Vitra
New member
Barış Terkoğlu, Total’in OYAK’a nasıl ‘fahiş fiyata’ satıldığını yazdı Barış Terkoğlu yazısında OYAK’ın, ‘fahiş fiyatla’ Demirören’den aldığı Total’e ait Sedat Peker’in savını kaynakların doğruladığını belirtti. Satın almanın görüşüldüğü toplantının şahitlerine bakılırsa Deniz Kuvvetleri ismine katılan Cihat Yaycı, “Pazar hissesi küçük, 4 yılda biroldukca bayisini kaybetmiş” diyerek itiraz etti.
Terkoğlu’nun yazsından ilgili kısım şu biçimde:
“Sedat Peker ne demişti:
‘Pambıkören, seni unuttum zannetme. Kâr etmeyen Total’i Mehmetçiğin parasıyla kurulan OYAK’a nasıl sattığını kesinlikle anlatacağım. Mavi Vatan’ın isim babası Cihat Yaycı Paşa’nın, bu satışın adil olmadığını söylemesi üzerine onu etkilemek için nasıl baskı kurdurduğunuzu da biliyorum. Pambıkören, Mehmetçiğin parasına göz dikenin Aziz Allah gözlerini çıkarır biliyor musun? Bu satış yordamına uygunduysa, Cihat Yaycı Paşa niye bunun adapsız olduğunu her yerde dillendirdi ve siz onun üzerine hangi güçlerle baskı kurdurdunuz?’
Peker’in ‘Pambıkören’ diye kastettiği ‘Demirören’. Kelamını ettiği satış ise OYAK’ın geçen yıl haziran ayında, Total Türkiye’yi ve akaryakıt şirketi M Oil’i Demirören’den toplamda 450 milyon dolara alması.
‘Cihat Yaycı ne palavra ne de yanlışsız dedi’
Öte yandan Peker’in açıklamalarının akabinde işaret ettiği Cihat Yaycı, OdaTV’ye şu biçimde konuştu:
‘Yönetim konseyi toplantısı kayıtları, ses kayıtları aslına bakarsan alınıyor. Muhatap OYAK’tır. Benim bu bahiste konuşmam uygun olmadığı üzere yasal da değildir.’
özetlemek gerekirsesı Cihat Yaycı ne palavra ne de hakikat dedi. ‘Kayıtlara bakılsın’ demeyi tercih etti.
OYAK’ın sermaye birikimi, bugün 400 bini aşan üye sayısı, kritik bölümlerdeki varlığı; onu Türkiye üzere kırılgan bir iktisatta adeta bir dev haline getiriyor. OYAK Renault, OYAK Çimento, Ereğli Demir Çelik üzere kıymetli şirketlerin sahibi olan OYAK’ın 2019 yılı hasılatı 48.8 milyar liraya, toplam varlıkları ise 118.3 milyar liraya ulaştı. OYAK’ın tıpkı yıl 4.9 milyar dolarlık ihracatı, Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık yüzde 2.7’siydi.
OYAK’ın en genişten en dara inen idare şemasının en zirvesinde, asker-profesyonel istikrarı var. İdarenin bütününde Ulusal Savunma Bakanı, Genelkurmay Lideri ve kuvvet kumandanları tesirli.
OYAK’ın satış süreci
Her şeyi özetledikten daha sonra asıl soruya cevap verelim: Yaycı, OYAK’ın satışına idare şurası üyesi olarak itiraz etti mi? Ettiyse niye etti? daha sonrasında baskı gördü mü?
Yaycı konuşmadı lakin bu soruların karşılığını devrin şahitlerine sorarak araştırdım. Başından söyleyeyim,
Yaycı: niye bize fayda sağlamayan bir şirketi alıyoruz
OYAK kulislerine nazaran Cihat Yaycı, Total’in alınış sürecine itiraz etti. Bunun birkaç sebebi vardı. Satış sürecinde OYAK, Total’de kapsamlı bir araştırma yapmıştı. Total’in bilançolarını inceleyen Yaycı, bu alımın OYAK için kârlı olmayacağını söylemiş oldu. 2016’da Demirören tarafınca 358 milyon dolara satın alınan OYAK, dört yılda biroldukça bayisini kaybetmiş, pazar hissesi azalmış, kârı düşmüştü. Bu dataları idare konseyine taşıyan Yaycı, ‘niçin bize fayda sağlamayan bir şirketi alıyoruz’ sorusunu sordu.
Toplantıyı terk etti
Bunun ötesinde Yaycı’nın itiraz ettiği öbür noktalar da vardı. Total’in yüzlerce satış noktasının olduğu söyleniyordu. Lakin bunların epey az bir kısmı resmen Total’indi. Çoğunluğu bayilik sistemiyle çalışıyordu. Üstelik dört yılda, Demirören periyodunda bu bayilik sistemi de makûs bir biçimde yönetilmişti. Bu münasebetleri sıralayan Yaycı, satın almanın yanlış olduğunu, ayrıyeten satın alınsa dahi 450 milyon doların bu satış için fahiş olduğunu söylemiş oldu. Yetmedi, Yaycı, sonucun OYAK teamüllerine göre idare şurası tarafınca değil, genel şura tarafınca verilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Ona nazaran idare heyetinin bu sonucu alması yetkinin aşımıydı. Ve satışın görüşüldüğü idare konseyi toplantısını terk etti.
Kuvvet kumandanı devrede
Yaşanan olay OYAK idaresinde zelzele tesiri yarattı. “Yukarıdan gelen” ihtarın akabinde, bir süre daha sonra Deniz Kuvvetleri Kumandanı devreye girdi. Yaycı ile baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Yaycı’ya özetle ‘Sen benim adıma orada bakılırsav yapıyorsun’ diyen Kumandan Adnan Özbal, Yaycı’dan satışa onay vermesini istedi. Yapacak bir şeyin kalmadığını düşünen Yaycı, Ulusal Savunma Bakanı’nın görüşünün de bu istikamette olduğunu görür görmez satışa onay verdi.”
Terkoğlu’nun yazsından ilgili kısım şu biçimde:
“Sedat Peker ne demişti:
‘Pambıkören, seni unuttum zannetme. Kâr etmeyen Total’i Mehmetçiğin parasıyla kurulan OYAK’a nasıl sattığını kesinlikle anlatacağım. Mavi Vatan’ın isim babası Cihat Yaycı Paşa’nın, bu satışın adil olmadığını söylemesi üzerine onu etkilemek için nasıl baskı kurdurduğunuzu da biliyorum. Pambıkören, Mehmetçiğin parasına göz dikenin Aziz Allah gözlerini çıkarır biliyor musun? Bu satış yordamına uygunduysa, Cihat Yaycı Paşa niye bunun adapsız olduğunu her yerde dillendirdi ve siz onun üzerine hangi güçlerle baskı kurdurdunuz?’
Peker’in ‘Pambıkören’ diye kastettiği ‘Demirören’. Kelamını ettiği satış ise OYAK’ın geçen yıl haziran ayında, Total Türkiye’yi ve akaryakıt şirketi M Oil’i Demirören’den toplamda 450 milyon dolara alması.
‘Cihat Yaycı ne palavra ne de yanlışsız dedi’
Öte yandan Peker’in açıklamalarının akabinde işaret ettiği Cihat Yaycı, OdaTV’ye şu biçimde konuştu:
‘Yönetim konseyi toplantısı kayıtları, ses kayıtları aslına bakarsan alınıyor. Muhatap OYAK’tır. Benim bu bahiste konuşmam uygun olmadığı üzere yasal da değildir.’
özetlemek gerekirsesı Cihat Yaycı ne palavra ne de hakikat dedi. ‘Kayıtlara bakılsın’ demeyi tercih etti.
OYAK’ın sermaye birikimi, bugün 400 bini aşan üye sayısı, kritik bölümlerdeki varlığı; onu Türkiye üzere kırılgan bir iktisatta adeta bir dev haline getiriyor. OYAK Renault, OYAK Çimento, Ereğli Demir Çelik üzere kıymetli şirketlerin sahibi olan OYAK’ın 2019 yılı hasılatı 48.8 milyar liraya, toplam varlıkları ise 118.3 milyar liraya ulaştı. OYAK’ın tıpkı yıl 4.9 milyar dolarlık ihracatı, Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık yüzde 2.7’siydi.
OYAK’ın en genişten en dara inen idare şemasının en zirvesinde, asker-profesyonel istikrarı var. İdarenin bütününde Ulusal Savunma Bakanı, Genelkurmay Lideri ve kuvvet kumandanları tesirli.
OYAK’ın satış süreci
Her şeyi özetledikten daha sonra asıl soruya cevap verelim: Yaycı, OYAK’ın satışına idare şurası üyesi olarak itiraz etti mi? Ettiyse niye etti? daha sonrasında baskı gördü mü?
Yaycı konuşmadı lakin bu soruların karşılığını devrin şahitlerine sorarak araştırdım. Başından söyleyeyim,
Yaycı: niye bize fayda sağlamayan bir şirketi alıyoruz
OYAK kulislerine nazaran Cihat Yaycı, Total’in alınış sürecine itiraz etti. Bunun birkaç sebebi vardı. Satış sürecinde OYAK, Total’de kapsamlı bir araştırma yapmıştı. Total’in bilançolarını inceleyen Yaycı, bu alımın OYAK için kârlı olmayacağını söylemiş oldu. 2016’da Demirören tarafınca 358 milyon dolara satın alınan OYAK, dört yılda biroldukça bayisini kaybetmiş, pazar hissesi azalmış, kârı düşmüştü. Bu dataları idare konseyine taşıyan Yaycı, ‘niçin bize fayda sağlamayan bir şirketi alıyoruz’ sorusunu sordu.
Toplantıyı terk etti
Bunun ötesinde Yaycı’nın itiraz ettiği öbür noktalar da vardı. Total’in yüzlerce satış noktasının olduğu söyleniyordu. Lakin bunların epey az bir kısmı resmen Total’indi. Çoğunluğu bayilik sistemiyle çalışıyordu. Üstelik dört yılda, Demirören periyodunda bu bayilik sistemi de makûs bir biçimde yönetilmişti. Bu münasebetleri sıralayan Yaycı, satın almanın yanlış olduğunu, ayrıyeten satın alınsa dahi 450 milyon doların bu satış için fahiş olduğunu söylemiş oldu. Yetmedi, Yaycı, sonucun OYAK teamüllerine göre idare şurası tarafınca değil, genel şura tarafınca verilmesi gerektiğini söylemiş oldu. Ona nazaran idare heyetinin bu sonucu alması yetkinin aşımıydı. Ve satışın görüşüldüğü idare konseyi toplantısını terk etti.
Kuvvet kumandanı devrede
Yaşanan olay OYAK idaresinde zelzele tesiri yarattı. “Yukarıdan gelen” ihtarın akabinde, bir süre daha sonra Deniz Kuvvetleri Kumandanı devreye girdi. Yaycı ile baş başa bir görüşme gerçekleştirdi. Yaycı’ya özetle ‘Sen benim adıma orada bakılırsav yapıyorsun’ diyen Kumandan Adnan Özbal, Yaycı’dan satışa onay vermesini istedi. Yapacak bir şeyin kalmadığını düşünen Yaycı, Ulusal Savunma Bakanı’nın görüşünün de bu istikamette olduğunu görür görmez satışa onay verdi.”