Vicdanlar kanamaya devam ediyor! Sorun bayansa daima birebir sonuç

Vitra

New member
Vicdanlar kanamaya devam ediyor! Sorun bayansa daima birebir sonuç Bayana karşı şiddet, tecavüz ya da öldürme hatalarında özetle hanımın mağdur ya da maktul olduğu davalarda, “iyi hal indirimi” kamuoyunun dikkatini çekmekte ve haklı olarak tartışılmakta. Lakin âlâ hal indirimindilk evvel, tamamlanan yargılama süreci sonunda, yargıçlar bayan davalarında çoğunlukla alt sondan ceza vermeyi tercih ediyor. Türkiye’de yakından ilgilenilen İpek Er davasında da cürmü mahkeme sonucu ile mutlaklaşan Musa Orhan’a en alt sondan ceza verildi. Lakin hala hür. Pekala niye? bir epey davada tutuklu yargılama uygulanırken bu davada kanıtları kararttığı tespit edilen Orhan niye tutuksuz yargılandı? Orhan’a verilen ceza caydırıcı mıdır yoksa ‘yapanın yanına kar kaldığı’nın ispatı mıdır? Toplumda kanayan yara olan ve olmaya devam eden bayan davalarında yaşananları bu davaya bakarak anlamak mümkün mü? Dava belgelerini inceleyen Avukat Figen Çalıkuşu 38 sayfalık mahkeme sonucunı halktv.com.tr’ye yorumladı.


İpek Er Davası nedir? Neler oldu? özetlemek gerekirse hatırlatır mısınız?

Figen Çalıkuşu:
Müşteki İpek Er Cumhuriyet Başsavcılığı’na yaptığı müracaatla şüpheli Musa Orhan’dan şikayetçi oldu. Orhan’ın kendisine isteği dışında cinsel atakta bulunduğunu ve şikayetçi olduğunu beyan etti. Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı şüpheli Musa Orhan hakkında Türk Ceza Kanunun 102/2 hususunda yer alan Nitelikli Cinsel Akın suçundan soruşturma başlattı.

İpek Er şikayette bulunduktan 9 gün daha sonra, 16 Temmuz’da Siirt’te bakılırsavli Uzman Çavuş Musa Orhan’ın cinsel saldırısına uğradığını anlattığı mektubu ardında bırakarak intihar teşebbüsünde bulundu. Er tedavi gördüğü hastanede 18 Ağustos’ta hayatını kaybetti. Genç kızın geride bıraktığı mektup yaşadıkları adresler verilerek tek tek ayrıntılı bir biçimde anlatılıyor. Siirt Vilayet Emniyet Müdürlüğü’ne teslim olan Orhan 19 Ağustos’ta tutuklanıyor, ancak itiraz üzerine Siirt 2. Ağır Ceza Mahkemesi Musa Orhan’ın tahliyesine karar veriyor. Orhan’ın reaksiyon çeken tahliyesine Siirt Cumhuriyet Başsavcılığı itiraz ediyor ancak mahkeme itirazı reddediyor.

Bu ortada Ağustos ayının sonunda İçişleri Bakanlığı, nitelikli cinsel atak cürmünden hakkında kovuşturma yürütülen Uzman Çavuş Musa Orhan’ın Jandarma Genel Komutanlığı’ndan ihraç edildiğini duyurdu. Musa Orhan bu süreçte tutuksuz yargılandı.

3 Aralık’ta görülen son mahkemede mahkeme heyeti, tutuksuz yargılanan Musa Orhan’ın tutuklanması talebini reddederek, cinsel taarruz hatasından Orhan’a 10 yıl mahpus cezası verdi. Heyet, Orhan hakkında isimli adli denetim sonucu ile yurt dışına çıkış yasağı getirildiğini de deklare etti.

İpek Er

İpek Er davası niye değerli?

Figen Çalıkuşu:
Mahkemenin 38 sayfalık gerekçeli sonucunı okudum. Ve bu dava yalnızca İpek Er davası değil bu ülkedeki bir fazlaca bayana yönelik tecavüz, cinayet, şiddet davalarından da birer parçayı ortasında bulunduran bir davadır. İpek Er’in ölmedilk evvel neler yaşadığını, ömrünü kaybetmesinden daha sonra da sürecin nasıl işlediğini hayli âlâ bir biçimde anlatırsak ve bu dava toplum tarafınca hakkıyla anlaşılırsa tüm öbür davalar da anlaşılacaktır. Şule Çet , İpek Er, Kocaeli’nde çocuklarının önünde eşi tarafınca öldürülen Sevda Kösecik vb bir sürü davada tıpkı münasebetlerle hatalıların hak ettikleri cezaları almadıklarını görüyoruz. O yüzden bu davayı satır satır tam olarak okumalı ve anlatmalıyız.

Musa Orhan

10 yıl mahpus cezası alan bir kişi nasıl oluyor da isimli denetim kaidesi ile hür bırakılıyor?

Figen Çalıkuşu:
Mahkeme tutuklama önlemi yerine yurt dışı çıkış yasağı ve ayda iki kere imza verme isimli denetim önlemlerini kâfi görüyor. Yargılama sürecinde tüm maddi kanıtlar Orhan’ın hatalı olduğunu işaret etse de inatla tutuklanmıyor. Bu durumu bir kenara bırakırsak Türkiye’de bayana karşı şiddet, tecavüz ya da öldürme hatalarında çoklukla yargıçlar alt huduttan ceza vermeyi tercih ediyor. Alt huduttan verilen cezaya bir de uygun hal indirimi ekleniyor. İpek Er davasında da başka tüm bayana yönelik hatalardaki davalarda olduğu üzere en az ceza olan 12 yıldan ceza veriliyor. Üstüne sanığın geleceği üzerinde muhtemel tesirleri üzere genel bir münasebet ile güzel hal indirimi uygulanarak ceza 10 yıla düşürülüyor.

Yargıç heyeti İpek Er’e isteği haricinde tecavüz edildiğini kabul ediyor, İsimli Tıp ölen kızı doğruluyor fakat Musa Orhan tutuklanmadan yargılanıyor.

Mahkeme sonucunda, yargıç heyetinin İpek Er’e isteği hisözüne nitelikli cinsel atakta bulunulduğunu maddi ve kesin kanıta dayanarak kabul ettiği görülüyor. İsimli Tıp raporları da genç kızın hakikat dediğini ortaya koyuyor. Mahkemenin gerekçeli sonucunda ise sanığın tüm kanıtlara karşın suçlamaları reddettiği, yargılamayı kolaylaştırmadığı, gerçeklerin ortaya çıkmasının üzerini örtmeye çalıştığı yer alıyor. Tüm bu sözlere karşın Musa Orhan tutuksuz yargılanıyor ve uygun hal indirimini sanığın geleceği üzerinde muhtemel tesirleri üzere desteği olmayan bir münasebet ile alıyor.

Şurası lütfen güzel anlaşılsın Türkiye’de mağdur bayan ise güya en az ceza ve güzel hal indirimi bir zarurî kural üzere uygulanıyor.

Bizim itirazımız da tam bu. Çabucak aklıma gelen kamuoyunun da yakından takip ettiği Şule Çet davasında da taban hadden ceza tayin edilmiş, devamında âlâ hal indirimi yapılmıştı. Tekrar Kocaeli Kartepe’de boşandığı eşi Sevda Kösecik’i çocuklarının önünde bıçaklayarak öldüren kocaya da alt sondan ceza verilmişti.


Hava Asal: Tüm bayan davalarında bu kural işliyor mu?

Figen Çalıkuşu:
Toplum işlenen lakin cezasız kalan cürümleri gözlüyor, izliyor ve içselleştiriyor. Giderek artan toplumsal şiddet ortamında, şiddetin her daim mağduru olan bayana karşı şiddet de sürat kesmiyor. O denli ki sokakta “gücümü denemek istedim” diyerek bayana saldırıldığını görür olduk.

Bayana karşı işlenen hatalarda verilen sonuç cezalar kamuoyunu tatmin etmiyor, toplumda kabahat işlememe yolunda caydırma tesiri yaratmıyor. İpek Er davasında verilen karar, davanın sürece süreci, Musa Orhan’ın 10 yıl mahpus cezası almasına karşın hür olması vicdanları rahatsız ediyor.

Toplum vicdanını rahatsız eden bu durumu biraz daha açar mısınız?

Figen Çalıkuşu:
Burada iki hususu asıllı biçimde sorgulamak gerekir;

1-Mahkeme isteğe muhalif yani zorla tecavüz sonunda canına kıyan maktul bir tarafta ve failin inkarı başka tarafta olan bir evrak kapsamında, cürmün işlendiği İsimli Tıp Raporu üzere kesin kanıt ile de ispat bulduğunu da kabul ettiği belge kapsamında cezayı artırarak vermeyecek ise ne vakit verecek?

Bir de şu biçimde anlatayım;
Örneğin zorla tecavüz daha sonrasında bir mevt yaşanmamış olsa, sanık cürmünü kabul etmiş olsa, mahkemeye samimi anlatımlarda bulunmuş olsa da mahkeme birebir cezayı verecekti. Mahkemenin vereceği daha az bir ceza ölçüsü yok zira. bu biçimde yasa koyucunun alt hudut ile üst hudut içinde cezayı kanuna karar olarak koymasının manası ve emeli nedir?

2-Fail inkar etmiş olsa da uygun hal indirimini hakim uygulayabilir genel kural ve kabul bu biçimdedir lakin maddi kesin kanıtlara yani İsimli Tıp raporlarına karşın inkarı seçen faile en az ceza verildikten daha sonra bu en az cezanın failin geleceğine mümkün tesirleri âlâ hali indirimi için münasebet olabilir mi?

Mahkemenin 38 sayfalık sonucunda, verilen en az ölçüde cezanın sanığın geleceğini niye olumsuz etkileyeceğine dair bir münasebet yer almıyor. meğer hakim âlâ hal indirimi uygularken evrak kapsamı ile uyumlu, akla, mantığa, genel kabullere uygun yasal münasebet göstermek zorundadır.

Sonuç olarak isteğine muhalif tecavüz mağduru olan ve daha sonrasında canına kıyan mağdurun devam eden davasında yargılama boyunca mağdurun öbürleri ile alakaya girmiş olabileceği yolunda mağdurun anısına da hürmet göstermeyen, her kademede inkarı seçen bir sanığa minimum hadden ceza tayini ve daha sonrasında uygun hal uygulanması sonucunda tayin edilen ceza hak ve nefaset unsuruna uygun değildir.


Bir kabahat karşısında verilen cezanın caydırıcı olması yargılama sürecinin adalet hissini zedelemeden yapılması gerekmez mi?

Figen Çalıkuşu:
Cezalandırmanın gayesi, daha öncesinden kabahat işlemiş olan bireylerin bir daha kabahat işlemelerini engellemek olduğu üzere kabahat sürece eğiliminde olan bireyleri de bu davranışı gerçekleştirmekten caydırmaktır.

hanımın mağdur olduğu şiddet, tecavüz, taciz, cinayet belgelerine bakan yargıçların temel cezayı belirlerken daha bir hassas daha bir ihtimam ile hareket etmeleri gerekir.

Toplumun en yakıcı ve tedbir alınamaz sorunu haline gelen bayana karşı şiddette verilen cezanın, bayana karşı hata sürece eğiliminde olanlar için ağır bir caydırıcılık tesiri yaratması gerekir.

Bayana karşı işlene cürümlere verilen cezaları gorenler, bu biçimde bir cürüm işlediklerinde en ağır cezayı alabileceklerini bilmelidirler.

Fakat verilen bu cezaları gorenlerde “Ben hata işlerim, inkar ederim, en az cezayı da âlâ biçimden de indirimi alırım” inancı yerleşiyor. Ceza caydırıcı olmak yerine bir yerde cüret verici hal alıyor. Ceza yargılamasının maksadı. Bu değildir.

Başka yandan da verilen cezalar kamuoyu vicdanını tatmin etmeli, adalet duygusu topluma yayılmalıdır.

Fakat maalesef bayanın mağdur olduğu davalarda, verilen cezaların alt sondan oluşu, üzerine düzgün hal indirimi uygulanması üzere bu kadar epeyce benzeri örnek olunca yargıda da klâsik cinsiyetçi bakışın hâkim olduğu üzere bir sonuç ortaya çıkmaktadır.


Bayana yönelik davalarda cinsiyetçi bakış açısı ile mi karar alınıyor? Yargıçlar bu niçinle mi en alt huduttan ceza veriyor ve üstüne düzgün hal indirimi yapıyorlar?

Figen Çalıkuşu :
Cinsiyetçi anlayışın hiç olmaması gereken yer en başta yargıdır. Bayanlar yasalar önünde bir birey olarak eşit bulunmasına rağmen, zihinlere yerleşmiş bariyerler sebebi ile alt sondan ceza, uygun hal indirimi, haksız tahrik indirimi vs ile eşitlik unsurunun üzeri örtülmektedir.

Bayana yönelik şiddetle çaba; hayli taraflı, toplumun tüm kesitlerinin ortak ve kararlı gayretini gerektirir. Bu çabada topluma en tesirli bildirisi yargı mensupları kararları ile verecektir. Bu bildiri cinsiyetçi anlayış ile verilemez.


Pekala İpek Er davası nasıl sonuçlanacak? Musa Orhan sizce tutuklanacak ve bir süre de olsa mahpus yatacak mı?

Figen Çalıkuşu:
Mahkeme sonucunı verdi, taraflar istinaf ve Yargıtay yasa yollarına müracaat edecektir. Sonuçta karar bu taraflardan bozulabilir, onanabilir. Nihayetinde cezası katılaştığında infaz kararları uygulanacaktır.
 
Üst