Çölyak hastalığı genetik yatkınlığı olan bireylerde gluten proteinine maruziyet kararı gelişen kronik bir hastalıktır. Çölyak hastalığı daha evvelce çocukluk çağından sık görülen bir hastalık iken artık her yaş kümesinde ortaya çıktığı bilinmektedir.
Çölyak hastalığının belirtileri çocuk hastalarda çoklukla gluten içeren tahılların diyete eklenmesiyle erken yaşta başlar ve sıklıkla kusma, tartı kaybı, büyüme ve gelişmeden yavaşlama/duraklama, sulu dışkılama ile kendini gösterir. Yeni olguların yarısından fazlasında çölyak hastalığının 50 yaş ve üzeri bireylerde görüldüğü bildirilmiştir. Lakin bilhassa yaşlı kümelerde çölyak tanısı atlanabilmektedir. Bunun niçini çölyak hastalığının en yaygın semptomlarından biri olan ishalin, yaşlı hastalarda çok ilaç kullanmasına bağlanmasıdır.
Çölyak gelişmeninde genetik faktörler %40 oranında tesirlidir. Çölyak hastalığının ortaya çıkmasında tesirli olan çevresel faktörler hala araştırılmakla birlikte glutenle tanışma yaşı, enfeksiyon hastalıkları, mikrobiyota üzere faktörlerin var olduğu düşünülmektedir.
Çölyak hastalığın tanısı genetik testler, serolojik testler (kanda antikor tespiti) yahut ince bağırsak biyopsisi ile mümkün olmaktadır.
Günümüzde çölyak hastalığının tek tedavisi glutensiz diyet uygulamasıdır. Glutene eser ölçüde maruziyet dahi hastalığın şiddetini arttırabilmektedir. Çölyak hastalarının gluten toleransı bireye nazaran değişiklik göstermektedir. Glutene toleransı epeyce düşük olan çölyak hastalarının glutenli mamüllerin hazırlandığı tezgahlarda yemek hazırlamaları, glutenli eserler için kullanılan mutfak eşyalarını kullanmaları dahi semptomların şiddetlenmesine sebep olmaktadır.
BUĞDAY ALERJİSİ
Buğday alerjisi buğday ile müsabakadan daha sonrasında ortaya çıkan bir alerji tablosudur. Bilhassa çocuklarda buğday tüketiminin akabinde saatler ortasında ürtiker, nefes almada kuvvetlik, bulantı, karın ağrısı üzere semptomlarla ortaya çıkar. Daha geç olarak semptomların 24 saat içince ortaya çıktığı da görülebilir. Buğday alerjisi tanısı cilt testi yahut kanda antikor ölçümü ile yapılabilmektedir. Buğday ve buğday eserleri diyetten büsbütün çıkarılmalıdır.
GLUTEN ATAKSİSİ
Sereballar ataksi olarak da bilinen gluten ataksisi, gluten hassasiyeti kararı oluşan nörolojik bir bozukluktur.
Gluten ataksisinin birtakım tipik semptomları; yürüme ve kol hareketleri üzere genel hareketlerde bozukluklar, kas uyumu ile ilgili problemler, konuşma zorluğu, ellerde ve ayaklarda hudut hasarı belirtileridir.
Hastaların % 60’ında manyetik rezonans görüntülemede serebellar atrofi bulgusu vardır. Gluten maruziyeti daha sonrası mide-bağırsak şikayetleri görülme sıklığı %10’dur. Hastalık sinsi başlangıçlıdır ve ekseriyetle 50’li yaşlarda başlar. Gluten ataksisi ender bilinen bir hastalık olduğu için toplumumuzda ne kadar yaygın olduğu bilinmemektedir. Hastalığın tanısı beyin MR imajı ve serolojik testler (kanda antikor tespiti) ile mümkündür.
Gluten ataksisinin tek tedavisi glutensiz diyettir. Gluten ataksisinde glutensiz diyete cevap glutensiz diyete başlamadan evvel geçirilen vakte bağlıdır zira uzun müddet glutene maruz kalma serebellumda purkinje hücrelerinin kaybına yol açar ve bu da geri dönüşsüzdür. Bu yüzden erken teşhis ve süratlice glutensiz diyete başlamak kıymetlidir. Çabucak yapılan tedavinin ise ataksinin stabilizasyonu yahut güzelleşmesi ile sonuçlanması mümkündür.
DERMATİT HERPETİFORMİS
Duhring hastalığı olarak da bilinen bu hastalık çölyağın ciltte görülen versiyonudur denilebilir. Ciltte süratle gelişen küçük sulu veziküller görülür. Bu veziküller kopar, kurur ve kabuklaşır. Şiddetli yanma ve kaşıntı vardır. Döküntüler ortaya çıktıktan daha sonra genelde kaybolmayan bir sorun olarak kalırlar. Döküntülerin karakteristik simetrik bir dağılımı vardır. Dirsekler ve üst önkol hastaların %90’ından fazlasında etkilenir. Genelde 30-40’lı yaşlarda başlar lakin az de olsa çocuklarda ve yaşlılarda da ortaya çıkabilir. Ailesinde çölyak hastalığı yahut Duhring hastalığı olan bireylerde bu hastalığın ortaya çıkma mümkünlüğü olağandan beş kat daha fazladır.
Tedavi olarak ilaç tedavisine ek olarak glutensiz diyet uygulanmaktadır. Glutenin diyetten çıkarılması ile deri döküntülerinde azalma görülür. Sıkı bir glutensiz diyet uygulayan hastalarda ilacı büsbütün kesmek mümkündür. Tıpkı çölyak hastalığında olduğu diyetten gluten çıkarılmadığında dahi üzere birtakım vitamin/minerallerin emiliminde sorun vardır. Yanlışsız planlanmış bir glutensiz diyet ile besinlerin emilimini arttırılır ve demir, B12 ve folatın beslenme yetersizliklerini önlenir.
ÇÖLYAK DIŞI GLUTEN HASSASİYETİ
Çölyak dışı gluten hassasiyeti, çölyak ve buğday alerjisi olmayan hastalarda, gluten içeren besinlerin alımı ile mide-bağırsak ekseninde ve mide-bağırsak haricinde kimi semptomların ortaya çıkması olarak tanımlanan bir sendromdur.
Gastrointestinal sistemde diyare, şişkinlik, abdominal huzursuzluk, ağrı üzere semptomlar gösterebilirler bunun yanında baş ağrısı, halsizlik,dikkat eksikliği,hiperaktivite bozukluğu,a taksi(koordinasyon bozukluğu), yenidenlayan ağız içi yaralar üzere semptomlar da gösterebilirler.
Çölyak dışı gluten hassasiyeti tanısı için evvela gluten ile ilgili öbür tüm teşhisler dışlanmalıdır. Serolojik testler, ince bağırsak biyopsisi olağan olmalıdır. Gluten ile ilgili başka tüm seçenekler dışlandığında, glutensiz diyet uygulanarak teşhis koyulabilir. Glutensiz diyet bir diyetisyen denetiminde uygulanmalıdır. Glutensiz diyet ile semptomlar güzelleşiyor, gluten diyete eklenir eklenmez semptomlar artış gösteriyorsa çölyak dışı gluten hassasiyeti tanısı koyulabilmektedir.
İRRİTABL BAĞIRSAK SENDROMU
İrritabl Bağırsak sendromu(İBS), organik bir sebep olmaksızın, karın ağrısı ve rahatsızlık hissi ile seyreden, gerilim yahut duygusal tansiyonun yüksek seviyede olduğu devirlerde çoğunlukla karşılaşılan işlevsel bir barsak hastalığıdır. İBS’de tuvalete çıktıktan daha sonra rahatlama, tuvalete çıkma sıklığına bağlı olarak değişen karın ağrısı ve rahatsızlık hissi, gaita formunda anormallik üzere semtomlar bulunmaktadır.
tıpkı vakitte İBS hastalarında da tıpkı gluten hassasiyetinde olduğu üzere buğday eserleri tüketimi daha sonrası semptomlarda artış görülmektedir. Lakin İBS’de buğdayda bulunan hangi bileşenin semptomları arttırdığı bilinmemektedir. İBS hastaları için önerilen diyetlerden biri olan düşük FODMAP diyeti de glutensiz diyet ile büyük oranda benzerlik göstermektedir.
İrritabl bağırsak sendromu için teklifler, hastaya özel yaklaşım sergilenmesi gerektiği tarafındadır. Öncelikle düşük FODMAP diyeti uygulanarak semptomlar izlenebilir, semptomlarda düzgünleşme görülmüyorsa gluten diyetten çıkarılarak izleme devam edilir. Semtomlarda güzelleşme olduysa diyete tekrar FODMAP içeren besinler yavaşça eklenerek çıkarılmasına gerek olup olmadığı denetim edilir. Glutensiz diyet uygulandıktan bir süre daha sonra kişi bir daha glutene maruz bırakılarak glutensiz diyetin gerekliliği denetim edilmelidir. Tüm bu uygulamalar diyetisyen denetiminde yapılmalıdır.
OTİZM VE GLUTEN
Glutensiz diyet ile bir arada anılan hastalıklardan biri otizmdir. Otizm için gluten ile bir arada kazeinin de diyetten çıkarıldığı, glutensiz-kazeinsiz diyetler üzerine kimi araştırmalar mevcuttur. Birtakım bireyler için yarar gösterdiği düşünülmekle birlikte bütün otizm hastaları için glutensiz-kazeinsiz diyet önerisi verilmesi gerektiğine dair bilimsel bir ispat bulunmamaktadır. Pekala hangi otizm hastalarında glutensiz diyet yarar göstermektedir? Çölyak hastalığına misal biçimde bedeninde glutene karşı antikor taşıyan otizm hastalarında glutenin diyetten çıkarılması ile birtakım otizm semptomlarında güzelleşme görüldüğüne dair çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmaların kimilerinin sonuçları çelişkili olduğu için glutensiz diyet uygulanması ile ilgili genel bir teklif bulunmamaktadır. Otizm hastaları tabip tarafınca değerlendirildikten daha sonra glutene karşı antikor varlığı tespit edilirse hekim ve diyetisyen denetiminde glutensiz diyet uygulayabilirler.
ŞİZOFRENİ VE GLUTEN
Glutensiz diyetin olumlu tesir gösterip göstermediğine dair çalışmalar yürütülen bir hastalık şizofrenidir. Gluten hassasiyeti olan şizofreni hastalarında glutensiz diyetin olumlu tesirleri mevcut olabileceği düşün
Lmektedir ancak tüm şizofreni hastalarında glutensiz diyetin olumlu tesir göstereceğine dair bir fikir birliği yoktur. Şizofreni hastaları hekim tarafınca değerlendirildikten daha sonra glutene karşı antikor varlığı tespit edilirse hekim ve diyetisyen denetiminde glutensiz diyet uygulayabilirler.
ROMATOİD ARTRİT VE GLUTEN
Romatoid artrit hastalığının tedavisini destekleyici olarak glutensiz diyetin rolü araştırma konusudur. Romatoid artritli hastalar kimi besinlerin diyetlerinden çıkarılması ile semptomlarında hafifçeleme gözlendiğini bildirmektedir. Bu besinler çoklukla kırmızı et, süt ve süt eserleri, buğday üzere alerjen olabilen besinlerdir. Romatoid artrit hastaları için beslenme tedavisinde şahsa özel yaklaşım izlenmelidir. Her birey kendisini yakından izlemeli ve beslenme günlüğü tutmalıdır. Bireyler beslenme günlüklerini tutarak semptomlarını tetikleyen besinler var ise bunu besinleri fark edebilirler. Tespit edilen besinler diyetten çıkarıldığında semtomlarda düzelme oluyor, eklendiğinde semptomlar şiddetleniyorsa bu besinlerden uzak durulmalıdır.
OTOİMMÜN TİROİD HASTALIKLARI/TİP 1 DİYABET/ SEDEF HASTALIĞI/MULTİPL SKLEROZ
Otoimmün tiroid hastalıkları, tip1 diyabet, sedef hastalığı ve multipl skleroz hastalığı gluten ile ilgisi araştırılan hastalıklardandır. Bu hastalıkların oluşumunda yahut tedavisinde glutenin bir rolü olup olmadığına dair bilimsel çalışmalar devam etmekle bir arada çabucak hemen ortalarında bir ilgi olduğuna dair geçerli bir ispat bulunmamaktadır. Buna rağmen bilhassa bu hastalıklardan muzdarip olan şahıslarda çölyak hastalığı bulunma ihtimalinin daha yüksek olduğuna dair kimi çalışmalar mevcuttur.
Pekala ne yapmak gerekir?
Bu hastalıklara sahip olan şahıslar çölyak açısından değerlendirilmelidir. Otoimmün tiroid hastalığı ve çölyak hastalığı olan bireyler, glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin tiroid hastalığının tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir. Tip1 diyabet ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin tip1 diyabetin tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir. Sedef hastalığı ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin sedef hastalığının tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir Multipl skleroz ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin multipl skleroz tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir.
Çölyak hastalığının belirtileri çocuk hastalarda çoklukla gluten içeren tahılların diyete eklenmesiyle erken yaşta başlar ve sıklıkla kusma, tartı kaybı, büyüme ve gelişmeden yavaşlama/duraklama, sulu dışkılama ile kendini gösterir. Yeni olguların yarısından fazlasında çölyak hastalığının 50 yaş ve üzeri bireylerde görüldüğü bildirilmiştir. Lakin bilhassa yaşlı kümelerde çölyak tanısı atlanabilmektedir. Bunun niçini çölyak hastalığının en yaygın semptomlarından biri olan ishalin, yaşlı hastalarda çok ilaç kullanmasına bağlanmasıdır.
Çölyak gelişmeninde genetik faktörler %40 oranında tesirlidir. Çölyak hastalığının ortaya çıkmasında tesirli olan çevresel faktörler hala araştırılmakla birlikte glutenle tanışma yaşı, enfeksiyon hastalıkları, mikrobiyota üzere faktörlerin var olduğu düşünülmektedir.
Çölyak hastalığın tanısı genetik testler, serolojik testler (kanda antikor tespiti) yahut ince bağırsak biyopsisi ile mümkün olmaktadır.
Günümüzde çölyak hastalığının tek tedavisi glutensiz diyet uygulamasıdır. Glutene eser ölçüde maruziyet dahi hastalığın şiddetini arttırabilmektedir. Çölyak hastalarının gluten toleransı bireye nazaran değişiklik göstermektedir. Glutene toleransı epeyce düşük olan çölyak hastalarının glutenli mamüllerin hazırlandığı tezgahlarda yemek hazırlamaları, glutenli eserler için kullanılan mutfak eşyalarını kullanmaları dahi semptomların şiddetlenmesine sebep olmaktadır.
BUĞDAY ALERJİSİ
Buğday alerjisi buğday ile müsabakadan daha sonrasında ortaya çıkan bir alerji tablosudur. Bilhassa çocuklarda buğday tüketiminin akabinde saatler ortasında ürtiker, nefes almada kuvvetlik, bulantı, karın ağrısı üzere semptomlarla ortaya çıkar. Daha geç olarak semptomların 24 saat içince ortaya çıktığı da görülebilir. Buğday alerjisi tanısı cilt testi yahut kanda antikor ölçümü ile yapılabilmektedir. Buğday ve buğday eserleri diyetten büsbütün çıkarılmalıdır.
GLUTEN ATAKSİSİ
Sereballar ataksi olarak da bilinen gluten ataksisi, gluten hassasiyeti kararı oluşan nörolojik bir bozukluktur.
Gluten ataksisinin birtakım tipik semptomları; yürüme ve kol hareketleri üzere genel hareketlerde bozukluklar, kas uyumu ile ilgili problemler, konuşma zorluğu, ellerde ve ayaklarda hudut hasarı belirtileridir.
Hastaların % 60’ında manyetik rezonans görüntülemede serebellar atrofi bulgusu vardır. Gluten maruziyeti daha sonrası mide-bağırsak şikayetleri görülme sıklığı %10’dur. Hastalık sinsi başlangıçlıdır ve ekseriyetle 50’li yaşlarda başlar. Gluten ataksisi ender bilinen bir hastalık olduğu için toplumumuzda ne kadar yaygın olduğu bilinmemektedir. Hastalığın tanısı beyin MR imajı ve serolojik testler (kanda antikor tespiti) ile mümkündür.
Gluten ataksisinin tek tedavisi glutensiz diyettir. Gluten ataksisinde glutensiz diyete cevap glutensiz diyete başlamadan evvel geçirilen vakte bağlıdır zira uzun müddet glutene maruz kalma serebellumda purkinje hücrelerinin kaybına yol açar ve bu da geri dönüşsüzdür. Bu yüzden erken teşhis ve süratlice glutensiz diyete başlamak kıymetlidir. Çabucak yapılan tedavinin ise ataksinin stabilizasyonu yahut güzelleşmesi ile sonuçlanması mümkündür.
DERMATİT HERPETİFORMİS
Duhring hastalığı olarak da bilinen bu hastalık çölyağın ciltte görülen versiyonudur denilebilir. Ciltte süratle gelişen küçük sulu veziküller görülür. Bu veziküller kopar, kurur ve kabuklaşır. Şiddetli yanma ve kaşıntı vardır. Döküntüler ortaya çıktıktan daha sonra genelde kaybolmayan bir sorun olarak kalırlar. Döküntülerin karakteristik simetrik bir dağılımı vardır. Dirsekler ve üst önkol hastaların %90’ından fazlasında etkilenir. Genelde 30-40’lı yaşlarda başlar lakin az de olsa çocuklarda ve yaşlılarda da ortaya çıkabilir. Ailesinde çölyak hastalığı yahut Duhring hastalığı olan bireylerde bu hastalığın ortaya çıkma mümkünlüğü olağandan beş kat daha fazladır.
Tedavi olarak ilaç tedavisine ek olarak glutensiz diyet uygulanmaktadır. Glutenin diyetten çıkarılması ile deri döküntülerinde azalma görülür. Sıkı bir glutensiz diyet uygulayan hastalarda ilacı büsbütün kesmek mümkündür. Tıpkı çölyak hastalığında olduğu diyetten gluten çıkarılmadığında dahi üzere birtakım vitamin/minerallerin emiliminde sorun vardır. Yanlışsız planlanmış bir glutensiz diyet ile besinlerin emilimini arttırılır ve demir, B12 ve folatın beslenme yetersizliklerini önlenir.
ÇÖLYAK DIŞI GLUTEN HASSASİYETİ
Çölyak dışı gluten hassasiyeti, çölyak ve buğday alerjisi olmayan hastalarda, gluten içeren besinlerin alımı ile mide-bağırsak ekseninde ve mide-bağırsak haricinde kimi semptomların ortaya çıkması olarak tanımlanan bir sendromdur.
Gastrointestinal sistemde diyare, şişkinlik, abdominal huzursuzluk, ağrı üzere semptomlar gösterebilirler bunun yanında baş ağrısı, halsizlik,dikkat eksikliği,hiperaktivite bozukluğu,a taksi(koordinasyon bozukluğu), yenidenlayan ağız içi yaralar üzere semptomlar da gösterebilirler.
Çölyak dışı gluten hassasiyeti tanısı için evvela gluten ile ilgili öbür tüm teşhisler dışlanmalıdır. Serolojik testler, ince bağırsak biyopsisi olağan olmalıdır. Gluten ile ilgili başka tüm seçenekler dışlandığında, glutensiz diyet uygulanarak teşhis koyulabilir. Glutensiz diyet bir diyetisyen denetiminde uygulanmalıdır. Glutensiz diyet ile semptomlar güzelleşiyor, gluten diyete eklenir eklenmez semptomlar artış gösteriyorsa çölyak dışı gluten hassasiyeti tanısı koyulabilmektedir.
İRRİTABL BAĞIRSAK SENDROMU
İrritabl Bağırsak sendromu(İBS), organik bir sebep olmaksızın, karın ağrısı ve rahatsızlık hissi ile seyreden, gerilim yahut duygusal tansiyonun yüksek seviyede olduğu devirlerde çoğunlukla karşılaşılan işlevsel bir barsak hastalığıdır. İBS’de tuvalete çıktıktan daha sonra rahatlama, tuvalete çıkma sıklığına bağlı olarak değişen karın ağrısı ve rahatsızlık hissi, gaita formunda anormallik üzere semtomlar bulunmaktadır.
tıpkı vakitte İBS hastalarında da tıpkı gluten hassasiyetinde olduğu üzere buğday eserleri tüketimi daha sonrası semptomlarda artış görülmektedir. Lakin İBS’de buğdayda bulunan hangi bileşenin semptomları arttırdığı bilinmemektedir. İBS hastaları için önerilen diyetlerden biri olan düşük FODMAP diyeti de glutensiz diyet ile büyük oranda benzerlik göstermektedir.
İrritabl bağırsak sendromu için teklifler, hastaya özel yaklaşım sergilenmesi gerektiği tarafındadır. Öncelikle düşük FODMAP diyeti uygulanarak semptomlar izlenebilir, semptomlarda düzgünleşme görülmüyorsa gluten diyetten çıkarılarak izleme devam edilir. Semtomlarda güzelleşme olduysa diyete tekrar FODMAP içeren besinler yavaşça eklenerek çıkarılmasına gerek olup olmadığı denetim edilir. Glutensiz diyet uygulandıktan bir süre daha sonra kişi bir daha glutene maruz bırakılarak glutensiz diyetin gerekliliği denetim edilmelidir. Tüm bu uygulamalar diyetisyen denetiminde yapılmalıdır.
OTİZM VE GLUTEN
Glutensiz diyet ile bir arada anılan hastalıklardan biri otizmdir. Otizm için gluten ile bir arada kazeinin de diyetten çıkarıldığı, glutensiz-kazeinsiz diyetler üzerine kimi araştırmalar mevcuttur. Birtakım bireyler için yarar gösterdiği düşünülmekle birlikte bütün otizm hastaları için glutensiz-kazeinsiz diyet önerisi verilmesi gerektiğine dair bilimsel bir ispat bulunmamaktadır. Pekala hangi otizm hastalarında glutensiz diyet yarar göstermektedir? Çölyak hastalığına misal biçimde bedeninde glutene karşı antikor taşıyan otizm hastalarında glutenin diyetten çıkarılması ile birtakım otizm semptomlarında güzelleşme görüldüğüne dair çalışmalar mevcuttur. Bu çalışmaların kimilerinin sonuçları çelişkili olduğu için glutensiz diyet uygulanması ile ilgili genel bir teklif bulunmamaktadır. Otizm hastaları tabip tarafınca değerlendirildikten daha sonra glutene karşı antikor varlığı tespit edilirse hekim ve diyetisyen denetiminde glutensiz diyet uygulayabilirler.
ŞİZOFRENİ VE GLUTEN
Glutensiz diyetin olumlu tesir gösterip göstermediğine dair çalışmalar yürütülen bir hastalık şizofrenidir. Gluten hassasiyeti olan şizofreni hastalarında glutensiz diyetin olumlu tesirleri mevcut olabileceği düşün
Lmektedir ancak tüm şizofreni hastalarında glutensiz diyetin olumlu tesir göstereceğine dair bir fikir birliği yoktur. Şizofreni hastaları hekim tarafınca değerlendirildikten daha sonra glutene karşı antikor varlığı tespit edilirse hekim ve diyetisyen denetiminde glutensiz diyet uygulayabilirler.
ROMATOİD ARTRİT VE GLUTEN
Romatoid artrit hastalığının tedavisini destekleyici olarak glutensiz diyetin rolü araştırma konusudur. Romatoid artritli hastalar kimi besinlerin diyetlerinden çıkarılması ile semptomlarında hafifçeleme gözlendiğini bildirmektedir. Bu besinler çoklukla kırmızı et, süt ve süt eserleri, buğday üzere alerjen olabilen besinlerdir. Romatoid artrit hastaları için beslenme tedavisinde şahsa özel yaklaşım izlenmelidir. Her birey kendisini yakından izlemeli ve beslenme günlüğü tutmalıdır. Bireyler beslenme günlüklerini tutarak semptomlarını tetikleyen besinler var ise bunu besinleri fark edebilirler. Tespit edilen besinler diyetten çıkarıldığında semtomlarda düzelme oluyor, eklendiğinde semptomlar şiddetleniyorsa bu besinlerden uzak durulmalıdır.
OTOİMMÜN TİROİD HASTALIKLARI/TİP 1 DİYABET/ SEDEF HASTALIĞI/MULTİPL SKLEROZ
Otoimmün tiroid hastalıkları, tip1 diyabet, sedef hastalığı ve multipl skleroz hastalığı gluten ile ilgisi araştırılan hastalıklardandır. Bu hastalıkların oluşumunda yahut tedavisinde glutenin bir rolü olup olmadığına dair bilimsel çalışmalar devam etmekle bir arada çabucak hemen ortalarında bir ilgi olduğuna dair geçerli bir ispat bulunmamaktadır. Buna rağmen bilhassa bu hastalıklardan muzdarip olan şahıslarda çölyak hastalığı bulunma ihtimalinin daha yüksek olduğuna dair kimi çalışmalar mevcuttur.
Pekala ne yapmak gerekir?
Bu hastalıklara sahip olan şahıslar çölyak açısından değerlendirilmelidir. Otoimmün tiroid hastalığı ve çölyak hastalığı olan bireyler, glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin tiroid hastalığının tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir. Tip1 diyabet ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin tip1 diyabetin tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir. Sedef hastalığı ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin sedef hastalığının tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir Multipl skleroz ve çölyak hastalığı olan şahıslar glutensiz diyet uygulamalı ve glutensiz diyetin multipl skleroz tedavisi için de olumlu tesir gösterebileceğini bilmelidir.