Gündelik hayattaki suçsuz üzere görünen alışkanlıklar diyabet riskini artırabilir mi?

onurnisan

New member
Gündelik hayattaki günahsız üzere görünen alışkanlıklar diyabet riskini artırabilir mi? Örneğin uykusuzluk, bol kahve tüketimi, gerilim üzere?

Diyabetes Mellitus, mutlak yahut işlevsel insülin yetersizliği kararı ortaya çıkan, karbonhidrat metabolizması başta olmak üzere yağ ve protein metabolizmasında da bozuklukla seyreden bir endokrin ve metabolizma hastalığıdır.

Diyabetin artış niçinleri içinde; ömür müddetinin artması, kentleşmeye bağlı ömür üslubu değişiklikleri, fizikî hareketsizlik, beslenme formu, obezite ve genetik faktörler sayılmaktadır.

Kaliteli bir uykunun; vaktinde, kâfi müddet ve kesintisiz olması önerilmektedir. Uykunun derin evresinde, sempatik hudut aktivitesi azalır, hipotalamik–pitüiter–adrenokortikal (HPA) sistem baskılanır ve büyüme hormonu salınımında artış olur. Yiyecek alımı denetiminde tesirli olan leptin ve ghrelin de uyku ile bağlantılıdır.

Uyku müddeti yetersiz olduğunda, güç istikrarını sağlayan hormonların salınımında değişim niçiniyle, obezite, hiperglisemi ve insülin direnci gelişme riski artmakta; diyabetli şahıslarda mikro ve makrovasküler komplikasyonlar ortaya çıkmaktadır.

Diyabet komplikasyonları olan nöropatik ağrı, diyabetik ayak ülserleri ve uyku apnesi uykunun aktifliği ve kalitesinde bozulmaya niye olmakta, yetersiz uyku kararı glisemik denetim bozulmakta, bir kısır döngü gelişmektedir.

Pankreas karaciğerde glikoz glikojen bölünmesini teşvik glukagon çıkarır. Sistemli gerilim insülin hassaslığını azaltır. Gerilim altında, güç kan dolanımına salınır ve sonuç olarak güç depolama yolu kapatılır.

Kortizol, kan basıncını koruyan, bağışıklık sistemini düzenleyen ve protein, glikoz ve yağların atılmasına yardımcı olan bir steroid hormondur. Kronik gerilim bedenin yağ metabolizmasında ve insan bedeninde güç kullanmasında hayli değerli olan çok kortizol salmasına niye olabilir.

2018 yılında yapılan bir çalışmaya göre genetik etkileyici sebeplerden olabilir. Genler, kafein metabolizmasında ve kan şekerini nasıl etkilediği konusunda rol oynayabilir. Bu çalışmada, kafeini daha yavaş metabolize eden bireyler, genetik olarak kafeini daha süratli metabolize edenlere nazaran daha yüksek kan şekeri düzeyleri göstermiştir.

Kafeinli kahvenin uzun müddet içilmesi de glikoz ve insülin hassaslığı üstündeki tesirini değiştirebilir. Uzun müddetli tüketimden tolerans, hami tesire niye olabilir.

Şunu da unutmamak gerekir, kahvenin içeriğine nazaran şeker – krema – şurup ekleri emsalsiz kan şekerini yükselterek kan şekerinizin artmasına niye olacaktır.

Diyabette risk faktörleri nelerdir?

Diabetes Mellitus kardiovasküler hastalıkların gelişmeninde en değerli risk faktörleri içindedır. HDL düşmekte ve LDL kolesterol partikülleri artmaktadır.

Ağır insülin tedavisiyle kan şekeri düşürülmesinin, komplikasyonları azalttığını göstermiştir. Birfazlaca çalışmada kan şekeri seviyesinin denetiminin sağlanması ile diyabet komplikasyonlarının ortaya çıkışının geciktirilmesi ve hasarın azaltılmasının mümkün olduğu gösterilmiştir. Hastalarda kan şekeri denetimi yanında kan basıncı, lipid, kolestrol, trigliserid bedelleri, kilo ve diyet takibi de değerlidir.

Diyabet hastalığının tedavisi kadar komplikasyonlarının önlenmesinin de hayati kıymete sahiptir. Sık görülen diyabet komplikasyonlarından diyabette mantar enfeksiyonları, diyabetik ayak, diyabetik nöropati ve diyabetik nefropatinin geliştiği görülmüştür.

Uzun müddet yüksek kan şekerine maruziyet bilhassa ayaklarda bulunan hudutlarda ve damarlarda harabiyete yol açar. bu türlü diyabet hastalarının ayaklarında ağrı duyumu azalır; hasta faydalanmaların farkına varamaz. Nöropati kararında ayakta kuruma, deride çatlaklar oluşur. Isıyı algılayamayan hastalar, üşüyen ayaklarını ısıtmak isterken ağır yanıklara yol açarlar.

Diyabetik nefropati gelişmeninde değerli role sahiptir. Diyabetik nefropatili hastalarda kan şekeri ve kan basıncı denetimi haricinde yapılması gereken tedavi yaklaşımları diyette protein azaltılması, hiperlipidemi tedavisi, daima antrenman, alkol ve sigaranın bırakılmasıdır.

Milletlerarası Diyabet Federasyonu (IDF)’in bilgilerine bakılırsa üye ülkelerin erişkin popülasyonunda yaklaşık 250 milyon diyabetli olduğu kestirim edilmektedir. Popülasyonun yaşlanması, sıhhatsiz diyet uygulamaları, fazla kilolar ve obezite, sedanter (hareketsiz) bir hayat biçimi bu sayıyı her yıl süratle artırmaktadır.

Diyabetten korunmak ya da diyabetin önlenmesi için tavsiyelerinizi sıralayabilir misinz?

Diyabetinizin olması hayatınız boyunca sevdiğiniz yiyecekleri yiyemeyecek olmanız manasına gelmez. Ama yediğiniz yiyecek çeşidine ve ölçüsüne daha epey dikkat etmeniz gerekmektedir. Kıymetli olan kan şekerinin denetimini sağlamak için zerzevat, meyve, tahıl kaynaklarından güçlü, ölçülü ölçüde protein ve yağ ile kolesterolü sonlandırılmış bir beslenme planı uygulamanızdır. Bu plan ortasında yediğiniz besinlerin çeşidi, ölçüsü ve vakti konusunda şuurlu olmanız ve bu bilince uygun davranmanız gerekir. Bedeniniz için gerekli olan besinlerin vakit ve ölçü olarak belli bir istikrar ortasında alınması hiperglisemi ve hipoglisemiyi önleyerek, kan şekeri denetimini sağlayacak kan şekerinin denetim altına alınması da kısa ve uzun periyotta gelişebilecek komplikasyonları önleyecek yahut geciktirecektir.

Öncelikle kan şekerinizin süratli bir biçimde yükselmesine niye olan şeker ve şeker içeren besinlerin, kilo almanıza niye olacak ve kalp sıhhatinizi olumsuz etkileyecek yağ ve yağlı besinlerin tüketimini azaltın.

• Bir yahut iki öğün yemek yerine günde en azından üç öğün yemeye çalışın.

• Öğünler içinde ve gece yatmadan evvel küçük bir orta öğün almanız da gerekebilir.

• Öğünlerinizi her gün birebir saatlerde almaya çalışın.

• Porsiyon ölçülerinizi denetim altına alın.

• Tam tahıl ekmeği, yulaf yahut çavdar ekmeği tüketmeyi tercih edin.

• Öğünlerinizde kuru baklagillere çoğunlukla yer verin.

• Her gün pişmiş zerzevat ve salata tüketmeye ihtimam gösterin.

• Meyve suyu yerine meyve tüketin. Süt, yoğurt, ayran, peynir üzere kalsiyum kaynağı olan besinlere beslenmenizde yer verin.

• Alkolün tedavinize tesirini öğrenmeden alkollü içki içmeyin.

• Diyabette beslenme tedavisinin emellerinden biri kan şekeri denetiminin sağlanmaması kararında kısa ve uzun periyotta oluşabilecek sıhhat meselelerini önlemektir. Kalp damar hastalıkları bu sıhhat problemlerinin en mühimlerinden birisidir.
 
Üst