Besin Perakende Bölümü: Global enflasyonun denetimi güç

Smug

Active member
Gelişmekte olan ülkelerin en büyük sorunu olan enflasyon coronavirüs pandemisi ile bir arada gelişmiş ülkelerin de sorunu haline geldi. Kapanmaların tesiri ile bir arada tedarik badireleri, lojistik aksaklıklar, arzın talebi karşılayamaması ile enflasyondaki yükselişler önlenemez düzeylere kadar çıktı.

Özellikle 2021 yılı sonlarına gerçek aşılanların hızlanması, ülkelerarası kısıtlamaların kalkması, pandemiye ait karantina müddetlerinin ülkelerde kısalması/kalkması ile süreksiz enflasyon olması beklenirken, Rusya-Ukrayna savaşı adeta 2022 yılının birinci çeyreğine damga vurdu ve vurmaya da devam ediyor.

2022 yılı pandemi daha sonrası toparlanmanın doruklarına ulaşıldığı bir yıl olurken, süratle artan talebe yetişemeyen arz ile birlikte enflasyonlar yükselemeye devam etti. Rusya-Ukrayna savaşı ile arz talep istikrarı yeterlice bozulurken, Rusya’nın en büyük silahı olan güçteki fiyat artışları ülkeleri enflasyonla uğraş konusunda gelişmiş ülkelerin genelini faiz artırımına gitme durumunda bıraktı. Her ay açıklanan enflasyon bilgilerinin akabinde ‘son yılların en yükseği’ olarak lanse edilen enflasyonla çaba konusunu Rusya-Ukrayna savaşı bitmedikçe daha epey konuşacağa benziyoruz. Artırılan faizlerle birlikte büyüme ikinci plana atılsa da, enflasyonun denetim altına alınması uzun vadeye ertelenmiş durumda.

Şubat sonunda başlayan Rusya-Ukrayna gerginliğinin savaşa dönüşmesi ve akabinde gelen yaptırım haberleri, iki büyük besin ihracatçısının dış piyasalardan çekilmesinden kaynaklanan arz talep istikrarı aksilikleri, güç fiyatlarında olduğu üzere, besin fiyatlarında da yükselişe yol açtı. Artan güç ve besin meblağları ile bir arada Türkiye’de enflasyon Eylül ayında yıllık bazda %80,2’ye yükseldi. Öteki ülkelerden farklı olarak büyümeyi birinci sıraya alan Türkiye’de faizler Eylül 2021’den bu yana %19,00 düzeyinden Eylül 2022’ye kadar 700 baz puan azaltılarak %12,00’ye çekildi. Eksi gerçek faizin tasarrufları eritirken, sert yükselen
besin fiyatları ile bir arada hanehalkının harcamalarının düşük fiyatlı marketlere kaymasını sağladı. Fiyatlar genel seviyesindeki artışların şirket karlılıklarını olumlu etkileyebileceği algısı ve hane halkı harcama kalemlerinin yüksek olduğu bölüm kümeleri enflasyonist ortamda ön plana çıkıyor. Bunların başında ise hiç elbet besin perakende dalı geliyor.

Yüksek enflasyon ortamında tasarruf yapılabilmesi ismine her şeyden kısılabilir lakin zarurî gereksinim olan besin da bu durum kelam konusu değil. Bu kapsamda da artan fiyatlar sonucunda indirim marketlerine olan ilginin artması ve dışarıdan fazla mesken içi yemek tüketimine eğilim sonucunda besin perakende şirketlerinde cirolarda üst taraflı revizeye gidildi. Öteki taraftan hem şirketleri destekleyen birebir vakitte enflasyonun geri çekilmesine yönelik olarak yapılan temel besinde %8 olan verginin %1’e dürülmesi kesimi desteklemeye devam edecek görünüyor.

2022 yılının ikinci yarısında da yüksek enflasyonun devam etmesini bekliyoruz. Baz tesirinden kaynaklı olarak geri çekilme beklense de eksi gerçek faizin olduğu bir ortamda tasarruflar azalmaya devam edecek. Risksiz getirilerin enflasyon karşısında yetersiz kalması ile bir arada yerli yatırımcı ilgisinin Borsa’ya geçişleri hızlandırdığını gözlemliyoruz.

Bu kapsamda pay bazlı ayrışmaların ön plana çıkmasını beklemekteyiz. Tedarikçilerle bağlar, borçluluk, ciro artışının net kara yansıma potansiyeli üzere faktörleri de göze aldığımızda BIMAS’ı ön plana çıkarıyoruz. Yüksek mağaza sayısı, yüksek kalite ve düşük risk profiliyle BIMAS’ın dalgalı piyasalarda cazip olduğunu düşünüyoruz. BIMAS’ın marketlerde satılan mamüllerin %60’dan fazlasının kendi üretimleri olması şirketi öne çıkaran başka ögelerden. Şirket’in ikinci çeyrek finansallarında deklare ettiğı ciro artışı %98 idi. 2022 yılı ciro büyüme amacı ise %100-110 aralığında.

BIZIM tarafında ise cirosunda Horeca (Otel, Restoran ve Kafe) satışlarının yüksek hisseye sahip olması ve bu sene turizm dönemi ile ilgili olumlu beklentilere devam etmemiz şirketteki olumlu görüşümüzü takviyeler nitelikte. Yüksek marjlı eser kümelerinin olması ve besin perakende özelinde rasyoların cazip olması şirketi enflasyonist ortamda ön plana çıkarıyor. CCOLA, pandemi periyodunda market harici satış kanallarının kapanmasına karşılık hakikat fiyatlama siyaseti ve tahminen de daha değerlisi maliyetlerini hakikat yöneterek karlılığını muhafazası bildi. Önümüzdeki periyotta de talep esnekliği düşük eserleri ile enflasyonist ortamdan olumlu etkilenebileceğini düşünüyoruz.

İnfo Yatırım
 
Üst