Soğan tarlada ölüyor!

Smug

Active member
TZOB Lideri Şemsi Bayraktar, besin mamüllerinde eylül ayı üretici ve market içindeki fiyat farklarını deklare etti. Bayraktar, “Soğan 62 kuruşa kadar indi. Eserler tarlada bekliyor. Üreticilerimiz kuru soğanı tarladan toplatacak personellik maliyetini bile karşılayacak durumda değil” dedi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, eylül ayında üretici ve market içindeki fiyat farkının 3 buçuk kata ulaştığını bildirdi. Eylül ayında üretici ve market içindeki en çok fiyat farkının yüzde 253 ile kuru soğanda yaşandığını, üreticilerin kuru soğanı toplatacak personellik maliyetini bile karşılayamadığını söylemiş oldu.

Son bir yıllık artış DAP gübresinde yüzde 146’lık artış ve üre gübresinde yüzde 145. Amonyum sülfat gübresinde yüzde 157’lik artış yaşandığını belirten Bayraktar, “Gübre kesimi ithalat bağımlılığından kurtulamadığı sürece gübre ucuzlamaz” dedi.

Bayraktar, kuru soğanın 3,5 kat, maydanoz ve elmanın 3,4 kat, limonun 3,3 kat, yeşil fasulyenin 3,1 kat, kuru üzüm ve marulun 2,7 kat, sütün 2,6 kat fazlaya tüketiciye satıldığını belirten Bayraktar’ın konuşmasından başlıklar şöyleki:

ÜRETİCİ MARKET FİYAT FARKI KURU SOĞANDA

Eylül ayında üretici ve market içindeki fiyat farkı en çok yüzde 253,23 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat farkını maydanoz yüzde 242,42, elma yüzde 235,10, limon yüzde 229,78, yeşil fasulye yüzde 205,81, kuru üzüm yüzde 167,76, marul yüzde 165,96, süt yüzde 162,33 oranında izledi.

MARKETTE EN YÜKSEK FİYAT DOMATES, EN DÜŞÜK FİYAT LİMON

Markette yüzde 26,89 oranındaki domateste yaşanan fiyat artışını yüzde 23,91 ile kuru fasulye, yüzde 19,37 ile zeytinyağı, yüzde 15,96 ile pirinç, yüzde 15,33 ile kuru üzüm, yüzde 11,81 ile tavuk eti, yüzde 8,56 ile ıspanak, yüzde 6,27 ile kuru kayısı. Markette en çok fiyat düşüşü ise yüzde 27,33 ile limonda yaşandı. Yüzde 22,43 ile salatalık, yüzde 12,70 ile havuç, yüzde 11,38 ile kuru incir, yüzde 10,37 ile kırmızı mercimek, yüzde 9 ile nohut, yüzde 7,53 ile yeşil soğan, yüzde 4,37 ile kuru soğan, yüzde 2,50 ile patlıcan, yüzde 1,96 ile kabak izledi.

ÜRETİCİDE en çok DÜŞEN ESER LİMON, en çok YÜKSEK ESER SİVRİ BİBER

Üreticide yüzde 56,05 azalmayla fiyatı en çok düşen eserin limon. Limondaki fiyat düşüşünü yüzde 33,33 ile kuru soğan, yüzde 15,33 ile salatalık, yüzde 14,49 yeşil fasulye, yüzde 5,45 ile elma, yüzde 3,85 ile iç fındık izledi. Üreticide en çok fiyat artışı yüzde 58,97 ile sivri biberde görüldü. Sivri biberdeki fiyat artışını yüzde 46,08 ile domates, yüzde 45,07 ile patates, yüzde 35,71 ile kuru kayısı, yüzde 31,58 ile havuç izledi.

“KURU SOĞANI TARLADAN TOPLAYACAK PERSONEL MALİYETİNİ KARŞILAYACAK DURUMDA DEĞİL”

Kuru soğanda, kışlık mamüllerin hasadı başladı. Rekoltenin artması ve talebin de yavaş bulunmasına bağlı olarak pazarlama meseleleri fiyatlarda düşüşe yol açtı. Yaklaşık kilogram maliyeti 1 lira civarında olan kuru soğanda, hasadın ağırlaşmasıyla bir arada fiyatlar 62 kuruş düzeyine kadar indi ve eserler tarlada bekliyor. Üreticilerimiz kuru soğanı tarladan toplatacak personellik maliyetini bile karşılayacak durumda değil. Sivri biber ve domateste arzdaki azalma meblağların artmasına sebep oldu. Patateste ise okulların açılmasıyla talepteki artış meblağları yükseltti.

“GÜBREDE DIŞA BAĞIMLILIK ORANI YÜZDE 87”

Bayraktar, 24 Eylül’de yapılan gübre artırımlarıyla birlikte yeni üretim dönemine hazırlanan üreticilerin önünü bakılırsamediğini üreticilerin borcunu borçla kapattığını söylemiş oldu. Bayraktar, çiftçilerin yüksek fiyatlar niçiniyle gübre alamadığı takdirde randımanda önemli kayıpların yaşanacağını söylemiş oldu.

ÇİFTÇİ GÜBRE KULLANAMAZSA HAYVANCILIK KESİMİ DE DARBE YİYECEK

Türkiye’de saf unsur olarak gübre kullanması 2,2 milyon tondur. Bu ölçü 3 buçuk milyon ton civarında olan potansiyel muhtaçlığın altında kalıyor Son bir yıllık artış DAP gübresinde yüzde 146 ve üre gübresinde yüzde 145 olurken, amonyum sülfat gübresinde yüzde 157’lik, amonyum nitrat gübresinde yüzde 135’lik ve 20.20.0 gübresinde yüzde 117’lik bir artış yaşandı. Kuraklıktan dolayı rekolte kayıpları yaşayan, çiftçi bu fiyatlarla gübre alamaz ve gübre kullanamazsa randımanda ve kalitede kayıplar meydana gelecek, bitkisel üretim düşecek, bu üretimi hammadde olarak kullanan hayvancılık dalı de bundan darbe yiyecektir.

GÜBRE 7 FİRMANIN DENETİMİNDE

Gübre pazarının büyük bir kısmının da 6 yahut 7 firmanın denetiminde. Yerli üretimin gübre tüketimindeki hissesi yaklaşık yüzde 65 olduğuna nazaran geriye kalan yüzde 35’lik hisse ithalat yoluyla karşılanmaktadır. Fakat yerli üretim hammadde açısından yüzde 80-85 oranında dışa bağımlıdır. ötürüsıyla son senelera ilişkin bu datalara bakılırsa gübrede dışa bağımlılık oranı gerçekte yüzde 87 ötüründadır. Başka yandan son bir yılda besi yemi yüzde 53, süt yemi yüzde 55, sertifikalı tohumluk fiyatları yüzde 40-63 içinde ve elektrik meblağları ise yüzde 56 arttı.

DESTEKLEMELER YATIRILMALI

Fark ödemesi takviyeleri gerçek düzgün hesaplanmalı ve gereği yapılmalıdır. Ziraî destekleme ödemeleri çiftçimizin tam vaktinde, geciktirilmeden ödenmesi de tarım bölümümüzün bekası açısından hayli değerlidir. Gübrede verilen dayanaklar yetersizdir. Mazotta olduğu üzere fiyatın yarısı oranında gübre desteklenmelidir. Devletimiz geçmişte olduğu üzere bir aracı kurum vasıtasıyla ucuz gübre tedarik edip üreticiye direkt satmalı yahut ‘Türkiye Zirai Donatım Kurumu’ gibisi üzere kâr emeli gütmeyen bir ‘Piyasa Düzenleyici Kurum’ oluşturularak piyasayı regüle etmelidir.

(ANKA)
 
Üst