Metrukul Hadis Ne Demek ?

Serkan

New member
Metrukul Hadis Nedir?

Metrukul hadis, İslam hadis ilminde önemli bir terim olup, doğru olmayan, güvenilir olmayan veya hadis kaynağı itibarıyla zayıf kabul edilen hadisleri ifade eder. Bu tür hadisler, İslam’ın temel öğretilerine dayandırılacak bir kaynak olarak kabul edilmez. Hadisler, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (s.a.v) söz, fiil veya takrirlerine dayanan rivayetlerdir ve İslam dininin bir parçası olarak, sahih hadislerin doğru bir şekilde aktarılması büyük önem taşır. Ancak hadislerin bazıları, rivayet edilme süreçlerinde güvenilir olmayan kaynaklar nedeniyle "metruk" yani terkedilmiş veya reddedilmiş olarak sınıflandırılır.

Metrukul Hadis Nasıl Tanımlanır?

Bir hadis, "metruk" olarak adlandırılabilmesi için birkaç şartı yerine getirmelidir. Genellikle, hadis metni, râvilerinin güvenilirliği veya hadis metninin içeriği açısından şüpheli olduğunda metruk kabul edilir. Bir hadis, herhangi bir güvenilir isnad silsilesine sahip değilse veya söz konusu hadis, sahih hadis kitaplarında yer almıyorsa bu hadis metruk olarak sınıflandırılır.

Bir hadis, özellikle hadis ilminde tanınan önemli terimlerden biri olan "zayıf hadis" (daif hadis) kategorisinde de yer alabilir. Zayıf hadisler, metruk hadislerden farklıdır çünkü bu tür hadisler, bazı sahih rivayetlerle uyumlu olabilir, ancak yeterince güçlü isnad zincirine sahip değildir.

Metrukul Hadislerin Özellikleri

Metrukul hadislerin en belirgin özelliği, güvenilirlik açısından şüphe doğurmasıdır. Bu hadisler genellikle şu unsurlar yüzünden metruk olarak değerlendirilir:

1. **İsnad Zinciri Zayıf Olması:** Hadislerin isnad zinciri, rivayet eden kişilerin güvenilirliğine dayanır. Eğer bu zincir, güvenilir râvilerden oluşmazsa, hadis metruk kabul edilir. Zayıf bir isnad zinciri, rivayetçinin hatalı olmasını, unuttuğu bilgileri aktarmasını veya yanlış anlamalar yapmasını içerebilir.

2. **Rivayet Eden Kişilerin Güvenilmez Olması:** Hadisi rivayet eden kişilerin güvenilirliğinin sorgulanması, metruk hadislerin belirlenmesinde kritik bir unsurdur. Eğer hadis, güvenilirliği zayıf veya az bilinen râvilerden aktarılmışsa, hadis metruk sayılabilir.

3. **Hadisin İçeriğinde Çelişkiler Bulunması:** Hadisin metnindeki çelişkili ifadeler veya İslam’ın genel öğretileriyle örtüşmeyen unsurlar, bu hadislerin metruk olarak kabul edilmesine yol açabilir. Bu tür hadisler, genellikle ya yanlış anlaşılmalar ya da bilinçli olarak yapılan uydurmalar sonucu ortaya çıkmıştır.

4. **Hadisin Sahih Hadislerle Çelişmesi:** Eğer bir hadis, daha önce sahih kabul edilen hadislerle çelişiyorsa, bu hadis metruk sayılabilir. İslam alimleri, sahih hadisleri belirleyerek bunları dinin temel öğretilerine ışık tutacak şekilde kabul ederler. Metrukul hadislerin, sahih hadislerle tutarsızlık göstermesi, onların değerini düşürür.

Metrukul Hadislerin İslam Hukmunda Yeri

Metrukul hadisler, İslam hukukunda veya hadis ilminde kullanılamazlar çünkü güvenilir değillerdir. İslam alimleri, İslam hukukunu oluştururken, yalnızca sahih ve doğru kabul edilen hadisleri esas alırlar. Metrukul hadislerin, dini hükümler ve ibadetler için dayanak teşkil etmesi mümkün değildir. Bu tür hadislerin kabulü, İslam’ın temel ilkelerine aykırı olur.

Metrukul Hadislerin Anlamı ve Önemi Üzerine Tartışmalar

Hadis ilminde "metruk" terimi, bazı çevrelerce tartışmalı olabilir. Bazı alimler, bir hadisi metruk kabul etmek yerine, hadisin bulunduğu bağlamı göz önünde bulundurarak, daha farklı yorumlar ve açıklamalar getirebilirler. Ancak, bu tür hadislerin genel olarak sahih kabul edilen hadislerle tutarlı olup olmadığını değerlendirmek önemlidir.

Metrukul hadislerin belirlenmesinde en önemli kriterlerden biri, bu hadislerin İslam’ın temel ilkelerine ne kadar uygun olduğudur. İslam alimleri, hadisleri değerlendirirken, sadece ravi güvenilirliği değil, aynı zamanda hadisin içerdiği mesajın doğruluğunu da dikkate alırlar. Eğer bir hadis, İslam’ın temel öğretilerine aykırıysa, bu hadis genellikle metruk olarak kabul edilir.

Metrukul Hadis ile Zayıf Hadis Arasındaki Farklar

Metrukul hadis ile zayıf hadis arasındaki farklar bazen kafa karıştırıcı olabilir. Zayıf hadisler, genellikle güvenilir olmayan bir isnad zincirine sahip olan ancak yine de belli bir güvenilirliğe sahip olduğu düşünülen hadislerdir. Metrukul hadisler ise, tamamen reddedilmiş ve güvenilir olmadığı açıkça belirlenen hadislerdir.

Zayıf hadisler bazen bazı alimler tarafından, belirli durumlarda, bir delil olarak kullanılabilirken, metruk hadisler kesinlikle kullanılamazlar. Zayıf hadislerin, doğru kaynaklardan gelen ve belirli bir bağlama oturtulabilen kısımları, İslam’da belirli konuların açıklanmasında kullanılabilir. Ancak metruk hadislerin hiçbir şekilde dayanak olarak gösterilmesi mümkün değildir.

Metrukul Hadislerin Kaynakları

Metrukul hadisler, genellikle daha eski hadis kitaplarında ve rivayetlerde bulunur. Bu hadisler, bazen daha sonraki dönemlerde hadis eleştirisi yapılmadan önce kabul edilmiş olabilir. Ancak hadis ilmindeki gelişmeler, metruk hadislerin ayıklanmasında önemli bir rol oynamıştır. Hadis eleştirisi, özellikle râvilerin güvenilirliğini belirlemek amacıyla yapılan bir süreçtir ve bu süreç sonucunda metruk hadisler çoğu zaman reddedilmiştir.

Metrukul hadislerin bulunduğu başlıca kaynaklar, erken dönemdeki hadis kitapları ve rivayetlerdir. Ancak bu hadisler, modern hadis ilminde daha az yer bulur ve genellikle reddedilir.

Sonuç

Metrukul hadisler, hadis ilminde güvenilirliği sorgulanan ve dinin temelleriyle çelişen hadislerdir. Bu tür hadislerin reddedilmesi, İslam'ın doğru anlaşılması ve öğretilmesinde büyük bir öneme sahiptir. Hadislerin doğru bir şekilde aktarılması ve değerlendirilmesi, İslam’ın temel ilkelerinin doğru şekilde anlaşılmasını sağlar. Hadis ilminde metruk hadislerin kabul edilmemesi, sadece güvenilir kaynaklardan alınan bilgilerin dinin temelleri olarak kabul edilmesi gerektiği anlayışını pekiştirir.
 
Üst