Bir insanın sağlıklı olduğunu nereden anlarız?
Bedeninizde yara vb. oluşum yoksa sağlıklı olduğunuzu mu düşünürsünüz?
Bedenimizin bir bölgesinde hasar olmaması durumu bizi büsbütün sağlıklı göstermeyecektir, evet hasar olup olmaması kıymetlendirilmesi gereken ögeler içindedır fakat bunun yanında ruhsal olarak yeterli hissediyor muyuz ve toplumsal olarak güzel miyiz, canlılarla bağlantımız nasıl üzere ögeler da sıhhatimiz konusunda kıymetli etmenler içinde sayılmaktadır.
İnsanın, ötürüsıyla toplumun sıhhatini etkileyen en önemli etmenler kalıtım ve etraf şartlarıdır. Kalıtım aileden aktarılan doğuştan var olan niteliklerdir. İnsanın sıhhat seviyesini belirleyen değerli bir etmen olarak da sayılır. Şayet makûs bir etrafta yetişme durumu olmuşsa sonuçta, kalıtımı oluşturan etmenleri makus etkileyebilir hatta doğum öncesi, sırası ve daha sonrasındaki makûs hayat bebeğin beyin yapısını tesirler ve zihinsel yetenekleri hudutlar. Sıhhati etkileyen çevresel etmenlerin başında; beslenme, barınma, giysi, fizikî etraf, eğitim ve kültürel durum gelir. Beslenme yetersizliği ve dengesizliği, birtakım hastalıkların oluşumunda direkt ve kimilerinde dolaylı olarak sebep olmaktadır.
Direkt sebep olunan hastalıklar içinde pellegra, beri beri, skorbüt sayılabilir ve günümüzde büyük ölçüde önlenmiştir. İyot yetersizliğine bağlı endemik guatr ve raşitizm dünyanın birfazlaca yerinde tuzun iyotla ve sütün D vitamini ile zenginleştirilmesi kararı önlenebilmiştir.
Günümüzde gelişmekte olan ülkelerde protein- güç yetersizliği hastalıkları anemi, raşitizm, A ve birtakım B kümesi vitaminleri yetersizliğine bağlı sıhhat bozuklukları yüksek oranda görülmektedir. Bunun niçini olarak Birleşmiş Milletler, Besin ve Tarım ile Sıhhat Örgütlerinin varsayımlarına nazaran gelişmekte olan ülkelerde, gücün büyük çoğunluğu düşük kaliteli protein içeren tahıllar vb. besinlerden karşılanmasını açıklamıştır. Ayrıyeten demir kaynağı besinlerin hazırlanması, pişirilmesi, saklanması ve tüketiminde yapılan yanılgılar gelişmekte olan ülkelerde çocuk ve bayan nüfustaki anemi sorunun esas sebebi olarak gösterilmiştir.
Beslenme yetersizliğinin dolaylı sebep olduğu hastalıklar içinde ise enfeksiyon hastalıkları, aterosklerotik hastalıklar, diyabet, hipertansiyon, şişmanlık, diş çürükleri ve karaciğer rahatsızlıkları sayılabilir. Malnitrusyon devrinde diyare şiddeti arttığı üzere kızamık da mevte kadar götürebilmektedir. Boğmaca ve difteri üzere hastalıklarında sonu pek farklı olmayacaktır. bir daha malnitrusyon durumunda tüberküloz artmakta lakin sıtma ile bir bağlantısı bulunmamıştır. Kâfi besin alınsa da hakikat besin alınmaması durumunda bir daha malnütrisyon gelişir besin alımının fazlalığı da eklenirse bununla birlikte şişmanlık görülecektir. Şişmanlık; diyabet, hipertansiyon ve aterosklerotik hastalıkların oluşumunda kıymetli bir risk etmenidir.
Bebeklerde birinci 6 ay yalnızca anne sütü verilmeyen ve 6. Aydan daha sonra hangi besin başlanması gerektiğini bilmeyen annelerin bebeklerinde sıklıkla protein- güç yetersizliğine yol açmaktadır. Gebelik öncesi, gebelik ve emziklik devrinde iyot ve folik asit yetersizliği bebeğin beyin gelişmenini olumsuz etkilemektedir.
Yanlışsız diyet teklifleri nasıl olmalıdır?
Kompleks karbohidratlar, kurubaklagiller, zerzevat ve meyvelerin yüksek olması, koroner kalp hastalığı ve kimi kanser cinsleri için gözetici faktördür. Tıpkı biçimde kompleks karbohidratları epey içeren diyetle beslenen toplumlarda insüline bağımlı olmayan diyabetin görülme sıklığı düşüktür. Bitkisel besinlerden güçlü diyet koroner kalp hastalığı, kolon kanseri, diyabet, divertikülozis, hipertansiyon ve safra kesesinde taş oluşum riskini azaltmaktadır.
Çok alkol kullanması karaciğer yağlanması, siroz, osteoporozis, hipertansiyon, felç ve kalp hastalığı ve rektum kanser riskini artırır.
Çok tuz tüketimi hipertansiyon, mide kanseri, osteoporozis için risk faktörüdür.
Suların flourid seviyesinin düşüklüğü ve çok şeker tüketimi, diş çürükleriyle ilintilidir. Suların flourid içeriğinin 0,7-1,2 mg/dL içinde tutulması hamidir.
Birebir biçimde besinlerin küflenmesiyle oluşan mikotoksinler, doğal ya da besin hazırlama sırasında oluşan N- nitroz bileşikleri kanser için risk faktörleridir.
Beslenme durumu üzerine olumsuz tesiri olan ilaçların başlıcaları: oral kontraseptifler, antikonvulsanlar, antibiyotikler, kortikosteroidler, anfetaminler, anestetikler, kanser tedavisinde kullanılan öteki ilaçlardır.
Antikonvülsantlar ve oral kontraseptifler, B vitaminlerinin kimilerinin emilimini azaltarak bu vitaminlere olan gereksinmeyi artırırlar ve serum kalsiyum seviyesini düşürürler. Kortikosteroidler, protein yıkımını artırdıklarından kemik matriksinin azalmasına niye olurlar.
Antibiyotikler, bağırsak florasını değiştirerek B vitaminleri ve K vitaminine olan ihtiyacı artırırlar. Ayrıyeten birtakım antibiyotikler demir emilimini, başka kimileri, kalsiyum ve fosfor emilimini azaltırlar.
Aspirin; glikoz, sodyum ve su emilimi üzerine olumsuz tesir eder. Ayrıyeten asprin ve temel ögesi salisilat olan ilaçlar epey derecede doymamış yağ asitlerinden prostoglandin sentezini inhibe ederek intestinal kanama, ötürüsıyla demir yetersizliği riskini artırırlar. Bilhassa asprin ve C vitamini birlikte kullanılırsa asprinin olumsuz tesiri daha epey artar.
Beslenme ihmal edilerek yalnız ilaçla tedavi hastanın düzgünleşmesini güçleştirir. Hastanın hastalığına ve ilaç tedavisine uygun diyet alması mecburidir.
Bedeninizde yara vb. oluşum yoksa sağlıklı olduğunuzu mu düşünürsünüz?
Bedenimizin bir bölgesinde hasar olmaması durumu bizi büsbütün sağlıklı göstermeyecektir, evet hasar olup olmaması kıymetlendirilmesi gereken ögeler içindedır fakat bunun yanında ruhsal olarak yeterli hissediyor muyuz ve toplumsal olarak güzel miyiz, canlılarla bağlantımız nasıl üzere ögeler da sıhhatimiz konusunda kıymetli etmenler içinde sayılmaktadır.
İnsanın, ötürüsıyla toplumun sıhhatini etkileyen en önemli etmenler kalıtım ve etraf şartlarıdır. Kalıtım aileden aktarılan doğuştan var olan niteliklerdir. İnsanın sıhhat seviyesini belirleyen değerli bir etmen olarak da sayılır. Şayet makûs bir etrafta yetişme durumu olmuşsa sonuçta, kalıtımı oluşturan etmenleri makus etkileyebilir hatta doğum öncesi, sırası ve daha sonrasındaki makûs hayat bebeğin beyin yapısını tesirler ve zihinsel yetenekleri hudutlar. Sıhhati etkileyen çevresel etmenlerin başında; beslenme, barınma, giysi, fizikî etraf, eğitim ve kültürel durum gelir. Beslenme yetersizliği ve dengesizliği, birtakım hastalıkların oluşumunda direkt ve kimilerinde dolaylı olarak sebep olmaktadır.
Direkt sebep olunan hastalıklar içinde pellegra, beri beri, skorbüt sayılabilir ve günümüzde büyük ölçüde önlenmiştir. İyot yetersizliğine bağlı endemik guatr ve raşitizm dünyanın birfazlaca yerinde tuzun iyotla ve sütün D vitamini ile zenginleştirilmesi kararı önlenebilmiştir.
Günümüzde gelişmekte olan ülkelerde protein- güç yetersizliği hastalıkları anemi, raşitizm, A ve birtakım B kümesi vitaminleri yetersizliğine bağlı sıhhat bozuklukları yüksek oranda görülmektedir. Bunun niçini olarak Birleşmiş Milletler, Besin ve Tarım ile Sıhhat Örgütlerinin varsayımlarına nazaran gelişmekte olan ülkelerde, gücün büyük çoğunluğu düşük kaliteli protein içeren tahıllar vb. besinlerden karşılanmasını açıklamıştır. Ayrıyeten demir kaynağı besinlerin hazırlanması, pişirilmesi, saklanması ve tüketiminde yapılan yanılgılar gelişmekte olan ülkelerde çocuk ve bayan nüfustaki anemi sorunun esas sebebi olarak gösterilmiştir.
Beslenme yetersizliğinin dolaylı sebep olduğu hastalıklar içinde ise enfeksiyon hastalıkları, aterosklerotik hastalıklar, diyabet, hipertansiyon, şişmanlık, diş çürükleri ve karaciğer rahatsızlıkları sayılabilir. Malnitrusyon devrinde diyare şiddeti arttığı üzere kızamık da mevte kadar götürebilmektedir. Boğmaca ve difteri üzere hastalıklarında sonu pek farklı olmayacaktır. bir daha malnitrusyon durumunda tüberküloz artmakta lakin sıtma ile bir bağlantısı bulunmamıştır. Kâfi besin alınsa da hakikat besin alınmaması durumunda bir daha malnütrisyon gelişir besin alımının fazlalığı da eklenirse bununla birlikte şişmanlık görülecektir. Şişmanlık; diyabet, hipertansiyon ve aterosklerotik hastalıkların oluşumunda kıymetli bir risk etmenidir.
Bebeklerde birinci 6 ay yalnızca anne sütü verilmeyen ve 6. Aydan daha sonra hangi besin başlanması gerektiğini bilmeyen annelerin bebeklerinde sıklıkla protein- güç yetersizliğine yol açmaktadır. Gebelik öncesi, gebelik ve emziklik devrinde iyot ve folik asit yetersizliği bebeğin beyin gelişmenini olumsuz etkilemektedir.
Yanlışsız diyet teklifleri nasıl olmalıdır?
Kompleks karbohidratlar, kurubaklagiller, zerzevat ve meyvelerin yüksek olması, koroner kalp hastalığı ve kimi kanser cinsleri için gözetici faktördür. Tıpkı biçimde kompleks karbohidratları epey içeren diyetle beslenen toplumlarda insüline bağımlı olmayan diyabetin görülme sıklığı düşüktür. Bitkisel besinlerden güçlü diyet koroner kalp hastalığı, kolon kanseri, diyabet, divertikülozis, hipertansiyon ve safra kesesinde taş oluşum riskini azaltmaktadır.
Çok alkol kullanması karaciğer yağlanması, siroz, osteoporozis, hipertansiyon, felç ve kalp hastalığı ve rektum kanser riskini artırır.
Çok tuz tüketimi hipertansiyon, mide kanseri, osteoporozis için risk faktörüdür.
Suların flourid seviyesinin düşüklüğü ve çok şeker tüketimi, diş çürükleriyle ilintilidir. Suların flourid içeriğinin 0,7-1,2 mg/dL içinde tutulması hamidir.
Birebir biçimde besinlerin küflenmesiyle oluşan mikotoksinler, doğal ya da besin hazırlama sırasında oluşan N- nitroz bileşikleri kanser için risk faktörleridir.
Beslenme durumu üzerine olumsuz tesiri olan ilaçların başlıcaları: oral kontraseptifler, antikonvulsanlar, antibiyotikler, kortikosteroidler, anfetaminler, anestetikler, kanser tedavisinde kullanılan öteki ilaçlardır.
Antikonvülsantlar ve oral kontraseptifler, B vitaminlerinin kimilerinin emilimini azaltarak bu vitaminlere olan gereksinmeyi artırırlar ve serum kalsiyum seviyesini düşürürler. Kortikosteroidler, protein yıkımını artırdıklarından kemik matriksinin azalmasına niye olurlar.
Antibiyotikler, bağırsak florasını değiştirerek B vitaminleri ve K vitaminine olan ihtiyacı artırırlar. Ayrıyeten birtakım antibiyotikler demir emilimini, başka kimileri, kalsiyum ve fosfor emilimini azaltırlar.
Aspirin; glikoz, sodyum ve su emilimi üzerine olumsuz tesir eder. Ayrıyeten asprin ve temel ögesi salisilat olan ilaçlar epey derecede doymamış yağ asitlerinden prostoglandin sentezini inhibe ederek intestinal kanama, ötürüsıyla demir yetersizliği riskini artırırlar. Bilhassa asprin ve C vitamini birlikte kullanılırsa asprinin olumsuz tesiri daha epey artar.
Beslenme ihmal edilerek yalnız ilaçla tedavi hastanın düzgünleşmesini güçleştirir. Hastanın hastalığına ve ilaç tedavisine uygun diyet alması mecburidir.