Turunçgiller

onurnisan

New member
TURUNÇGİLLER

Mevsim besinlerini tüketmek , vücudumuzun tabiatına en uygun davranışlardan biridir ve ‘’Akıllı yeme’’ teriminin da temel yapıtaşarından birini oluşturur.

Mevsim besinlerinin yetiştiği şartlar bizlerin de geçtiği şartlardır ve bu yüzden de gereksinimimiz olan, vücudumuzda olmasını istediğimiz özellikleri mevsim besinleri bizlere sunar. Kışın yetişen turpgil, turunçgil ve soğangiller çetin soğuklara karşı direnirler ve içeriklerine de bu dirayeti yansıtırlar adeta.

Dünya’da en çok yetiştirilen ve tüketilen meyve tipi olan turunçgillerin pek hayli çeşidi bulunmasına karşın tarımı yapılan en kıymetli tipleri; limon, misket limon, acı portakal, tatlı portakal, mandalina, pomelo, greyfurt ve bergamottur.

Bu çeşitlerin tamamı ülkecek daha alışık olduğumuz portakal, mandalina ve limon üzere turunçgiller ile benzerlik gösteriyor ve sıklıkla sadece lezzet istikametinden ayrışıyor.

İçerdiği temel besleyici unsurların ve özelliklerinin yanında bedende gösterdiği bir yahut birden çok yararlı maksat işlev ile hastalık riskini azaltıp uygun hal ve sıhhati geliştirici tesir gösterebilen işlevsel besinlerin bir çeşidi olan turunçgiller; bileşiminde bulunan naringenin, hesperidin, askorbik asit, folik asit, lif, pektin, potasyum, magnezyum, karotenoidler ve flavonoidler vasıtasıyla olumlu sıhhat tesirleri göstermektedir.

Bu hususlardan yalnızca turunçgillere has olan ve 1828 yılında Fransız kimyager Lebreton tarafınca turunçgil kabuklarındaki beyaz kısmından izole eden hesperidin isimli kimyasal ise turunçgillere antioksidan özellik veren en değerli bileşiktir.

Turunçgilleri tanıdığımıza bakılırsa dipnotlarına başlayabiliriz.

bol bol C vitamini içerir!

Kronik hastalıklara ve kansere yol açan en önemli etkenler içinde oksidatif hasar ve yangı ön plana çıkmaktadır. Bu hasarı ise antioksidan dediğimiz gözetici unsurlar önler, bu hususlardan en ünlüsü bilimde Askorbik asit olarak isimlendirilen C vitaminidir. hem de C vitamininin antioksidan aktivitesi dışında; kollajen sentezi, demir emilimi ve bağışıklığı destekleyici üzere değerli vazifeleri de vardır. Suda çözünen vitamin cinsleri içinde yer alan askorbik asit beden tarafınca üretilemediğinden ihtiyacın tamamı besinlerde alınmalıdır. Turunçgiller C vitamininin en bol kaynaklarından biridir. Domates, papaya, yeşil ve kırmızı biber, kivi, çilek, brokoli, maydanoz, roka ve kuşburnu öteki C vitamini kaynaklarına örnek verilebilir.

.

Kabukları çöp niteliğinde değil !

Turunçgillerin yalnızca içi değil, kabukları da tabiatın bize armağanı. Yeterlice yıkayıp temizledikten daha sonra taze ve kuru biçimde çaylarınıza, toz haline getirip; turunçgil kabuklarını salatalarınıza, yoğurtlarınıza enginar, kereviz üzere yemeklerinize hatta çorbalarınıza bile ekleyin derim. Üstte da bahsetmiş olduğum üzere hesperidin, turunçgillerin kabuğunun iç beyaz kısımında bulunuyor. O yüzden en değerli yeri meyvenin o beyaz kısmıdır. Burada uyarmak istediğim bir nokta ise kabuğundan istifade etmeyi düşünüyorsak kabuğu karbonatlı su ile yıkadıktan daha sonra tüketmemiz gerektiğidir.

Zira meyve ve zerzevat kabukları, meyvenin pestisit denen tarım ilaçlarıyla temasının en yüksek olduğu yerdir. Yalnızca turunçgiller özelinde değil elle temasın olduğu tüm meyve ve sebzelerin yüzeylerinin bir bulaş kaynağı olmasından mütevellit, bu itinanın hepsine gösterilmesi gerekiyor. Ayrıyeten meyve ve sebzelerin temizlenmesinde sirkeli su yerine karbonatlı su tercih edilmelidir. Sirkeli su, mikroorganizma yükünü azaltmada tesirli bulunmasına karşın tarım ilacı kalıntılarını temizleyemez. Karbonatlı suda bekletilen meyve ve sebzeler, çabucak sonrasında bol su ile yıkanarak tüketilebilir.

YIKAMA SUYU FORMÜLÜ: 1 litre suya 10 g karbonat ( 1 yemek kaşığı) eklendiğinde uygun çözelti hazırlanmış olur.Meyve ve zerzevatın bu suda asgarî 12 dk bekletilmesi gereklidir.

Kilo kaybına takviye olur !

Yüksek lif içeriği ile tokluk hissi vererek kilo kaybına destekçidir. bununla birlikte yapılan araştırmalar, yetersiz C vitamini alan bireylerde beden kitle indeksi, bel etrafı ve beden yağ yüzdelerinin yüksek olduğunu göstermektedir.

Makus kolesterol düşmanı !

Turunçgiller içlerinde hür radikalleri nötralize edebilen ve kalp hastalıklarına karşı koruyabilen flavanoid denen antioksidanları bol bol bulundururlar. Bu flavanoidlerden hesperidin isimli molekül ise yalnızca turunçgillerde bulunur ve klinik araştırmalar turunçgillerdeki bu flavanoidin; koroner arterlerden kan akışını güzelleştirebileceğini, damar plaklarının oluşumunda birinci adım olan LDL (kötü) kolesterolün yükselmesini önleyebileceğini göstermektedir.

Azımsanmayacak potasyum içeriği !

Bedendeki su ve mineral istikrarını korumak için de potasyum mineraline gereksinim duyarız ve turunçgillerde potasyum içeriği tarafından pek tatmin edicidir. Bu özelliği ile turunçgiller; bedende sıvı düzenlenmesi, mineral istikrarı ve kas kasılmalarını önlemede değerli rol oynarlar.

Demir emilimine takviye !

Turunçgil tüketmek, bedenin demir mineralinden daha fazla yararlanılmasını(emilmesini) sağlamaya yardımcıdır. Yüksek C vitamini içeriği yardımıyla, demir bakımından güçlü besinlerle bir arada tüketildiğinde demir emilimini güçlü bir biçimde artırır zira C vitamini, sindirim kanalında demire bağlanır ve Demir C vitamini kompleksi ile birlikte emilir. Demir içeriği yüksek koyu yeşil yapraklı sebzeler kümesinden yapılan bir salataya C vitamini içeren turunçgillerden limonu sıkmak üzere sıradan bir formülle bu kompleksi oluşturabilirsiniz.

Çaylara artı sıhhat katar!

C vitamini açısından pek güçlü olan limon, çaya eklendiğinde demir emiliminin negatif etkilenmesini azaltır. Bu sebeple demir eksikliğine karşın çaydan vazgeçemeyenler limonlu çay tercih edebilirler. Ayrıyeten son vakit içinderda turunçgiller kurutularak, bitki çaylarında aroma ve tat verici olarak kullanılmaktadır. Bu sistem şeker kullanması azaltmıştır.

Reflüsü olanlar dikkat!

Gastro-özafageal reflü hastalığı olanlarda, turunçgiller üzere yüksek asitli yiyecekler mide ekşimesi ve yanması üzere şikayetlere niye olabilir.

Turunçgiller uygun ki varlar.
 
Üst