Ukrayna’da ‘savaş’ gazisi kulüp: Shakhtar Donetsk

Sarr

Active member
ONUR DİNÇER

Rusya’nın Ukrayna’ya askeri müdahalesinin spor dünyasına da büyük tesirleri oldu. Ukrayna özelinde ligler ertelendi, maçlar iptal edildi, ülkede forma giyen bir epeyce sportmen bulundukları yerleri hudut ötesi biçimde değiştirdi. Kelam konusu iki ülkenin durumları memleketler arası düzlemde de spor dünyasına tesirlerde bulundu.

Ukrayna’daki bir futbol kulübü içinse savaş yeni başlamadı. Onlar aslına bakarsan yıllardır ağır çatışmaların ortasında bir varlık gayreti veriyordu. Bu takım, Ukrayna futbolunun son 10 yılına damga vuran en başarılı kadrosu Shakhtar Donetsk’ten oburu değil.

Donetsk bölgesinde çatışmalar bundan sekiz yıl evvel başlamıştı. Ayrılıkçılar ile devlet içindeki tansiyon, yapılan ateşkese karşın de sürdü, çatışma bölgedeki günlük hayatın olağan bir modülü haline geldi.


Çatışmaların ortasında kaldı

Shakhtar Donetsk’in maçlarına konut sahipliği yapan, ülkenin çağdaş stadyumu olan ve kapılarını 2009’da açan Donbas Arena, alanda gayret eden rakip futbolcuların rekabetine sahne olacağına, uzun müddet, etrafındaki silahlı çatışmalara şahit olmak zorunda kaldı. O denli ki bu çatışmalar gün geldi kendisini de vurdu!

2014’ün Ağustos’unda Donbass Arena’da iki kuvvetli patlama meydana geldi. Bombardıman sonucunda stadın kuzeybatı cephesinde hasar oluştu. Stadyum nazaranvlilerinden baht yapıtı ömrünü kaybeden olmazken, önemli maddi ziyan meydana geldi. Donbas Arena daha iki yıl öncesinde EURO 2012 müsabakalarına konut sahipliği yapıp, tüm dünyanın tanıdığı memleketler arası bir futbol mabediyken, köprünün altından kısa müddet içerisinde akan epey sular, gazi hale getirdiği bu yeri bir çırpıda ıssızlaştıracaktı. İlerleyen yılarda Shakhtar Donetsk kulüp binası da silahlı kümeler tarafınca işgal edildi.

Durum bu biçimde olunca Shakhtar Donetsk tası tarağı toplayıp taşındı, doğuda bulamadığı huzuru başka tarafta bulma ümidiyle! Kendi stadını kullanımı fiziken imkânsız hale gelen turuncu-siyahlılar, o tarihten itibaren maçlarını ülkenin batısındaki Lviv kentinde oynamaya başladı. Bu tarihten itibaren tam göçebeliğe adım attıklarını söylersek yanlış olmaz. Çünkü, iki yıllık Lviv yerleşikliğinin akabinde sıradaki durakları, kuzey doğudaki Kharkiv kenti olacaktı. Shakhtar buradaki Metalist Stadı’nın da senelerca müdavimi haline geldi.

2020’de ise başşehre geçti, Dinamo Kiev’in de maçlarına konut sahipliği yapan Kiev Olimpiyat Stadı’nı kullanmaya başladı. Göçebelik artık oldukçatan bir sürgün haline dönüşmüştü.


Kaçacak yer kalmadı

Rusya’nın saldırısı Ukrayna’daki bir epey futbol kulübü için yeni bir şey oldu şüphesiz…

Çatışma bölgelerinin uzağındaki bu gruplar, her şey güllük gülistanlık olmasa da, kolay karşılaşma takvimlerini olağan akışında sürdürecek yeterlilikte, önlerindeki ‘uzun maratona’ bakmayı sürdürebilmişlerdi bir biçimde. Çatışma ortamı Shakhtar Donetsk içinse hiç de yeni bir şey değildi.

yıllar evvelden başlayan ve kurtulmak için daima yollara düştükleri bu kâbus peşlerini bırakmadı, artık ülkede gidecek yer bırakmamacasına her yanı kaplayan bir karabasana dönüşüverdi sonunda.


Beyonce ile açıldı bombalarla kapandı

Shakhtar Donetsk’in (normalde) meskeni olan Donbas Arena son derece çağdaş bir stadyum… Bir Türk firması tarafınca inşa edilen 52 bin kişi kapasiteli futbol mabedi, 2009’da kapılarını açtı. Lakin bunun beş yıl daha sonrasında, çatışmalar niçiniyle bu sefer kapılarını kapamak zorunda kaldı.

Yükselen çatısı ve uçan daireye benzeyen görünümü ile dikkatleri çeken Donbas Arena, Amerikalı ünlü müzikçi Beyonce’nin konser verdiği görkemli bir merasimle kapılarını açmıştı.

Shakhtar’ın birfazlaca Şampiyonlar Ligi maçının yanında Polonya ve Ukrayna’nın ortak düzenledikleri 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası’nda kimi maçlar da burada oynandı.

İngiltere-Fransa, Ukrayna-İngiltere üzere küme müsabakalarının yanı sıra; İspanya-Fransa çeyrek finali ile İspanya-Portekiz yarı final uğraşına de mesken sahipliği yaptı Donbas Arena…

Biroldukça dünya yıldızının top koşturduğu futbol mabedi, 2014’te bir kısmının harap bulunmasına niye olan bombalamaların akabinde kapılarını kapadı. Ukrayna’da inşa edilen stadyum ise, bugün itibariyle ayrılıkçıların bağımsızlık ilan ettiği bölgenin içerisinde kalmış durumda…

Antrenörleri mermilerin maksadı

Shakhtar Donetsk, Rusya’nın askeri müdahalesinin akabinde can kaybı da verdi. Kulübün altyapısında vazife yapan bir antrenörün kurşunların gayesi olarak hayata gözlerini yumduğu, Shakhtar Lideri Palkin tarafınca duyuruldu.

‘En büyük zafer bağımsızlık’

Ülkesinin Avrupa kupalarındaki en başarılı kadrosu olan Shakhtar Donetsk’te yabancı futbolcular, son haftalardaki tansiyonun akabinde ülkeyi terk etti.

Kulüp çalışanları, teknik gruptan isimler ve kimi oyuncuların ülkede sığınaklarda olduğunu söyleyen Shakhtar Donetsk Lideri Sergei Palkin, “UEFA’yı ve milyonlarca futbol sevdalısını Ukrayna’ya mümkün olduğunca hayli takviye olmaya çağırıyorum. Daima birlikte başarılı olacağımıza inanıyorum. Shakhtar’da bir epeyce parlak anılarım oldu. Fakat bana o denli geliyor ki; hayatımın en büyük zaferi Ukrayna’nın bağımsızlık çabasını kazanmak olacak” dedi.


Shakhtar efsanesi

Ukrayna bağımsızlığını ilan ettikten daha sonraki periyotta, bilhassa de Avrupa kupalarında ülkenin en başarılı takımı hiç elbet Shakhtar Donetsk’tir.

Galatasaray isminin bir periyot Avrupa takımlarını ürkütmesine emsal bir etkiyi, bu coğrafyadaki dev kulüpler üzerinde uzun yıllar sürdüren Shakhtar, 2000’li senelerdaki 13 lig şampiyonluğu, 13 Ukrayna Kupası zaferi ve Kadıköy’de kaldırdığı UEFA kupasıyla efsane bir ekibe dönüştü.
Donbas bölgesinde ayrılıkçı kümelerle devlet içinde çatışmaların başlamasının akabinde bile sürat kesmeyen grup, farklı statları meskeni yapmaya, 1000 kilometre ötede bir yerde konut sahibi olarak maçlara çıkmaya başlamasına karşın muvaffakiyetlerini sürdürmeyi başardı.

Lucescu’ya huzur yok

Donetsk’in başında bulunduğu devirde harikulade bir direnişe imza atan Mircea Lucescu, Türkiye dönüşünde bu kere Dinamo Kiev’i tercih etmişti. Lakin Shakhtar’daki devrindeki bölgesel çatışmalar, bu kere savaşa dönüştü.

Shakhtar Donetsk üzere onların eski teknik yöneticisi Mircea Lucescu da, emsal bir dramı paylaştı, Shakhtar’dan ayrılığı da onu olayların haricinde tutmadı.

Teknik adamlığı periyodunda turuncu-siyahlılara sekiz lig şampiyonluğu ve bir de UEFA kupası kazandıran Rumen teknik adamın olaylar niçiniyle kadrosundan ayrılacağı niyeti bulunsa da, tecrübeli hoca her seferinde buna direnerek ekibindeki kalış müddetini uzattı.
Lakin sonunda o da bir yere kadar dayanacaktı. Kısa bir Zenit macerasının akabinde Türkiye Ulusal Takımı’nın da başına geçen Luce, ondan sonrasında sevilip sayıldığı Ukrayna’ya tekrar döndü, bu sefer Dinamo Kiev’in başına geçti.

Başkentte karşılaştığı görüntü ise bundan evvelkinden de makûs oldu. Shakhtar’da bölgesel çatışmaların mağduru olunurken, bu sefer tanklar Kiev’e kadar dayanmış, çatışmalar ülkenin belirli bir çizgisindeki huzursuzluk olmaktan çıkarak, tüm satha yayılmıştı. Lucescu bu kere maçlarını oynayacağı stadı değiştirmiyor, can havliyle evvel kendini Moldova hududuna atıp, oradan canhıraş ülkeyi terk ediyordu.

Sonda gördükleri ise kendisinin tabiriyle ‘savaşın gerçek dramı’ ve ‘korkunç sahneler’ olarak hafızasında yer edindi.

Everton ve Man City, Ukrayna’ya dayanaklarını gösteriyor
 
Üst