TMMOB duyurdu! ’24 kent ve 80 ilçede zelzele bekliyoruz’

Vitra

New member
TMMOB duyurdu! ’24 kent ve 80 ilçede zelzele bekliyoruz’ 24 kent ve 80 ilçenin fay çizgisinde olduğunu söyleyen Aykan, “Bu fayların kırılması durumunda en evvel fay zonu üstündeki yapılar ziyan nazarancektir. Bu faylardan bilhassa kırılma vakti gelmiş olanların yani sismik boşluk olarak tanımladığımız, yerleşim yerlerinden geçenler büyük risk oluşturmaktadır” dedi.


Habertürk’ten Alper Uruş’a konuşan MMOB Jeoloji Mühendisleri Odası Güney Marmara Şubesi İdare Şurası Üyesi Aysun Aykan, risk altındaki vilayetleri şu biçimde sıraladı:

Risk altındaki 24 kent

Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Bolu, Sakarya, Manisa, İzmir, Aydın, Muğla, Denizli, Burdur, Kütahya, Eskişehir, Konya, Aksaray, Tokat, Kayseri, Osmaniye, Hatay, Kahramanmaraş, Erzurum, Erzincan, Hakkari ve Bingöl.

“4 noktaya dikkat edilmesi”

4 noktaya dikkat edilmesi gerektiğini belirten Aykan, şu tabirleri kullandı:


Türkiye’de yaklaşık 20 yerde sarsıntı üretme mümkünlüğü olan fay var. Bunlara sismik boşluk diyoruz. Kırılma vakti gelmiş, kâfi derecede tansiyon birikmiş, her an kırılabilecek fay modülleri.

Bilimsel çalışmaların, bilhassa Kuzey Anadolu Fayı başı olan Bingöl ve Kuzey Anadolu Fayı’nın Marmara Denizi içerisinden geçen kısmı ile, Balıkesir, Kahramanmaraş taraflarının yakın gelecekte zelzele olacağı tarafında olduğunu gösteriyor, buralara dikkat edilmesi, hazırlık yapılması gerekiyor.

“Yedisu fayı 7.5’lik zelzele üretebilir”

Yapılan çalışmalara nazaran, Bingöl-Erzincan bölgesinde bulunan Yedisu Fayı’nın 7.5 büyüklüğe kadar sarsıntı üretme potansiyeline sahip olduğu biliniyor. Yedisu Fayı üstündeki zelzele yinelanma döneminin, geçmiş sarsıntılar de göz önünde bulundurulduğunda yaklaşık 245 ± 55 yıl olduğu düşünüldüğünde, en son meydana gelen 1784 sarsıntısından bu yana 236 yıl üzere bir vakit geçti.


“Marmara’dan daha sonra en riskli bölge”

Bu sonuca bakarsak, fay yakın gelecekte kırılabilir. Kuzey Anadolu Fayı (KAF) üzerinde, Marmara Denizi ortasında var olan sismik boşluktan daha sonra en riskli bölge olan Yedisu Fayı’nın sismik aktivitesinin dikkatle takip edilmesi ehemmiyet taşımaktadır. Doğu Anadolu Fayı, yakın vakitte sarsıntı üretme mümkünlüğü olan faylar sınıfında bedellendiriliyor.

“Gölbaşı- Türkoğlu segmentleri”

Bilhassa Kahramanmaraş’ta, Gölbaşı ve Türkoğlu segmentleri üzerinde yapılan paleosismoloji çalışmalara bakılırsa; yaklaşık 900-1000 yıldır yüzey faylanması oluşturan büyük bir sarsıntının olmadığı anlaşılmıştır. Bu niçinle Gölbaşı- Türkoğlu fay modülünün yakın gelecekte sarsıntı potansiyeli çok yüksek bir sismik boşluk pozisyonunda olduğu söylenebilir.

“Balıkesir’i 7.2 tehdit ediyor”

Ülkemizde bilhassa Bingöl etrafı, Kahramanmaraş, Hakkâri- Yüksekova, Malatya, Antakya, Adıyaman, Erzurum, Ağrı, Aydın, Denizli, Muğla taraflarındaki faylar sismik boşluk olarak yani yakın gelecekte sarsıntı üretme mümkünlüğü olan faylar sınıfında bedellendiriliyor.

Emsal biçimde Balıkesir vilayet merkezinden geçen 7.2 büyüklükte zelzele üretme potansiyeline sahip Balıkesir- Gökçeyazı segmenti 2 bin yıldır kırılmayan bir kesimdir. Bilhassa buranın da tehlikesine dikkat çekmemiz gerekiyor.

Bütün faylarda paleosismoloji çalışmaları yapılmadığı için başkalarını kesin bilemiyoruz.

“Depremin vaktini söyleyemeyiz”

Türkiye’nin biroldukça yerinde sarsıntı üretme vaktini doldurmuş ve kâfi tansiyonu biriktirmiş faylar var. Yapılan çalışmalara göre, sismik boşluk olarak bedellendirilen faylar, yakın bir gelecekte tekrar zelzele olacağını gösteriyor; lakin zelzelenin tam vaktini bilemiyoruz.


“Marmara’da 7.6 büyüklüğünde olabilir”

Marmara’da kesinlikle büyük bir zelzele olacak. Büyüklüğü 7.6 olabilir. Bu zelzele, 28 milyon kişiyi etkileyecek ve sarsıntıya hazırlıksız yakalanılması durumunda da büyük bir kaos yaşanabilir.

“Kaf, dünyanın en faal faylarından”

Marmara bölgesinde 1900-2015 yılları ortası 4 ve üzeri büyüklüğüne sahip 500’ün üzerinde zelzele meydana geldiği belirlenmiştir. İstatiksel olarak son yüzyılda 15 büyük zelzele meydana getirmiş olan Kuzey Anadolu Fayı’nın (KAF) dünyanın en etkin faylarından olduğu bilinmektedir. Bu zelzelelerin karadaki toplam yüzey yırtılmasının, 1100 km’ye ulaştığı biliyoruz.

“Kuzey kolun aktivitesi yüksek”

Bu 15 sarsıntıdan 7 ve üzeri büyüklüğe sahip, 1999 Düzce Zelzelesi de dahil 6’sı, Marmara Bölgesi’nde uzanan modüllerde meydana geldi. Tarihî zelzele kayıtlarına bakıldığında, MS 1 ile MS 1899 içinde bölgede toplamda 600 civarında sarsıntı gerçekleştiğini ama bunların 38’inin büyüklüğünün 7.0’den çok olduğunu ve bölgeyi etkilediği bilgisi mevcut. Tarihî ve aletsel sarsıntı kayıtlarının yaklaşık dağılımına bakıldığında kuzey kolun aktivitesinin en yüksek olduğu görülmektedir.


“10 yıl ortasında olma mümkünlüğü yüksek”

Marmara Denizi ortasından geçen kuzey koldaki sarsıntı dağılımları ise en son zelzelelerin 1509 ve 1766 yılında gerçekleştiğini, 200–250 yıllık dönüş dönemleri olduğu düşünüldüğünde bu alanın bir sismik boşluk olduğu yani kırılma vakti geldiği görülmektedir. Ulusal ve uluslar ortası yapılmış çalışmalara bakılırsa; 1999 Depremi’nden daha sonra 30 yıl içerisinde % 65 ihtimalle 7’den büyük azamî 7.6 büyüklükte bir sarsıntının Marmara Denizi’nde olacağı istikametindeydi. Bu müddetten 20 yıl geçtiğini düşünürsek, 10 yıl ortasında olma mümkünlüğü yüksek.

“Bu zelzele Türkiye’yi etkileyecek”

Burada olacak büyük bir sarsıntıda, Marmara Denizi’ne kıyısı olan tüm vilayetler; İstanbul, Balıkesir, Bursa, Yalova, Çanakkale, Kocaeli, Tekirdağ ağır bir biçimde etkileyecektir. Marmara Bölgesi, nüfus yoğunluğu, sanayi, iktisat, tarihi birikim bakımından en ağır olan bölgedir. Bu yüzden bu sarsıntı tüm Türkiye’yi etkileyecek ve Türkiye’nin iktisadına ziyan verecektir.
 
Üst