Vitra
New member
Gelmekte olan Millet İttifakı, nasıl geliyor? “Anket sonuçlarının iktidar için pek iç açıcı olmadığını”, bir Demirören mevkutesinde kaleme alınmış köşenin alt başlığında okuyunca, “Neler oluyor?” dedim kendi kendime…
Erdoğan, partisi ve Cumhur İttifakı’nın anketlere göre 2019’dan beri sabit bir inişte oldukları bağımsız medyayı takip edenlerin malumuydu gerçi… Sanki iç açıcı olmayan bu anket sonuçları, iktidarın istikrar kazanmış oy kaybıyla mı ilgiliydi? Ve bu bilginin iktidar medyasında yer alması kaza değilse, nasıl yorumlanmalıydı?
Yazının alt başlığında okura “Gel gel” denilmişti, ben de yazıya geldim ve anket sonuçlarının iktidar açısından niye iç açıcı olmadığı sorusuna cevaben hayli değerli bir ipucu buldum. Temmuz ayında yüzde 28 olan kararsız seçmen oranı ağustosta yüzde 37,7’ye çıkmıştı. Bir ayda 10 puana yakın bir artış. Yazıda partilerin oy oranı hakkında rastgele bir bilgi yoktu ancak dikkatli bir okur, iktidarın kararsız seçmen oranındaki artışa yakın bir düzeyde oy kaybettiğini anlayabilirdi.
Müellifin üzerini örttüğü hakikate bu biçimdece nail oldum.
Mim koydum ve beklemeye başladım.
Çok değil, yalnızca bir gün sürdü.
13 Eylül’de birebir mevkutenin bir öteki müellifini okuyunca, Türkiye’de büyük değişimin gelmekte olduğuna dair kanaatim düzgünce pekişti.
Müellif, Millet İttifakı seçimi kazanmış da iş parlamenter sisteme dönüş hedefli anayasa değişikliği için gerekli olan milletvekili sayısının tutturulmasına kalmış üzere mülahazalarda bulunuyordu:
“En az 360 milletvekili ile referandum şartıyla, referandumsuz 400 milletvekili çıkarmaları gerekiyor. Bu nokta epey önemli fakat niçinse üzerinde durulmuyor.”
CHP cephesinde cumhurbaşkanı olarak Kemal Kılıçdaroğlu düşünülüyormuş. Meral Akşener, Temel Karamollaoğlu ve ittifakta yer alırsa Ali Babacan da cumhurbaşkanı yardımcısı olacaklarmış.
İktidar müellifinin, Millet İttifakı’nın birinci seçimde iktidar olacağını bu kadar içselleştirdiğini görmek, ülkemizin duçar olduğu tek adam rejimi otoriterliğinden selametle kurtulacağı tarafındaki iyimserliğimi artırdı.
Mamafih muharririn “Millet İttifakı sisteminin ortasında epey değerli zaafları barındırdığı” konusunda ikazları da vardı: Uygun Partililer cumhurbaşkanlığı makamında Akşener’i görmek istiyormuş, epey başlı tablo, seçmende koalisyonlar bölümünün geri geldiği istikametinde bir tasa yaratabilirmiş ve HDP parlamenter sisteme geçişte nasıl temsil edilecekmiş…
Ve yazı, “Millet İttifakı’nın önünde netleştirmesi gereken değerli soru işaretleri duruyor” cümlesiyle bitiyordu.
Değerli tespitti vesselam.
örneğin Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayının kim olacağı fazlaca büyük bir soru işaretiydi.
İttifak bu sorunun yanıtını şimdiden verseydi iktidar kim bilir ne kadar sevinirdi.
Cumhur İttifakı’nın tek ve alternatifsiz adayının, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan olduğunu herkes biliyor. Lakin Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu mu olacak, Meral Akşener mi olacak? Kim olacak? Ekrem İmamoğlu mu, Mansur Yavaş mı? Bilmiyoruz.
Erdoğan, yeni kelam söyleme ve sorun çözme yeteneğini uzun yıllar evvel yitirdi. Bu kifayetsizlik hali onu hayli yıprattı, daha da yıpratacak. Millet İttifakı’nın birinci seçimde Erdoğan’ın karşısına çıkaracağı aday belirli olsaydı, iktidar o da yıpransın diye elindeki tüm imkanları seferber edecekti. Artık ise iktidar, cephanesini tıpkı anda Kılıçdaroğlu, Akşener ve İmamoğlu’nu aşağıya çekmek için harcıyor, Yavaş’a ise pek ilişmiyor.
Ayrıyeten, bugüne kadar sonuç vermeyen Millet İttifakı’nı çatlatma ve bölme çabalarının bundan daha sonra başarılı olma talihi epey zayıf.
Bugün Türkiye’deki en kuvvetli taban cereyanları iç içe geçmiş bir siyasi değişim talebi ve anti-Erdoğanizm’dir. Bu taban cereyanları Millet İttifakı’nı saran ve bir ortada tutan bir korse fonksiyonu görüyor.
Millet İttifakı bileşenleri de bunun epey farkında ve durumlarını her vesileyle teyit ediyorlar.
Misal, UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in halktv.com.tr muharriri Fikret Bila’nın sorularını cevaplandırırken, “Millet İttifakı’nda en küçük bir sorun yok. Uyumlu bir biçimde çalışıyoruz (…) Millet İttifakı olarak mahallî seçimlerde İstanbul’u, Ankara’yı nasıl kazandıysak, birebir modelle cumhurbaşkanlığı seçimini de kazanacağız” diye konuşmasıdır.
Saadet Partili Oğuzhan Asiltürk’ün iktidarla flört ettiği bir sırada partinin genel lideri Temel Karamollaoğlu’nun iktidara yönelik tenkitlerinin dozunu artırması da Millet İttifakı’nın küçük üyesinin bir bütün olarak istikametini değiştirmeyeceğini gösteriyor.
HDP ise 2022’deki bir erken seçim ihtimali karşısında, Millet İttifakı’nın kendi dayanağını cepte sanmaması için pazarlık konumunu güçlendirmek üzere önlem alıyor. HDP’nin 27 Eylül’de açıklayacağı “tavır belgesi”, partinin Millet İttifakı’na vereceği takviyenin karşılığında ne beklediğini ortaya koyacak.
Yaşananlar, bu pilavın daha epey su kaldıracağını gösteriyor bize.
Bakınız, “Yüzde 30’un altına inmez” denilen AKP oyları anketlerde “kararsızlar dağıtılmadan evvel” yüzde 25’ler düzeyine düşmüş görünüyor. AKP’nin artık bir “kemik oy” teminatı yok. AKP’deki kemik erimesinin durarak hastanın güzelleşmeye başlamasını beklemek için rastgele bir geçerli niye mevcut değil. Taban ve bünyedeki çözülme istikrarlı; bu dinamik yapısal ve ötürüsıyla tarihî.
Öbür tarafta ÂLÂ Parti’nin hem MHP birebir vakitte AKP tabanında bir derinliği var, önü açık. GÜZEL Parti’nin vakit içinde CHP’yi geçerek anketlere bakılırsa ana muhalefet partisi pozisyonuna erişmesi çok optimist bir beklenti olabilir. Mamafih, ÂLÂ Parti’nin birinci seçime Millet İttifakı ortasında bugünkünden daha kuvvetli bir konumda girmesi ise kuvvetle mümkündür.
DÜZGÜN Parti’nin, kuruluşunda oturduğu kentli laik-milliyetçi tabanı aşarak orta ve iç doğu Anadolu’ya nüfuz ettiği ve ayrışmada MHP’nin yanında kalan kırsal muhafazakâr-milliyetçi seçmenden hisse almaya başladığı görülüyor.
Erime bu biçimde giderse, yüzde 7’ye düşürülmüş bir seçim barajının MHP’nin parlamentoya ittifaksız girmesi için kâfi olacağına katılık atfetmek bir etapta imkânsız hale gelebilir.
Türkiye’de siyaset kararlı bir değişimin ortasında ve daha büyüğüne de hamile. Kılıçdaroğlu’nun gençlere yönelik görüntüsünde kullandığı “Geliyor gelmekte olan” sloganından bağımsız olarak bir değişimin gelmekte olduğu kesin. Pekala bu değişim nasıl geliyor? Kimi gözlemcilere bakılırsa Cumhur İttifakı şıp şıp erirken, Millet İttifakı gümbür gümbür gelmiyor. Birinci bakışta haklı üzere görünebilirler. Lakin olağan bir demokraside değil, rekabetçi bir otoriter rejim altında yaşıyoruz. Demokrasi koşullarında gümbür gümbür gelecek olan değişim mevcut baskı rejiminde yöntem usul geliyor ki buna da burun kıvırmaya pek hakkımız yok.
Erdoğan, partisi ve Cumhur İttifakı’nın anketlere göre 2019’dan beri sabit bir inişte oldukları bağımsız medyayı takip edenlerin malumuydu gerçi… Sanki iç açıcı olmayan bu anket sonuçları, iktidarın istikrar kazanmış oy kaybıyla mı ilgiliydi? Ve bu bilginin iktidar medyasında yer alması kaza değilse, nasıl yorumlanmalıydı?
Yazının alt başlığında okura “Gel gel” denilmişti, ben de yazıya geldim ve anket sonuçlarının iktidar açısından niye iç açıcı olmadığı sorusuna cevaben hayli değerli bir ipucu buldum. Temmuz ayında yüzde 28 olan kararsız seçmen oranı ağustosta yüzde 37,7’ye çıkmıştı. Bir ayda 10 puana yakın bir artış. Yazıda partilerin oy oranı hakkında rastgele bir bilgi yoktu ancak dikkatli bir okur, iktidarın kararsız seçmen oranındaki artışa yakın bir düzeyde oy kaybettiğini anlayabilirdi.
Müellifin üzerini örttüğü hakikate bu biçimdece nail oldum.
Mim koydum ve beklemeye başladım.
Çok değil, yalnızca bir gün sürdü.
13 Eylül’de birebir mevkutenin bir öteki müellifini okuyunca, Türkiye’de büyük değişimin gelmekte olduğuna dair kanaatim düzgünce pekişti.
Müellif, Millet İttifakı seçimi kazanmış da iş parlamenter sisteme dönüş hedefli anayasa değişikliği için gerekli olan milletvekili sayısının tutturulmasına kalmış üzere mülahazalarda bulunuyordu:
“En az 360 milletvekili ile referandum şartıyla, referandumsuz 400 milletvekili çıkarmaları gerekiyor. Bu nokta epey önemli fakat niçinse üzerinde durulmuyor.”
CHP cephesinde cumhurbaşkanı olarak Kemal Kılıçdaroğlu düşünülüyormuş. Meral Akşener, Temel Karamollaoğlu ve ittifakta yer alırsa Ali Babacan da cumhurbaşkanı yardımcısı olacaklarmış.
İktidar müellifinin, Millet İttifakı’nın birinci seçimde iktidar olacağını bu kadar içselleştirdiğini görmek, ülkemizin duçar olduğu tek adam rejimi otoriterliğinden selametle kurtulacağı tarafındaki iyimserliğimi artırdı.
Mamafih muharririn “Millet İttifakı sisteminin ortasında epey değerli zaafları barındırdığı” konusunda ikazları da vardı: Uygun Partililer cumhurbaşkanlığı makamında Akşener’i görmek istiyormuş, epey başlı tablo, seçmende koalisyonlar bölümünün geri geldiği istikametinde bir tasa yaratabilirmiş ve HDP parlamenter sisteme geçişte nasıl temsil edilecekmiş…
Ve yazı, “Millet İttifakı’nın önünde netleştirmesi gereken değerli soru işaretleri duruyor” cümlesiyle bitiyordu.
Değerli tespitti vesselam.
örneğin Millet İttifakı’nın cumhurbaşkanı adayının kim olacağı fazlaca büyük bir soru işaretiydi.
İttifak bu sorunun yanıtını şimdiden verseydi iktidar kim bilir ne kadar sevinirdi.
Cumhur İttifakı’nın tek ve alternatifsiz adayının, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Lideri Recep Tayyip Erdoğan olduğunu herkes biliyor. Lakin Millet İttifakı’nın adayı Kemal Kılıçdaroğlu mu olacak, Meral Akşener mi olacak? Kim olacak? Ekrem İmamoğlu mu, Mansur Yavaş mı? Bilmiyoruz.
Erdoğan, yeni kelam söyleme ve sorun çözme yeteneğini uzun yıllar evvel yitirdi. Bu kifayetsizlik hali onu hayli yıprattı, daha da yıpratacak. Millet İttifakı’nın birinci seçimde Erdoğan’ın karşısına çıkaracağı aday belirli olsaydı, iktidar o da yıpransın diye elindeki tüm imkanları seferber edecekti. Artık ise iktidar, cephanesini tıpkı anda Kılıçdaroğlu, Akşener ve İmamoğlu’nu aşağıya çekmek için harcıyor, Yavaş’a ise pek ilişmiyor.
Ayrıyeten, bugüne kadar sonuç vermeyen Millet İttifakı’nı çatlatma ve bölme çabalarının bundan daha sonra başarılı olma talihi epey zayıf.
Bugün Türkiye’deki en kuvvetli taban cereyanları iç içe geçmiş bir siyasi değişim talebi ve anti-Erdoğanizm’dir. Bu taban cereyanları Millet İttifakı’nı saran ve bir ortada tutan bir korse fonksiyonu görüyor.
Millet İttifakı bileşenleri de bunun epey farkında ve durumlarını her vesileyle teyit ediyorlar.
Misal, UYGUN Parti Genel Lideri Meral Akşener’in halktv.com.tr muharriri Fikret Bila’nın sorularını cevaplandırırken, “Millet İttifakı’nda en küçük bir sorun yok. Uyumlu bir biçimde çalışıyoruz (…) Millet İttifakı olarak mahallî seçimlerde İstanbul’u, Ankara’yı nasıl kazandıysak, birebir modelle cumhurbaşkanlığı seçimini de kazanacağız” diye konuşmasıdır.
Saadet Partili Oğuzhan Asiltürk’ün iktidarla flört ettiği bir sırada partinin genel lideri Temel Karamollaoğlu’nun iktidara yönelik tenkitlerinin dozunu artırması da Millet İttifakı’nın küçük üyesinin bir bütün olarak istikametini değiştirmeyeceğini gösteriyor.
HDP ise 2022’deki bir erken seçim ihtimali karşısında, Millet İttifakı’nın kendi dayanağını cepte sanmaması için pazarlık konumunu güçlendirmek üzere önlem alıyor. HDP’nin 27 Eylül’de açıklayacağı “tavır belgesi”, partinin Millet İttifakı’na vereceği takviyenin karşılığında ne beklediğini ortaya koyacak.
Yaşananlar, bu pilavın daha epey su kaldıracağını gösteriyor bize.
Bakınız, “Yüzde 30’un altına inmez” denilen AKP oyları anketlerde “kararsızlar dağıtılmadan evvel” yüzde 25’ler düzeyine düşmüş görünüyor. AKP’nin artık bir “kemik oy” teminatı yok. AKP’deki kemik erimesinin durarak hastanın güzelleşmeye başlamasını beklemek için rastgele bir geçerli niye mevcut değil. Taban ve bünyedeki çözülme istikrarlı; bu dinamik yapısal ve ötürüsıyla tarihî.
Öbür tarafta ÂLÂ Parti’nin hem MHP birebir vakitte AKP tabanında bir derinliği var, önü açık. GÜZEL Parti’nin vakit içinde CHP’yi geçerek anketlere bakılırsa ana muhalefet partisi pozisyonuna erişmesi çok optimist bir beklenti olabilir. Mamafih, ÂLÂ Parti’nin birinci seçime Millet İttifakı ortasında bugünkünden daha kuvvetli bir konumda girmesi ise kuvvetle mümkündür.
DÜZGÜN Parti’nin, kuruluşunda oturduğu kentli laik-milliyetçi tabanı aşarak orta ve iç doğu Anadolu’ya nüfuz ettiği ve ayrışmada MHP’nin yanında kalan kırsal muhafazakâr-milliyetçi seçmenden hisse almaya başladığı görülüyor.
Erime bu biçimde giderse, yüzde 7’ye düşürülmüş bir seçim barajının MHP’nin parlamentoya ittifaksız girmesi için kâfi olacağına katılık atfetmek bir etapta imkânsız hale gelebilir.
Türkiye’de siyaset kararlı bir değişimin ortasında ve daha büyüğüne de hamile. Kılıçdaroğlu’nun gençlere yönelik görüntüsünde kullandığı “Geliyor gelmekte olan” sloganından bağımsız olarak bir değişimin gelmekte olduğu kesin. Pekala bu değişim nasıl geliyor? Kimi gözlemcilere bakılırsa Cumhur İttifakı şıp şıp erirken, Millet İttifakı gümbür gümbür gelmiyor. Birinci bakışta haklı üzere görünebilirler. Lakin olağan bir demokraside değil, rekabetçi bir otoriter rejim altında yaşıyoruz. Demokrasi koşullarında gümbür gümbür gelecek olan değişim mevcut baskı rejiminde yöntem usul geliyor ki buna da burun kıvırmaya pek hakkımız yok.