Vitra
New member
Ekonomik kriz psikolojimizi bozdu: 1 yılda 60 milyon kutu antidepresan satıldı Ekonomik kriz niçiniyle bir epeyce şahısta oluşan mahrumluk ve yoksulluk duygusu, psikolojiyi de olumsuz etkiliyor. Yapılan araştırmalar, ekonomik kriz ile ruhsal rahatsızlıklar içinde paralel bir ilgi olduğunu ortaya koyuyor. Uzmanlar da ekonomik kriz niçiniyle antidepresan kullanmasının arttığına ve krizin bir hayli bireyde tasa bozukluğu yarattığına dikkat çekiyor.
Ruh Sağılığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Halis Ulaş, CHP Adana Milletvekili eczacı Burhanettin Bulut’un antidepresan satışları konusunda hazırladığı raporu örnek gösterdi. Rapora bakılırsa, 2017 yılında 48 milyon kutu antidepresan satılırken 2021 yılında bu sayı 60 milyona ulaştı. Sıhhat Bakanlığı bilgileri ile bu bilgiler örtüşüyor. Çünkü bakanlık tarafınca 2009-2020 içinde antidepresan kullanmasının yüzde 70 arttığı söz ediliyor.
Gazete Duvar’dan Meral Candan’ın haberine nazaran; Prof. Dr. Ulaş, ilaç kullanmasının artışıyla psikiyatri polikliniklerine müracaat oranında da ahenk olduğunu “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 2017 ile 2020 yılları içinde 15 milyon 405 bin kişinin psikiyatri polikliniklerine başvurduğunu açıklaması, yaşanan artışla uyumlu görünüyor” sözleriyle aktardı.
‘Ekonomik krizin yarattığı belirsizlik ortamı tasayı artırıyor’
Prof. Dr. Ulaş, pandemi devrinin bireylerin ruh sıhhatine yaptığı tesirle ekonomik kriz periyodunda yaptığı tesirlerin farklılık gösterdiğini söylemiş oldu. Bunun en net işaretinin de son devirde artan antidepresan kullanımdaki artış olduğunu söylerken, bir öbür bilgi olarak da Birleşmiş Milletler tarafınca yapılan ‘mutsuzluk’ raporunu verdi. Ulaş, Türkiye’nin 146 ülke içinde mutsuzluk sıralamasında 2022 yılında sekiz basamak gerileyerek 112. sıraya yerleştiğini hatırlatarak “Tüm dataları birlikte düşündüğümüzde; hem antidepresan kullanmasında hem mutsuzluk oranında birebir vakitte psikiyatri polikliniklerine müracaatta artış var” dedi.
Prof. Dr. Ulaş, ekonomik kriz niçiniyle kendisine ve diğer hekimlere başvuran kişi sayısında artış olduğunu da kelamlarına ekledi:
“Krizle bir arada yoksulluk ve mahrumluk duygusu kadar belirsizlik duygusu da oluşuyor. Siz de farkındasınızdır birden fazla kişi ömürle ilgili projeksiyonlarını seçime endekslemiş durumda. ötürüsıyla ekonomik krizle birlikte gelen belirsizlik ortamı, insanlarda tasayı da artırıyor.“
Prof. Dr. Ulaş, korkuyla baş etme sistemi olarak alkol ve uyuşturucu unsur kullanmasında da artış olabileceğine işaret etti.
‘Kişilerin var olan ruhsal meseleleri da tetikleniyor’
Prof. Dr. Ulaş, temel gereksinimlere ulaşımın zorlaşmasının, artan konut kiraları niçiniyle barınmanın önemli bir probleme dönüşmesinin ya da okula gönderdiği çocuğuna beslenme çantasına kâfi gıdayı koyamamanın insan psikolojisinde önemli tesirleri olduğunu anlattı Ayrıyeten farklı bir noktaya da dikkat çekerek “Kişilerin var olan ruhsal meseleleri da tetikleniyor” dedi.
bu vakitte ruhsal bozukluğun en epeyce tasa bozukluğu ve depresyon olarak kendini gösterdiğini lisana getiren Prof. Dr. Ulaş, “Dolaylı olarak travmalara bağlı ikincil durumlar ortaya çıkabilir. Bireylerin işlevselliğinde bozulma da yaratabiliyor. Mesleksel işlevselliğinde, aile bağlantılarında, var olan ebeveyn sorumluluklarında sorun yaratıyor. Bu dolaylı olarak üretkenliği de olumsuz etkiliyor. Ferdî olarak etkilenen durumlar belirli bir orana ulaşınca, toplumun da etkilendiği bir duruma dönüşüyor. Örneğin, mesken sahibi kiracı hengameleri görüyoruz. En küçük hengameler şiddete dönüşüyor. Çaresizlik, çözümsüzlüğü birlikteinde getiriyor ve şiddet en sıradan çözümmüş üzere görülüyor” kanısını belirtti.
“İşsizlik ve yoksullukla gayret edilmediği sürece ferdî olarak gayret etmek epey katkı sağlamayacaktır” diyen Prof. Dr. Ulaş, kliniklerdeki yüke işaret etti. 5-6 dakikada hasta görmenin mümkün olmadığını anlatarak “Polikliniklerdeki yük azaltılmalı, psikiyatr sayıları ve toplum ruh sıhhati hizmetleri artırılmalı” teklifinde bulundu.
‘Pandemide başlayan ruhsal sıkıntılar ekonomik krizle derinleşti’
Psikiyatrist Prof. Dr. Burhanettin Kaya da, pandemi periyoduyla başlayan ruhsal sıkıntıların ekonomik kriz ile derinleştiğini belirterek şu biçimde konuştu:
“Pandemi, evvela bireylerin ömürlerini, varlıklarını tehdit eden, bir travma tecrübesi olarak ruhsal tesirlere yol açtı. Ancak bu travmatik tesirler bireyin sınıfsal yapısı, sosyoekonomik durumu, kültürel özellikleri, kişisel özellikleri ve ruhsal altyapısı çerçevesinde tesirlerini gösterdi. Pandemi devrinde, çalışanları yok sayan ve sermayeyi gözeten siyasi tercihlerin yapılması, bu vakitte ruhsal bir hayli meşakkatin oluşmasına sebep oldu.
Derin yoksulluk üzere bir yeni kavram tam da bu vakitte sözcüklerimiz içinde yer bulmaya başladı. Ekonomik kriz, pandemi mühletince yaşananları daha da katmerli hale getirdi, ruhsal yapımızdaki krizi de derinleştirdi. Akabinde gelen ekonomik krizle, yoksulluk ile bağlı ruhsal belirtiyle başvuranların sayılarını artırdı. Lakin krizlerin gerçek tesirlerini saptayabilmek için kapsamlı epidemiyolojik araştırmalara gerek olduğunu hatırlatmak isterim.”
‘Çözüm yoksulluğu ortadan kaldırmak’
“Depresyon ve tasa durum bozukluğunun, süreklileşmesi halinde ne çeşit tesirleri olur?” sorusuna karşılık veren Prof. Dr. Kaya şunları söylemiş oldu:
“Yoksulluk ve yoksunluğun kalıcılaşması ile ortaya çıkan duyarsızlaşma ve yabancılaşma, birlikteinde edilgenliği getirebilir. Bu da boyun eğicilik ile sonlama riskini taşır. Herkes duyarsızlaşmıyor ve kanıksamıyor. Tersine öfke duyan, karşı çıkan, isyan eden bireyler var. Öfkelerini sağlıklı ya da sıhhatsiz formda sergileyenler de var. Artan öfke, dolaylı olarak hata davranışını artırma riski taşıyor. Lakin öfke, örgütlü bir dayanışma ortasında olursa tarihi de değiştirebilir. Şayet bireyin karşı çıkışı sonuç alamaz, tüm yolları tıkanır ve demokratik olarak sahip olduğu temel haklar engellenirse, bu durum ümitsizliğe yol açabilir. Ancak ümitsizlik bir mukadderat değildir ve her vakit umutla birliktedir. Her sürecin kendi aykırısını da yaratır.”
Prof. Dr. Kaya da, Prof. Dr. Ulaş üzere yoksulluğun ve gelir adaletsizliğinin giderilmesinin en temel tahlil olduğunu şu biçimde deklare etti:
“Krizlerin olmadığı, yoksulluğun, sömürünün, ayrımcılığın ve ötekileştirmenin olmadığı, eşitliğin, temel kozmik kıymetlerin önde ve üstte olduğu bir demokratik ülke olmak birinci kaide. Bireyin yapması gerekenler ise dayanıklılığını artıracak eforlar. Evvel ne olduğunun, ne yaşadığının şuuruna varmak. olağan olarak dayanışma da epeyce değerli. Şayet ruhsal sıkıntılar yaşıyorsa da bununla ilgili ruhsal yardım almak gerekiyor. Bunu bir insan hakkı olarak talep etmek. Bunların değerli olduğunu düşünüyorum.”
Ruh Sağılığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Halis Ulaş, CHP Adana Milletvekili eczacı Burhanettin Bulut’un antidepresan satışları konusunda hazırladığı raporu örnek gösterdi. Rapora bakılırsa, 2017 yılında 48 milyon kutu antidepresan satılırken 2021 yılında bu sayı 60 milyona ulaştı. Sıhhat Bakanlığı bilgileri ile bu bilgiler örtüşüyor. Çünkü bakanlık tarafınca 2009-2020 içinde antidepresan kullanmasının yüzde 70 arttığı söz ediliyor.
Gazete Duvar’dan Meral Candan’ın haberine nazaran; Prof. Dr. Ulaş, ilaç kullanmasının artışıyla psikiyatri polikliniklerine müracaat oranında da ahenk olduğunu “Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 2017 ile 2020 yılları içinde 15 milyon 405 bin kişinin psikiyatri polikliniklerine başvurduğunu açıklaması, yaşanan artışla uyumlu görünüyor” sözleriyle aktardı.
‘Ekonomik krizin yarattığı belirsizlik ortamı tasayı artırıyor’
Prof. Dr. Ulaş, pandemi devrinin bireylerin ruh sıhhatine yaptığı tesirle ekonomik kriz periyodunda yaptığı tesirlerin farklılık gösterdiğini söylemiş oldu. Bunun en net işaretinin de son devirde artan antidepresan kullanımdaki artış olduğunu söylerken, bir öbür bilgi olarak da Birleşmiş Milletler tarafınca yapılan ‘mutsuzluk’ raporunu verdi. Ulaş, Türkiye’nin 146 ülke içinde mutsuzluk sıralamasında 2022 yılında sekiz basamak gerileyerek 112. sıraya yerleştiğini hatırlatarak “Tüm dataları birlikte düşündüğümüzde; hem antidepresan kullanmasında hem mutsuzluk oranında birebir vakitte psikiyatri polikliniklerine müracaatta artış var” dedi.
Prof. Dr. Ulaş, ekonomik kriz niçiniyle kendisine ve diğer hekimlere başvuran kişi sayısında artış olduğunu da kelamlarına ekledi:
“Krizle bir arada yoksulluk ve mahrumluk duygusu kadar belirsizlik duygusu da oluşuyor. Siz de farkındasınızdır birden fazla kişi ömürle ilgili projeksiyonlarını seçime endekslemiş durumda. ötürüsıyla ekonomik krizle birlikte gelen belirsizlik ortamı, insanlarda tasayı da artırıyor.“
Prof. Dr. Ulaş, korkuyla baş etme sistemi olarak alkol ve uyuşturucu unsur kullanmasında da artış olabileceğine işaret etti.
‘Kişilerin var olan ruhsal meseleleri da tetikleniyor’
Prof. Dr. Ulaş, temel gereksinimlere ulaşımın zorlaşmasının, artan konut kiraları niçiniyle barınmanın önemli bir probleme dönüşmesinin ya da okula gönderdiği çocuğuna beslenme çantasına kâfi gıdayı koyamamanın insan psikolojisinde önemli tesirleri olduğunu anlattı Ayrıyeten farklı bir noktaya da dikkat çekerek “Kişilerin var olan ruhsal meseleleri da tetikleniyor” dedi.
bu vakitte ruhsal bozukluğun en epeyce tasa bozukluğu ve depresyon olarak kendini gösterdiğini lisana getiren Prof. Dr. Ulaş, “Dolaylı olarak travmalara bağlı ikincil durumlar ortaya çıkabilir. Bireylerin işlevselliğinde bozulma da yaratabiliyor. Mesleksel işlevselliğinde, aile bağlantılarında, var olan ebeveyn sorumluluklarında sorun yaratıyor. Bu dolaylı olarak üretkenliği de olumsuz etkiliyor. Ferdî olarak etkilenen durumlar belirli bir orana ulaşınca, toplumun da etkilendiği bir duruma dönüşüyor. Örneğin, mesken sahibi kiracı hengameleri görüyoruz. En küçük hengameler şiddete dönüşüyor. Çaresizlik, çözümsüzlüğü birlikteinde getiriyor ve şiddet en sıradan çözümmüş üzere görülüyor” kanısını belirtti.
“İşsizlik ve yoksullukla gayret edilmediği sürece ferdî olarak gayret etmek epey katkı sağlamayacaktır” diyen Prof. Dr. Ulaş, kliniklerdeki yüke işaret etti. 5-6 dakikada hasta görmenin mümkün olmadığını anlatarak “Polikliniklerdeki yük azaltılmalı, psikiyatr sayıları ve toplum ruh sıhhati hizmetleri artırılmalı” teklifinde bulundu.
‘Pandemide başlayan ruhsal sıkıntılar ekonomik krizle derinleşti’
Psikiyatrist Prof. Dr. Burhanettin Kaya da, pandemi periyoduyla başlayan ruhsal sıkıntıların ekonomik kriz ile derinleştiğini belirterek şu biçimde konuştu:
“Pandemi, evvela bireylerin ömürlerini, varlıklarını tehdit eden, bir travma tecrübesi olarak ruhsal tesirlere yol açtı. Ancak bu travmatik tesirler bireyin sınıfsal yapısı, sosyoekonomik durumu, kültürel özellikleri, kişisel özellikleri ve ruhsal altyapısı çerçevesinde tesirlerini gösterdi. Pandemi devrinde, çalışanları yok sayan ve sermayeyi gözeten siyasi tercihlerin yapılması, bu vakitte ruhsal bir hayli meşakkatin oluşmasına sebep oldu.
Derin yoksulluk üzere bir yeni kavram tam da bu vakitte sözcüklerimiz içinde yer bulmaya başladı. Ekonomik kriz, pandemi mühletince yaşananları daha da katmerli hale getirdi, ruhsal yapımızdaki krizi de derinleştirdi. Akabinde gelen ekonomik krizle, yoksulluk ile bağlı ruhsal belirtiyle başvuranların sayılarını artırdı. Lakin krizlerin gerçek tesirlerini saptayabilmek için kapsamlı epidemiyolojik araştırmalara gerek olduğunu hatırlatmak isterim.”
‘Çözüm yoksulluğu ortadan kaldırmak’
“Depresyon ve tasa durum bozukluğunun, süreklileşmesi halinde ne çeşit tesirleri olur?” sorusuna karşılık veren Prof. Dr. Kaya şunları söylemiş oldu:
“Yoksulluk ve yoksunluğun kalıcılaşması ile ortaya çıkan duyarsızlaşma ve yabancılaşma, birlikteinde edilgenliği getirebilir. Bu da boyun eğicilik ile sonlama riskini taşır. Herkes duyarsızlaşmıyor ve kanıksamıyor. Tersine öfke duyan, karşı çıkan, isyan eden bireyler var. Öfkelerini sağlıklı ya da sıhhatsiz formda sergileyenler de var. Artan öfke, dolaylı olarak hata davranışını artırma riski taşıyor. Lakin öfke, örgütlü bir dayanışma ortasında olursa tarihi de değiştirebilir. Şayet bireyin karşı çıkışı sonuç alamaz, tüm yolları tıkanır ve demokratik olarak sahip olduğu temel haklar engellenirse, bu durum ümitsizliğe yol açabilir. Ancak ümitsizlik bir mukadderat değildir ve her vakit umutla birliktedir. Her sürecin kendi aykırısını da yaratır.”
Prof. Dr. Kaya da, Prof. Dr. Ulaş üzere yoksulluğun ve gelir adaletsizliğinin giderilmesinin en temel tahlil olduğunu şu biçimde deklare etti:
“Krizlerin olmadığı, yoksulluğun, sömürünün, ayrımcılığın ve ötekileştirmenin olmadığı, eşitliğin, temel kozmik kıymetlerin önde ve üstte olduğu bir demokratik ülke olmak birinci kaide. Bireyin yapması gerekenler ise dayanıklılığını artıracak eforlar. Evvel ne olduğunun, ne yaşadığının şuuruna varmak. olağan olarak dayanışma da epeyce değerli. Şayet ruhsal sıkıntılar yaşıyorsa da bununla ilgili ruhsal yardım almak gerekiyor. Bunu bir insan hakkı olarak talep etmek. Bunların değerli olduğunu düşünüyorum.”