Vitra
New member
Çavuşoğlu: Afganistan göçü kriz boyutuna ulaşırsa herkes etkilenir Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Antalya’nın Serik ilçesine bağlı Belek turizm merkezindeki bir otelde, Alman mevkidaşı Heiko Maas ile ortak basın toplantısı düzenledi. Heyetler ortası gerçekleştirilen görüşmeler daha sonrasında yapılan görüşmede birinci vakit içinderda Bakan Mevlüt Çavuşoğlu konuştu.
‘7 tahliyede toplam 1409 kişiyi ülkemize getirdik’
Heiko Maas ve heyetlerle bilhassa Afganistan’daki durumla ilgili verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini söyleyen Bakan Çavuşoğlu, Afganistan’da kriz çıktıktan daha sonra evvelarinin bilhassa tahliyelerin nizamlı ve inançlı bir biçimde yapılması olduğunu, Türkiye’nin de öteki ülkeler üzere tahliyelerini gerçekleştirdiğini aktardı. Bakan Çavuşoğlu, “7 tahliyede toplam 1409 kişiyi ülkemize getirdik. Kabil Havaalanı’nın güvenliğini sağlayan güvenlik güçlerimiz ve alandaki büyükelçimiz ve büyükelçilik nazaranvlilerimiz özveriyle çalıştılar. Tahliye konusunda bizden yardım isteyen biroldukca ülkeye takviye verdik, havalimanında, ABD ve İngiltere ile biroldukça ülkeye bu dayanağı memnuniyetle verdik” dedi.
‘Ülkede otoritenin tesisi en büyük temennimiz’
Perşembe günü Kabil’de yaşanan terör ataklarının ülkedeki durumun ne kadar hassas olduğunu bir sefer daha gösterdiğini aktaran Bakan Çavuşoğlu, “Saldırıda hayatını yitiren şahısların ailelerine tekrar başsağlığı diliyorum. Artık ise önceliğimiz siyasi süreç ve insani duruma katkı sağlamak. Bunları da biraz evvel Heiko Maas ve arkadaşlarımızla ele aldık. Geçiş devrinin bir an evvel kapsayıcı biçimde tamamlanması ve ülkede otoritenin tesisi en büyük temennimiz” dedi.
‘Uluslararası toplum Afganistan’a insani yardımlarını artırmalı’
Türk Büyükelçiliği’nin bölgede faaliyetlerine devam ettiğini söyleyen Bakan Çavuşoğlu, “Taliban’ın yabancılar ve yabancı misyonlara dair olumlu telaffuzları oldu natürel bu kelamların hareketlerde de yansıması gerekiyor.
Ülkede insani kriz telaş verici bir duruma ulaştı. Ülkenin yarısından fazlası acil insani yardıma muhtaç. 10 milyona yakın çocuğun hayatı kuraklık, açlık, salgın niçiniyle tehlikede. Ülkede bilhassa yaşanan kuraklık niçiniyle önemli bir açlık yaşanabilir. Milletlerarası toplum Afganistan’a insani yardımlarını artırmalı.
Bilhassa BM’nin Afganistan acil yardım fonu tüm donörler tarafınca desteklenmelidir. Natürel insani yardımların ulaştırılması için BM ve yardım kuruluşu gorevlilerine gerekli güvenliğin sağlanması lazım. Bunun için de Taliban’la tüm memleketler arası toplum olarak diyaloğun sürdürülmesi gerekmektedir” diye konuştu.
‘Artık ek bir mülteci yükü kaldırmamız kelam konusu değildir’
Bölgede berbatlaşan durumun sistemsiz göç riskini de artırdığını belirten Bakan Çavuşoğlu, şu biçimde devam etti:
“Şu anda Afganistan’da 3,5 milyon kişi yerinden edilmiş durumda. Afganistan kaynaklı göç akını kriz boyutuna ulaşırsa yalnızca bölge ülkeleri değil Avrupa dahil herkes etkilenir. Suriye krizinden dersler çıkarmalı ve birlikte bu hususta tahliller üretmeliyiz.
Bu mevzuyu da Heiko Maas ile ele aldık. Biz Türkiye olarak göç konusunda ahlaki ve insani sorumluluklarımızı gereğince yerine getirdik. Bizim artık ek bir mülteci yükü kaldırmamız kelam konusu değildir. Öbür taraftan AB’nin de 18 Mart Mutabakatı kapsamında taahhütlerini yerine getirmesi gerekiyor.”
‘Almanya ile bağlantılar gelişiyor’
Almanya ile her alanda ilgilerin geliştiğini, bilhassa ikili ticaret hacminin salgına karşın geliştiğini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, geçen sene 37,7 milyar dolar civarındaki ticaret hacminin bu yılın birinci 6 ayında arttığını ve 40 milyar dolara çıkacağını öngördüklerini söylemiş oldu. AB ve öteki konularda Gümrük Birliği’nin güncellenmesi dahil bölgeler konularda Almanya’nın sağduyulu yaklaşımlarının devamını temenni ettiğini belirten Bakan Çavuşoğlu, kısa ziyaret ve verimli görüşme için Heiko Maas’a teşekkür etti.
‘Taliban da havaalanının işletilmesi konusunda Türkiye’den dayanak istedi’
Bakan Çavuşoğlu, Afganistan’daki Kabil Havalimanı’nın güvenliğinin nasıl sağlanacağına ait bir soru üzerine, “Daha evvel cumhuriyet idaresinin de bu istikamette teklifi olmuştu değerlendiriyorduk. Artık defacto bir durum vardır. Taliban da havaalanının işletilmesi konusunda teknik olarak Türkiye’den takviye istedi. Biz de bu mevzuyu kendi ortamızda ve öbür ülkelerle değerlendirdik, kıymetlendiriyoruz.
Gruplarımız havaalanında incelemelerde bulundu. Başka birtakım ülkelerin de teknik takımları bu incelemeleri yaptı. Bu ortaya çıkan raporların ortak değerlendirilmesini de o ülkelerle sürdürüyoruz. Burada değerli olan güvenliğin tesis edilmesi.
Havaalanının içerisinde ve dışarısında güvenliğin tesis edilmesi, Sayın Cumhurbaşkanımızın da vurguladığı üzere. Aksi takdirde hiç bir ülke kendi çalışanını güvenlik konusunda önemli riskler var ise tehlikeye atmaz” dedi.
‘İki evreli adım atılabilir’
Kabil Havaalanı’nda önemli tahribat olduğunu, pist ve terminallerde, sivil tarafta da bu durumun olduğunu aktaran Bakan Çavuşoğlu, şunları söylemiş oldu:
“Özellikle bunların giderilmesi gerekiyor. Bunun için işçi de gerekli. Tıpkı biçimde gereksinim duyulan tesisat da sağlanmalı ve de o havaalanının işletilmesi için başka gereksinim duyulan çalışmaların yapılması gerekiyor.
Artık bu hususta iki basamaklı adım atılabilir. Birincisi insani yardımların ulaştırılabilmesi ve de Taliban’ın da ‘Vizesi olan Afganların da ülkeden çıkmasına müsaade vereceğiz’ demesiyle tahliyelerin ve hala birtakım ülkelerin vatandaşları var, bizim de vatandaşlarımız var. Dönmek isteyen vatandaşlarımızın şimdi hepsini getirdik.
Son Perşembe günündeki terör saldırısından daha sonra tahliyeler durdu. Önümüzdeki süreçte bu tahliyelerin de devam edebilmesi için havaalanının süreksiz olarak işletilmesi ve bir de havaalanının ICAO standartlarında sivil uçuşlara THY dahil açık olabilmesi için biraz evvel söylemiş olduğimiz o eksiklerin giderilmesi ve çalışmaların yapılması gerekiyor, yer hizmetleri dahil. Sonuçta tüm bu mevzuları kendi ortamızda da görüşüyoruz, bu bahisteki taleplerimizi Taliban dahil Afganlara iletiyoruz. Heiko da söylüyor, ‘Taliban’la görüşüyoruz, görüşeceğiz’ diyor.
Biz de bunu söylemiş olduğimiz vakit, çabucak ‘Taliban rejimini mi ülkeye getiriyorsunuz, niçin konuşuyorsunuz’ diyenler var bizim ülkede. İnşallah sizi de bu türlü Almanya’da sorgulamazlar. Havaalanı konusu önemli bir mevzu bunu titizlikle kıymetlendiriyoruz. Önümüzde daha ayrıntılı incelemelerde bulunulacak bilhassa sivil uçuşlara ICAO standartlarında havaalanının açılabilmesi için yapılması gerekenleri yerinde inceleme süreci devam ediyor.”
‘Havaalanının açılabilmesi için her insanın güvenlik konusunda emin olması gerekiyor’
Bir gazetecinin, “Fransa’nın Afganistan’da inançlı bölge oluşturulması istikametinde bir teklifi var, siz nasıl değerlendiriyorsunuz?” biçimindeki sorusu üzerine Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, şu cevabı verdi:
“Müttefikimiz Fransa’dan her vakit farklı teklifler, teklifler ve teşebbüsler gelebiliyor. Bu teklif aslında kulağa beğenilen geliyor. Yani BM’nin orada bir barış gücünün olması, havaalanının etrafında. Uygulamada bu kolay mı mümkün mü ona bakmak lazım. BM’nin burada ne yapması lazım? Farklı ülkelerden bir güç oluşturması lazım. Bugün güç bakımından NATO’dan daha kuvvetli bir örgüt var mı?
Yok, milletlerarası örgüt olarak. NATO Kararlı Takviye Misyonu bitmiş oldu. Artık bu durumda bu ülkeler buraya güç verecek mi? Ayrıyeten Afganistan’daki taraflarla bunu görüşmemiz gerekiyor. Afganistan buna müsaade verecek mi? Şu anda Taliban, ‘Havaalanı ortasında de haricinde da güvenliği ben sağlayacağım’ diyor. Yani bunun fazlaca uygulamada mümkün olmayacağını onlara da anlatıyoruz.
Bilhassa sivil uçuşlara havaalanının açılabilmesi için her insanın güvenlik konusunda emin olması gerekiyor. Bir de bu ülkede DAEŞ- Horasan terör örgütü var. Öteki radikal terör örgütleri var, bu biçimde riskler de var. Sonuçta bu bir tekliftir, natürel ki ciddiyetle kıymetlendirilmesi gerekiyor. P5 ülkelerinin hepsinin buna dayanak vermesi gerekiyor. Bir tanesi veto etse bile karar çıkmaz. Rusya ve Çin ne düşünüyor P5 ülkesi olarak. Lakin temel Afganlıların bu teklife ne diyeceği kıymetli.”
‘Dezenformasyon bu biçimde durumlarda hayli daha yaygın oluyor’
Afganların Türkiye’de tutulacağı tezlerini, “Maalesef dezenformasyon bu biçimde durumlarda epeyce daha yaygın oluyor hatta kimi vakit de tesirli olabiliyor” kelamlarıyla kıymetlendiren Bakan Çavuşoğlu, “Özellikle ABD ve İngiltere’nin Afganları ülkeden çıkardıktan daha sonra Türkiye’de belirli bir süre tutacağına dair savlar ortaya atıldı.
O ülkeler bunu yalanladı. Hakikaten de hiç bir ülkeden bugüne kadar ‘Göçmenleri Afganistan’dan çıkardıktan daha sonra daha doğrusu tahliye edilen bireyleri Türkiye’de muhakkak bir süre tutalım’ teklifi hiç olmadı. En başta vize konusunda ABD’nin bir açıklaması oldu, biz de aslına bakarsan net bir biçimde ona karşı çıktık. bu biçimde bir teklif ne Almanya’dan ne de öbür bir ülkeden bize gelmedi” dedi.
‘Tahliyelerimizi askeri uçakla gerçekleştirdik’
Afganistan’daki tahliyelerin karayoluyla yapılmasına ait bir soru üzerine konuşan Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, şöyleki dedi:
“Bugüne kadar tahliyelerin büyük kısmı havayoluyla gerçekleşti. Birtakım ülkeler direkt Kabil Havaalanı’ndan kendi ülkesine tahliyeleri gerçekleştirdi. Kimi ülkeler de komşu ya da bölgedeki ülkeler üzerinden gerçekleştirdi.
Bilhassa komşu ülkelerin bize ve öteki ülkelere verdiği takviye için teşekkür ediyoruz. Biz de tahliyelerimizi askeri uçakla bilhassa Kabil ve İslamabad içinde gerçekleştirdik. Oradan da THY ile vatandaşlarımızı ve birtakım yabancıları ülkemize getirmiş olduk.
Gerek Tacikistan gerekse Özbekistan bizlerle ve öbür ülkelerle yakın iş birliği ortasında. Karadan tahliye mümkün mü, evet mümkün. Ancak bu süreçte bilhassa yol güvenliğinin garanti altına alınması gerekiyor ve hududa kadar dayanak gerekiyor. Birebir biçimde hudut kapısından geçişler konusunda Taliban’la ve oralarda kimler var ise onlarla da görüşüp bir mutabakatın sağlanması gerekiyor.
Biz son tahliyelerimizi şöyleki gerçekleştirdik; havaalanı etrafında hayli önemli kalabalık vardı. Vatandaşlarımız bu kalabalıktan dolayı havaalanı kapısına yanaşamıyorlardı. Taliban’ın belirli noktalarda tedbir aldığını gördük kalabalığın havaalanına yaklaşmaması için. Biz de bir noktada vatandaşlarımızı toplayarak oradan otobüslerle havaalanına tahliyelerimizi gerçekleştirdik. Bu mevzuda da Taliban’dan takviye gördük.
Zira yolda noktalar var. Oradaki bizim temas noktalarımızla görüşerek eskort sağlanması dahil gerekli takviyesi aldık. Yani bu biçimde bir takviyeyle merkezden Kabil’den, komşu ülkelerin hudutlarına kadar gidilecekse bu çeşit tedbirlerin alınması ve dayanakların sağlanması gerekiyor. Aksi takdirde o insanlara düzgünlük yapacağız diye güvenliklerini riske atabiliriz Allah korusun.”
‘Afgan siviller ve Amerikan askerleri burada hayatlarıyla bunun bedelini ödedi’
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise Türkiye’deki orman yangınlarında can kayıpları niçiniyle Çavuşoğlu’na başsağlığı dileklerini bir dahalediğini söylemiş oldu. Son haftalarda Kabil Havalimanı’nda gerçekleştirdiği gayretler için Türkiye’ye teşekkür eden Bakan Maas, Türkiye’nin güvenlik açısından sağladığı önlemleriyle tahliye uçuşlarının gerçekleşebilmesine değerli katkı sağladığını vurguladı. Bakan Maas, “Geçen perşembe günü yaşanan feci taarruzlar karşısında bu gayretlerin son derece güç şartlarda yapıldığını görüyoruz. Afgan siviller ve Amerikan askerleri burada hayatlarıyla bunun bedelini ödedi. Yakınlarına başsağlığı dilemek istiyorum” dedi.
‘Taliban ile görüşmek durumundayız’
Afganistan’da hala Alman vatandaşları ve lokal işçilerinin bulunduğunu, bu şahısların getirilebilmesi için uğraş harcamak istediklerini aktaran Bakan Heiko Maas, “Türkiye’ye Kabil havaalanını işletilmeyi önerdiği için müteşekkiriz zira havaalanının sivil kısmı tahrip edildi. Taliban’dan güvenliği sağlaması tarafında vaatte bulunmasını istiyoruz. Biz de Taliban ile görüşmek durumundayız. Havaalanının işletilmesini istiyorlar. Biz hem maddi tıpkı vakitte teknik olarak burada katkıda bulunmaya hazırız.”
Bölgede göç hareketinin artacağını düşündüklerini kaydeden Bakan Maas, kara yoluyla tahliye yolunu Taliban ile müzakere etmeleri gerektiğini, bu biçimdece bu yola çıkan insanların inançlı biçimde ülkeden ayrılabilmesini sağlamaları gerektiğini kaydetti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Kabil için müdafaa bölgesi teklifine de cevap veren Bakan Maas, şu biçimde konuştu:
“Biz de Sayın Macron’un önerisi konusunda Fransız partnerlerimiz ile görüşmeleri sürdürüyoruz. Olağan ki bu teklifin de emeli bu. Kabil Havaalanı etrafında güvenliği sağlamak.
Bunu Birleşmiş Milletlerle mi yaparız yoksa aslına bakarsan orada olan partnerlerle mi? Zira onların aslına bakarsan Taliban ile direkt irtibat kanalları var. Buna bakmak lazım. Sonunda zannediyorum ki oradaki taraflarla gerçekleştirilebilecek şey yapılacaktır. Yani bir muhafaza bölgesi mi yoksa şu anda sorumluluk taşıyan taraf olan ülkelerle mi? Bu çabucak sonrasında belirli olacaktır.”
Afganistan’dan tahliye edilecek 10 binden çok lokal işçi ve bir daha korunmaya muhtaç 10 bini aşkın insan olduğunu aktaran Bakan Maas, bu beşerler için ellerinden geleni yapacaklarını söylemiş oldu. Muhtemel bir insani felaketi engellemek istediklerini belirten Bakan Heiko Maas, “Afganistan’da da insani yardımda bulunmamız gerekiyor ki artık beşerler aç kaldıkları için bu ülkeyi terk etmek zorunda olmasınlar. Alman hükümeti nezdinde de bu bahiste kararlıyız, bölgedeki insanların desteklenmesi için 100 milyon Euro’yu Birleşmiş Milletler Mülteciler Kurulu’na sağlamak istiyoruz. Maksadımız muhafazaya muhtaç insanları, tespit ettiğimiz lokal çalışanı Almanya’da kabul etmeye hazırız ve bundan daha sonra olabilecek göç akımı açısından da komşu ülkelerde şartlar sağlamak istiyoruz ve en kıymetlisi doğal ki Afganistan’da hayat şartlarını destekleyip bu göç akımını öncesinden engellemek asıl amacımız” diye konuştu.
‘7 tahliyede toplam 1409 kişiyi ülkemize getirdik’
Heiko Maas ve heyetlerle bilhassa Afganistan’daki durumla ilgili verimli bir toplantı gerçekleştirdiklerini söyleyen Bakan Çavuşoğlu, Afganistan’da kriz çıktıktan daha sonra evvelarinin bilhassa tahliyelerin nizamlı ve inançlı bir biçimde yapılması olduğunu, Türkiye’nin de öteki ülkeler üzere tahliyelerini gerçekleştirdiğini aktardı. Bakan Çavuşoğlu, “7 tahliyede toplam 1409 kişiyi ülkemize getirdik. Kabil Havaalanı’nın güvenliğini sağlayan güvenlik güçlerimiz ve alandaki büyükelçimiz ve büyükelçilik nazaranvlilerimiz özveriyle çalıştılar. Tahliye konusunda bizden yardım isteyen biroldukca ülkeye takviye verdik, havalimanında, ABD ve İngiltere ile biroldukça ülkeye bu dayanağı memnuniyetle verdik” dedi.
‘Ülkede otoritenin tesisi en büyük temennimiz’
Perşembe günü Kabil’de yaşanan terör ataklarının ülkedeki durumun ne kadar hassas olduğunu bir sefer daha gösterdiğini aktaran Bakan Çavuşoğlu, “Saldırıda hayatını yitiren şahısların ailelerine tekrar başsağlığı diliyorum. Artık ise önceliğimiz siyasi süreç ve insani duruma katkı sağlamak. Bunları da biraz evvel Heiko Maas ve arkadaşlarımızla ele aldık. Geçiş devrinin bir an evvel kapsayıcı biçimde tamamlanması ve ülkede otoritenin tesisi en büyük temennimiz” dedi.
‘Uluslararası toplum Afganistan’a insani yardımlarını artırmalı’
Türk Büyükelçiliği’nin bölgede faaliyetlerine devam ettiğini söyleyen Bakan Çavuşoğlu, “Taliban’ın yabancılar ve yabancı misyonlara dair olumlu telaffuzları oldu natürel bu kelamların hareketlerde de yansıması gerekiyor.
Ülkede insani kriz telaş verici bir duruma ulaştı. Ülkenin yarısından fazlası acil insani yardıma muhtaç. 10 milyona yakın çocuğun hayatı kuraklık, açlık, salgın niçiniyle tehlikede. Ülkede bilhassa yaşanan kuraklık niçiniyle önemli bir açlık yaşanabilir. Milletlerarası toplum Afganistan’a insani yardımlarını artırmalı.
Bilhassa BM’nin Afganistan acil yardım fonu tüm donörler tarafınca desteklenmelidir. Natürel insani yardımların ulaştırılması için BM ve yardım kuruluşu gorevlilerine gerekli güvenliğin sağlanması lazım. Bunun için de Taliban’la tüm memleketler arası toplum olarak diyaloğun sürdürülmesi gerekmektedir” diye konuştu.
‘Artık ek bir mülteci yükü kaldırmamız kelam konusu değildir’
Bölgede berbatlaşan durumun sistemsiz göç riskini de artırdığını belirten Bakan Çavuşoğlu, şu biçimde devam etti:
“Şu anda Afganistan’da 3,5 milyon kişi yerinden edilmiş durumda. Afganistan kaynaklı göç akını kriz boyutuna ulaşırsa yalnızca bölge ülkeleri değil Avrupa dahil herkes etkilenir. Suriye krizinden dersler çıkarmalı ve birlikte bu hususta tahliller üretmeliyiz.
Bu mevzuyu da Heiko Maas ile ele aldık. Biz Türkiye olarak göç konusunda ahlaki ve insani sorumluluklarımızı gereğince yerine getirdik. Bizim artık ek bir mülteci yükü kaldırmamız kelam konusu değildir. Öbür taraftan AB’nin de 18 Mart Mutabakatı kapsamında taahhütlerini yerine getirmesi gerekiyor.”
‘Almanya ile bağlantılar gelişiyor’
Almanya ile her alanda ilgilerin geliştiğini, bilhassa ikili ticaret hacminin salgına karşın geliştiğini kaydeden Bakan Çavuşoğlu, geçen sene 37,7 milyar dolar civarındaki ticaret hacminin bu yılın birinci 6 ayında arttığını ve 40 milyar dolara çıkacağını öngördüklerini söylemiş oldu. AB ve öteki konularda Gümrük Birliği’nin güncellenmesi dahil bölgeler konularda Almanya’nın sağduyulu yaklaşımlarının devamını temenni ettiğini belirten Bakan Çavuşoğlu, kısa ziyaret ve verimli görüşme için Heiko Maas’a teşekkür etti.
‘Taliban da havaalanının işletilmesi konusunda Türkiye’den dayanak istedi’
Bakan Çavuşoğlu, Afganistan’daki Kabil Havalimanı’nın güvenliğinin nasıl sağlanacağına ait bir soru üzerine, “Daha evvel cumhuriyet idaresinin de bu istikamette teklifi olmuştu değerlendiriyorduk. Artık defacto bir durum vardır. Taliban da havaalanının işletilmesi konusunda teknik olarak Türkiye’den takviye istedi. Biz de bu mevzuyu kendi ortamızda ve öbür ülkelerle değerlendirdik, kıymetlendiriyoruz.
Gruplarımız havaalanında incelemelerde bulundu. Başka birtakım ülkelerin de teknik takımları bu incelemeleri yaptı. Bu ortaya çıkan raporların ortak değerlendirilmesini de o ülkelerle sürdürüyoruz. Burada değerli olan güvenliğin tesis edilmesi.
Havaalanının içerisinde ve dışarısında güvenliğin tesis edilmesi, Sayın Cumhurbaşkanımızın da vurguladığı üzere. Aksi takdirde hiç bir ülke kendi çalışanını güvenlik konusunda önemli riskler var ise tehlikeye atmaz” dedi.
‘İki evreli adım atılabilir’
Kabil Havaalanı’nda önemli tahribat olduğunu, pist ve terminallerde, sivil tarafta da bu durumun olduğunu aktaran Bakan Çavuşoğlu, şunları söylemiş oldu:
“Özellikle bunların giderilmesi gerekiyor. Bunun için işçi de gerekli. Tıpkı biçimde gereksinim duyulan tesisat da sağlanmalı ve de o havaalanının işletilmesi için başka gereksinim duyulan çalışmaların yapılması gerekiyor.
Artık bu hususta iki basamaklı adım atılabilir. Birincisi insani yardımların ulaştırılabilmesi ve de Taliban’ın da ‘Vizesi olan Afganların da ülkeden çıkmasına müsaade vereceğiz’ demesiyle tahliyelerin ve hala birtakım ülkelerin vatandaşları var, bizim de vatandaşlarımız var. Dönmek isteyen vatandaşlarımızın şimdi hepsini getirdik.
Son Perşembe günündeki terör saldırısından daha sonra tahliyeler durdu. Önümüzdeki süreçte bu tahliyelerin de devam edebilmesi için havaalanının süreksiz olarak işletilmesi ve bir de havaalanının ICAO standartlarında sivil uçuşlara THY dahil açık olabilmesi için biraz evvel söylemiş olduğimiz o eksiklerin giderilmesi ve çalışmaların yapılması gerekiyor, yer hizmetleri dahil. Sonuçta tüm bu mevzuları kendi ortamızda da görüşüyoruz, bu bahisteki taleplerimizi Taliban dahil Afganlara iletiyoruz. Heiko da söylüyor, ‘Taliban’la görüşüyoruz, görüşeceğiz’ diyor.
Biz de bunu söylemiş olduğimiz vakit, çabucak ‘Taliban rejimini mi ülkeye getiriyorsunuz, niçin konuşuyorsunuz’ diyenler var bizim ülkede. İnşallah sizi de bu türlü Almanya’da sorgulamazlar. Havaalanı konusu önemli bir mevzu bunu titizlikle kıymetlendiriyoruz. Önümüzde daha ayrıntılı incelemelerde bulunulacak bilhassa sivil uçuşlara ICAO standartlarında havaalanının açılabilmesi için yapılması gerekenleri yerinde inceleme süreci devam ediyor.”
‘Havaalanının açılabilmesi için her insanın güvenlik konusunda emin olması gerekiyor’
Bir gazetecinin, “Fransa’nın Afganistan’da inançlı bölge oluşturulması istikametinde bir teklifi var, siz nasıl değerlendiriyorsunuz?” biçimindeki sorusu üzerine Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, şu cevabı verdi:
“Müttefikimiz Fransa’dan her vakit farklı teklifler, teklifler ve teşebbüsler gelebiliyor. Bu teklif aslında kulağa beğenilen geliyor. Yani BM’nin orada bir barış gücünün olması, havaalanının etrafında. Uygulamada bu kolay mı mümkün mü ona bakmak lazım. BM’nin burada ne yapması lazım? Farklı ülkelerden bir güç oluşturması lazım. Bugün güç bakımından NATO’dan daha kuvvetli bir örgüt var mı?
Yok, milletlerarası örgüt olarak. NATO Kararlı Takviye Misyonu bitmiş oldu. Artık bu durumda bu ülkeler buraya güç verecek mi? Ayrıyeten Afganistan’daki taraflarla bunu görüşmemiz gerekiyor. Afganistan buna müsaade verecek mi? Şu anda Taliban, ‘Havaalanı ortasında de haricinde da güvenliği ben sağlayacağım’ diyor. Yani bunun fazlaca uygulamada mümkün olmayacağını onlara da anlatıyoruz.
Bilhassa sivil uçuşlara havaalanının açılabilmesi için her insanın güvenlik konusunda emin olması gerekiyor. Bir de bu ülkede DAEŞ- Horasan terör örgütü var. Öteki radikal terör örgütleri var, bu biçimde riskler de var. Sonuçta bu bir tekliftir, natürel ki ciddiyetle kıymetlendirilmesi gerekiyor. P5 ülkelerinin hepsinin buna dayanak vermesi gerekiyor. Bir tanesi veto etse bile karar çıkmaz. Rusya ve Çin ne düşünüyor P5 ülkesi olarak. Lakin temel Afganlıların bu teklife ne diyeceği kıymetli.”
‘Dezenformasyon bu biçimde durumlarda hayli daha yaygın oluyor’
Afganların Türkiye’de tutulacağı tezlerini, “Maalesef dezenformasyon bu biçimde durumlarda epeyce daha yaygın oluyor hatta kimi vakit de tesirli olabiliyor” kelamlarıyla kıymetlendiren Bakan Çavuşoğlu, “Özellikle ABD ve İngiltere’nin Afganları ülkeden çıkardıktan daha sonra Türkiye’de belirli bir süre tutacağına dair savlar ortaya atıldı.
O ülkeler bunu yalanladı. Hakikaten de hiç bir ülkeden bugüne kadar ‘Göçmenleri Afganistan’dan çıkardıktan daha sonra daha doğrusu tahliye edilen bireyleri Türkiye’de muhakkak bir süre tutalım’ teklifi hiç olmadı. En başta vize konusunda ABD’nin bir açıklaması oldu, biz de aslına bakarsan net bir biçimde ona karşı çıktık. bu biçimde bir teklif ne Almanya’dan ne de öbür bir ülkeden bize gelmedi” dedi.
‘Tahliyelerimizi askeri uçakla gerçekleştirdik’
Afganistan’daki tahliyelerin karayoluyla yapılmasına ait bir soru üzerine konuşan Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, şöyleki dedi:
“Bugüne kadar tahliyelerin büyük kısmı havayoluyla gerçekleşti. Birtakım ülkeler direkt Kabil Havaalanı’ndan kendi ülkesine tahliyeleri gerçekleştirdi. Kimi ülkeler de komşu ya da bölgedeki ülkeler üzerinden gerçekleştirdi.
Bilhassa komşu ülkelerin bize ve öteki ülkelere verdiği takviye için teşekkür ediyoruz. Biz de tahliyelerimizi askeri uçakla bilhassa Kabil ve İslamabad içinde gerçekleştirdik. Oradan da THY ile vatandaşlarımızı ve birtakım yabancıları ülkemize getirmiş olduk.
Gerek Tacikistan gerekse Özbekistan bizlerle ve öbür ülkelerle yakın iş birliği ortasında. Karadan tahliye mümkün mü, evet mümkün. Ancak bu süreçte bilhassa yol güvenliğinin garanti altına alınması gerekiyor ve hududa kadar dayanak gerekiyor. Birebir biçimde hudut kapısından geçişler konusunda Taliban’la ve oralarda kimler var ise onlarla da görüşüp bir mutabakatın sağlanması gerekiyor.
Biz son tahliyelerimizi şöyleki gerçekleştirdik; havaalanı etrafında hayli önemli kalabalık vardı. Vatandaşlarımız bu kalabalıktan dolayı havaalanı kapısına yanaşamıyorlardı. Taliban’ın belirli noktalarda tedbir aldığını gördük kalabalığın havaalanına yaklaşmaması için. Biz de bir noktada vatandaşlarımızı toplayarak oradan otobüslerle havaalanına tahliyelerimizi gerçekleştirdik. Bu mevzuda da Taliban’dan takviye gördük.
Zira yolda noktalar var. Oradaki bizim temas noktalarımızla görüşerek eskort sağlanması dahil gerekli takviyesi aldık. Yani bu biçimde bir takviyeyle merkezden Kabil’den, komşu ülkelerin hudutlarına kadar gidilecekse bu çeşit tedbirlerin alınması ve dayanakların sağlanması gerekiyor. Aksi takdirde o insanlara düzgünlük yapacağız diye güvenliklerini riske atabiliriz Allah korusun.”
‘Afgan siviller ve Amerikan askerleri burada hayatlarıyla bunun bedelini ödedi’
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas ise Türkiye’deki orman yangınlarında can kayıpları niçiniyle Çavuşoğlu’na başsağlığı dileklerini bir dahalediğini söylemiş oldu. Son haftalarda Kabil Havalimanı’nda gerçekleştirdiği gayretler için Türkiye’ye teşekkür eden Bakan Maas, Türkiye’nin güvenlik açısından sağladığı önlemleriyle tahliye uçuşlarının gerçekleşebilmesine değerli katkı sağladığını vurguladı. Bakan Maas, “Geçen perşembe günü yaşanan feci taarruzlar karşısında bu gayretlerin son derece güç şartlarda yapıldığını görüyoruz. Afgan siviller ve Amerikan askerleri burada hayatlarıyla bunun bedelini ödedi. Yakınlarına başsağlığı dilemek istiyorum” dedi.
‘Taliban ile görüşmek durumundayız’
Afganistan’da hala Alman vatandaşları ve lokal işçilerinin bulunduğunu, bu şahısların getirilebilmesi için uğraş harcamak istediklerini aktaran Bakan Heiko Maas, “Türkiye’ye Kabil havaalanını işletilmeyi önerdiği için müteşekkiriz zira havaalanının sivil kısmı tahrip edildi. Taliban’dan güvenliği sağlaması tarafında vaatte bulunmasını istiyoruz. Biz de Taliban ile görüşmek durumundayız. Havaalanının işletilmesini istiyorlar. Biz hem maddi tıpkı vakitte teknik olarak burada katkıda bulunmaya hazırız.”
Bölgede göç hareketinin artacağını düşündüklerini kaydeden Bakan Maas, kara yoluyla tahliye yolunu Taliban ile müzakere etmeleri gerektiğini, bu biçimdece bu yola çıkan insanların inançlı biçimde ülkeden ayrılabilmesini sağlamaları gerektiğini kaydetti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Kabil için müdafaa bölgesi teklifine de cevap veren Bakan Maas, şu biçimde konuştu:
“Biz de Sayın Macron’un önerisi konusunda Fransız partnerlerimiz ile görüşmeleri sürdürüyoruz. Olağan ki bu teklifin de emeli bu. Kabil Havaalanı etrafında güvenliği sağlamak.
Bunu Birleşmiş Milletlerle mi yaparız yoksa aslına bakarsan orada olan partnerlerle mi? Zira onların aslına bakarsan Taliban ile direkt irtibat kanalları var. Buna bakmak lazım. Sonunda zannediyorum ki oradaki taraflarla gerçekleştirilebilecek şey yapılacaktır. Yani bir muhafaza bölgesi mi yoksa şu anda sorumluluk taşıyan taraf olan ülkelerle mi? Bu çabucak sonrasında belirli olacaktır.”
Afganistan’dan tahliye edilecek 10 binden çok lokal işçi ve bir daha korunmaya muhtaç 10 bini aşkın insan olduğunu aktaran Bakan Maas, bu beşerler için ellerinden geleni yapacaklarını söylemiş oldu. Muhtemel bir insani felaketi engellemek istediklerini belirten Bakan Heiko Maas, “Afganistan’da da insani yardımda bulunmamız gerekiyor ki artık beşerler aç kaldıkları için bu ülkeyi terk etmek zorunda olmasınlar. Alman hükümeti nezdinde de bu bahiste kararlıyız, bölgedeki insanların desteklenmesi için 100 milyon Euro’yu Birleşmiş Milletler Mülteciler Kurulu’na sağlamak istiyoruz. Maksadımız muhafazaya muhtaç insanları, tespit ettiğimiz lokal çalışanı Almanya’da kabul etmeye hazırız ve bundan daha sonra olabilecek göç akımı açısından da komşu ülkelerde şartlar sağlamak istiyoruz ve en kıymetlisi doğal ki Afganistan’da hayat şartlarını destekleyip bu göç akımını öncesinden engellemek asıl amacımız” diye konuştu.