması ve bundan daha fazla da enfeksiyon hastalıklarının yaygınlığı değerli bir durumu temsil ediyor diye konuştu.


BULUNAN MEZAR SAYISI 40’A YÜKSELDİ

BŞEÜ Arkeoloji Kısmı Öğretim Üyesi ve Hafriyat Lideri Doç. Dr. Murat Türkteki, Küllüoba hafriyatında, bugüne kadar, bilhassa bugünden 5 bin yıl evvelki Anadoludaki birinci kentleşme yapılanmasının ortaya çıkarıldığını söylemiş oldu.


Bu yılki çalışmalarda daha epey milattan evvel 3 bine tarihlenen yapılar ve mezarların ortaya çıkarıldığını belirten Doç. Dr. Türkteki, İki alanda çalışıyoruz. İkisi de birbiriyle uyumlu gidiyor. Bilhassa Anadoluda günümüzden 5 bin yıl öncesi kıymetli bir kırılma noktası, bilhassa kentleşmenin başlangıcı açısından.


Küllüoba da bize bu mevzuda kıymetli bilgiler veriyor. Bu yılki kazılarımız, yerleşmenin daha ötesinde, sonlarının daha geniş ve büyük olduğunu, bu basamaktaki değişiklikleri anlamamıza yardımcı oluyor. Mezarlık alanındaki çalışmalarımıza evvelki yıllarde başlamıştık. 40tan fazla mezara ulaştık.


Bilhassa farklı tipte mezarların bir ortada görülüyor olması, Küllüobayı bu manada farklı ve özel kılıyor. Şu anda mezarlık alanında daha epeyce bayan ve çocukların olduğu kesimde çalışmalarımıza devam ediyoruz. Burada hem yerleşmede birebir vakitte mezarlık alanında toplumsal bir hiyerarşi kelam konusu. Ayrıyeten çocuk ölümlerinin fazlaca fazla olduğunu, hastalıktan ve enfeksiyon sebebiyle ölümlerin fazla olduğunu söyleyebiliriz. Öbür yandan toplumsal çatışmayla ilgili kimi bulgular da var sözlerini kullandı.


İSKELETLERİN DNASI İNCELENİYOR

Mezar alanındaki küpler ortasındaki iskeletler çıkarıldıktan daha sonra incelenmesi için Hacettepe Üniversitesi Antik DNA Laboratuvarı’na gönderildi. İskeletler üzerinde yapılacak çalışmalarla hastalıkları, vefat niçinleri, ömür şartları üzere dataları sağlayacak. Antik DNA çalışmaları, akrabalık münasebetlerini daha net bir biçimde ortaya çıkacak.
 
Üst