Vitra
New member
AP Türkiye Raportörü’nden İmamoğlu çıkışı: Kaygı verici bir gelişme Avrupa Parlamentosu (AP) üyesi ve Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, Ankara’daki temaslarının akabinde bugün AB Türkiye Delegasyonu’nda bir basın toplantısı düzenledi.
AP’nin Türkiye raporu için izleme ziyaretinde bulunduğunu kaydeden Amor, bu kapsamda Dışişleri Bakanı Yardımcısı Faruk Kaymakcı, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, HDP Eş Genel Liderleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar, AKP Küme Başkanvekili Numan Kurtulmuş, Anayasa Mahkemesi Lider Yardımcısı, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve gazetecilerle görüştüğünü söylemiş oldu.
Ziyaretinin iştirak süreciyle ilgili çalışmalar yapma maksadını taşıdığını kaydeden Amor, “Türkiye, her ne kadar iştirak süreç dondurulmuş olsa da resmi manasında aday ülke. İştirak sürecinin merkezinde demokrasi, insan hakları ve hukuku üstünlüğü hususları bulunuyor” dedi.
‘AB’ye katılmak demek, bir toplum modeline katılmak demek’
Amor’un açıklamalarından öne çıkanlar şu biçimde:
Türkiye’deki yetkililer, açıkça Rusya’nın saldırısını eleştirdiler; Donetsk, Luhansk’ın tanınmasını eleştirdiler ancak buna karşın sanki AKP’nin sunduğu toplum modeli Hollanda toplumuna mı daha yakın, Rusya’ya mı? Sorulması gereken bir soru olduğunu düşünüyorum. Benim işim, Türkiye iştirak sürecinde ne yapıyor, buna bakmak. Bilhassa insan hakları ve hukukun üstünlüğü konusunda. AKP’nin ortaya koyduğu toplum modeli de daha hayli tek kişinin kelamının geçtiği, kuvvetler ayrılığının olmadığı, insan hakları ve hukukun üstünlüğü ve demokrasiye hürmetin gösterilmediği bir toplum model üzere görünüyor.
Görüştüğüm muhataplarımın hepsi, Türkiye’nin tarafının daima; prensipleri, pahaları açısından daima AB istikametinde olduğunu söylemiş oldu. Hem hükümet birebir vakitte AKP’den birebir vakitte muhalefetten görüştüğüm herkes bunu söylemiş oldu.
Savaştan evvel de Türkiye’nin milletlerarası alanda oynadığı değerli rolü düşünürsek Türkiye’nin kendi siyasetini uygulaması için imkanı var. Bunun bilhassa altını çizdim. Zira bir aday ülke olarak Türkiye’nin kendi dış siyasetini uygulaması konusunda rastgele bir sınırlama yok. Aday ülkelerin AB’nin siyasetlerine ve kıymetlerine yaklaşması beklenir. Fransa meseladen de gördüğümüz üzere, üye bile olsanız farklı bir dış siyasetiniz olabilir. Yani kendi dış siyasetinizi, aday ülke de olsanız üye ülke de olsanız uygulayabilirsiniz. Bir ülkenin dış siyasetini uygularken bizim açımızdan düşünülebilecek sonlar nelerdir? Her aday ya da üye ülkeden beklendiği üzere, evvela agresif açıklamalardan kaçınmak ve diplomatik yollardan dış politikayı uygulamak.
‘Hem kuvvetli birebir zamandamokratik bir ülke olunabilir’
Hatalı bir ikilem diyebileceğim bir şeyden bahsetmek istiyorum, Türk kamuoyunda bu fazlaca varmış üzere. Türkiye’de kamuoyu ya da vatandaşlar, değerli ve kuvvetli ülke olmak ile demokratik bir ülke olmak içinde bir seçim yapmak zorundaymış üzere görüyor. Bu nedir, tam olarak anlayamıyorum. Hem kuvvetli tıpkı zamandamokratik bir ülke olunabilir. Güya kuvvetli bir ülke olabilmek için demokrasiden vazgeçmek gerekmiş üzere bir durum kelam konusu fakat bakın Almanya’ya, ABD’ye, Birleşik Krallık’a. Yani jeopolitik açıdan hem kuvvetli bir ülke olabilirsiniz tıpkı vakitte olgun bir demokrasiye sahip bir ülke olmak mümkün.
‘Yargının ortasında bulunduğu durum korkunç‘
İnsan hakları ve hukukun üstünlüğü açısından çok kaygılıyız ve bu manada hiç ilerleme yok. Son vakit içinderda bu iki mevzuda daima makûs haberler alıyoruz. Şöyle bir paten varmış üzere görünüyor, bilhassa medyanın ortasında bulunduğu durum açısından. Önde gelen köşe müelliflerinden birisinin birkaç ay evvel Mısır ile ilgili ne yazdığını hatırlıyor musunuz? Artık ne diyor? Mantalite büsbütün değişmiş vaziyette, bir gecede her şey değişmiş oluyor. niye? Zira Cumhurbaşkanı, Sisi ile el sıkışmış oluyor. Bu durumda da vatandaşlar, aldıkları bilgiden daima şüpheleniyorlar, ‘Siyasi bir gündem mi var acaba’ diye. bu biçimde bir durum, olgun demokrasiye ulaşılmasında pürüz teşkil ediyor. bu biçimde bir medya ortamında biroldukca yasa geçiyor. Dezenformasyon yasası bunlardan birisi.
Terörizm konusu bir de. Güya her cins eleştiriyi bastırmak için bu lisana getiriliyor üzere görünüyor. Birfazlaca öteki kanun da var lakin yalnızca kanunlardan ibaret değil. beraberinde hareketler de külfetli. örneğin ben, bir siyasetçiye tokat atan polis memuruna ilişkin bir görüntü izledim. Rastgele bir toplanma durumunda epeyce fazla sayıda polisin bulunduğunu görüyoruz. Çok fazla sayıda gözaltı gerçekleştiriliyor. Bu ortada, yargının ortasında bulunduğu durum müthiş. hiç bir vakit davanızda ne olacağını, mahkemede ne olacağını bilemiyorsunuz. örneğin İmamoğlu davasında hakimin değiştirilmesi üzere. Avukatlar da güç durumda. Bütün bunlar hakikaten hayli telaş verici. Yalnızca türel çerçeve değil, kararların uygulanması da tasa verici. Bir davanın tam ortasında hakimin değiştirilmesi, hiç bir biçimde demokratik standarda uygun değildir.
Cezaevlerindeki durumdan da bahsetmek gerek. Sıhhat durumu makus olan biroldukça insan cezaevinde. hem de siyasi rehine olarak tanımlayabileceğimiz öbür beşerler da cezaevinde. Kavala ve Demirtaş üzere. AİHM kararlarından daha sonra ortasında bulundukları durum, açıklanamaz bir şey. Kaftancıoğlu ve tıpkı biçimde de İmamoğlu davası da. İmamoğlu da bir nevi siyasi rehine üzere düşünülebilir.
‘Türkiye ile tekrar angaje olmak için hazırız’
bir daha de Türkiye ile alakalara bir daha sürat kazandırmak, Türkiye ile tekrar angaje olmak için hazırız. Bunu da istiyoruz. Lakin şayet büyük değişiklikler yapılmazsa iştirak sürecinin de bir 2-3 yıl daha bu türlü devam etmesi mümkün olmayacak. Büyük değişiklikler yapılması gerekir derken bunu seçim neticelerindan bağımsız olarak söylüyorum. Kim kazanırsa kazansın, bir daha de AB-Türkiye içinde inanca dayalı bağların tekrar kurulabilmesi için büyük değişiklikler yapılması gerekiyor. Bu tıp hoş haberleri almaya açığız. Bilhassa insan hakları ve hukukun üstünlüğü bahislerinde.”
‘İçişleri bakanı ile görüşmemiz çok güzel bir görüşmeydi’
Sanchez-Amor, gazetecilerin sorularını da yanıtladı. İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ile görüşüp görüşmediği ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile ilgili görüşmesi sorulan Amor, şu değerlendirmede bulundu:
“İmamoğlu ile görüşmedim, zira yalnızca Ankara’daydım. Fakat Lider İmamoğlu ile birkaç ay evvel İstanbul’da görüştüm.
İçişleri Bakanı ile baş başa yaptığımız görüşme çok güzel bir görüşmeydi. Bir yıl evvel de bir ortaya gelmiştik. Ben İspanyol’um. ötürüsıyla Türkiye’nin terörizmle ilgili meseleleri tahminen benim anlamam daha kolay olur. Bilhassa Türkiye’nin ve Türk yetkililerin terörle gayrette ortasında bulundukları duygusal durumu, modu anlamam tahminen daha kolay oluyordur. Alışılmış ki Türkiye’nin güvenlik ve terörizmle ilgili yasal kaygıları var.
AB ve Türkiye’nin güvenlik ve Türkiye’nin terörle bağlı legal tasaları konusunda ortak bir yaklaşımı olması gerek.”
İmamoğlu açıklaması
Sanchez, Ankara’daki temasları esnasında İmamoğlu hakkındaki sonucun gündeminde olup olmadığına ait soruyu ise şöyleki yanıtladı:
“gayet telaş verici bir gelişme olarak nitelendiriyoruz. Ekseriyetle muhataplarım bir üst mahkemenin bu durumu düzelteceğini umduklarını söylemiş olduler lakin bir daha de kaygı verici. Zira Yüksek Seçim Konseyi üyelerine ahmak demiş olması… bu biçimde bir şey Avrupa’da her gün oluyor ve epeyce olağan bizim için, Avrupa’da siyasetçiler açısından ve fazlaca sıradan bir şey bu. Hata teşkil edebilecek bir şey değil. Olağan ki öbür bir tabir de kullanmayı tercih edebilirdi lakin aslında sıradan bir şey söylüyor. örneğin Almanya’da yaşayan Türkler, bu türlü istedikleri üzere konuşabilirler ve hiç bir hukuksal kararı da olmaz bunun. Demokrasilerde tabir özgürlüğünün olması ve yalnızca epey ağır ve önemli durumlarda bunun sınırlanması gerekiyor.
Hatta kamu bakılırsavlilerine yönelik söylemiş olduklerinizde de söz özgürlüğü açısından epeyce daha geniş bir alana sahipsiniz. Örneğin İspanya’da yargıçlar bunu yorumlarken şayet bir siyasetçiye bir şey söylenmişse, daha agresif bir şey olabiliyor, daha da geniş yorumlanıyor. Bir de bunun tam seçim öncesinde olması da öteki bir husus. öne sürülen nedeni ne olursa olsun, herkes bu mahkeme sonucunı seçim ile ilişkilendirdi. HDP’nin kapatılmasına da karar verilirse sanki bu davalardan daha sonra rastgele bir memleketler arası bağımsız gözlemci heyeti Türkiye’ye gelip bu seçimlerin adil yapılabildiğini söyleyebilir mi sizce?
Bu tıp davalar, bu tıp kararlar Türkiye’nin milletlerarası imajına da ziyan veriyor. En büyük ziyanı Türkiye’nin imajına veriyor. Siyasette güzel bir imaj sahiden değerli bir şeydir. Bu davalar Türkiye’nin imajına ziyan veriyor. İmajı düzeltmek için rastgele bir askeri prosedür kullanmak mümkün değil. Ya da süper askeri eserler üreterek de bu imajı düzeltemiyorsunuz. Lakin inanç ve demokrasi ile bu imaj düzelebiliyor.”
AP’nin Türkiye raporu için izleme ziyaretinde bulunduğunu kaydeden Amor, bu kapsamda Dışişleri Bakanı Yardımcısı Faruk Kaymakcı, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu, HDP Eş Genel Liderleri Pervin Buldan ve Mithat Sancar, AKP Küme Başkanvekili Numan Kurtulmuş, Anayasa Mahkemesi Lider Yardımcısı, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri ve gazetecilerle görüştüğünü söylemiş oldu.
Ziyaretinin iştirak süreciyle ilgili çalışmalar yapma maksadını taşıdığını kaydeden Amor, “Türkiye, her ne kadar iştirak süreç dondurulmuş olsa da resmi manasında aday ülke. İştirak sürecinin merkezinde demokrasi, insan hakları ve hukuku üstünlüğü hususları bulunuyor” dedi.
‘AB’ye katılmak demek, bir toplum modeline katılmak demek’
Amor’un açıklamalarından öne çıkanlar şu biçimde:
Türkiye’deki yetkililer, açıkça Rusya’nın saldırısını eleştirdiler; Donetsk, Luhansk’ın tanınmasını eleştirdiler ancak buna karşın sanki AKP’nin sunduğu toplum modeli Hollanda toplumuna mı daha yakın, Rusya’ya mı? Sorulması gereken bir soru olduğunu düşünüyorum. Benim işim, Türkiye iştirak sürecinde ne yapıyor, buna bakmak. Bilhassa insan hakları ve hukukun üstünlüğü konusunda. AKP’nin ortaya koyduğu toplum modeli de daha hayli tek kişinin kelamının geçtiği, kuvvetler ayrılığının olmadığı, insan hakları ve hukukun üstünlüğü ve demokrasiye hürmetin gösterilmediği bir toplum model üzere görünüyor.
Görüştüğüm muhataplarımın hepsi, Türkiye’nin tarafının daima; prensipleri, pahaları açısından daima AB istikametinde olduğunu söylemiş oldu. Hem hükümet birebir vakitte AKP’den birebir vakitte muhalefetten görüştüğüm herkes bunu söylemiş oldu.
Savaştan evvel de Türkiye’nin milletlerarası alanda oynadığı değerli rolü düşünürsek Türkiye’nin kendi siyasetini uygulaması için imkanı var. Bunun bilhassa altını çizdim. Zira bir aday ülke olarak Türkiye’nin kendi dış siyasetini uygulaması konusunda rastgele bir sınırlama yok. Aday ülkelerin AB’nin siyasetlerine ve kıymetlerine yaklaşması beklenir. Fransa meseladen de gördüğümüz üzere, üye bile olsanız farklı bir dış siyasetiniz olabilir. Yani kendi dış siyasetinizi, aday ülke de olsanız üye ülke de olsanız uygulayabilirsiniz. Bir ülkenin dış siyasetini uygularken bizim açımızdan düşünülebilecek sonlar nelerdir? Her aday ya da üye ülkeden beklendiği üzere, evvela agresif açıklamalardan kaçınmak ve diplomatik yollardan dış politikayı uygulamak.
‘Hem kuvvetli birebir zamandamokratik bir ülke olunabilir’
Hatalı bir ikilem diyebileceğim bir şeyden bahsetmek istiyorum, Türk kamuoyunda bu fazlaca varmış üzere. Türkiye’de kamuoyu ya da vatandaşlar, değerli ve kuvvetli ülke olmak ile demokratik bir ülke olmak içinde bir seçim yapmak zorundaymış üzere görüyor. Bu nedir, tam olarak anlayamıyorum. Hem kuvvetli tıpkı zamandamokratik bir ülke olunabilir. Güya kuvvetli bir ülke olabilmek için demokrasiden vazgeçmek gerekmiş üzere bir durum kelam konusu fakat bakın Almanya’ya, ABD’ye, Birleşik Krallık’a. Yani jeopolitik açıdan hem kuvvetli bir ülke olabilirsiniz tıpkı vakitte olgun bir demokrasiye sahip bir ülke olmak mümkün.
‘Yargının ortasında bulunduğu durum korkunç‘
İnsan hakları ve hukukun üstünlüğü açısından çok kaygılıyız ve bu manada hiç ilerleme yok. Son vakit içinderda bu iki mevzuda daima makûs haberler alıyoruz. Şöyle bir paten varmış üzere görünüyor, bilhassa medyanın ortasında bulunduğu durum açısından. Önde gelen köşe müelliflerinden birisinin birkaç ay evvel Mısır ile ilgili ne yazdığını hatırlıyor musunuz? Artık ne diyor? Mantalite büsbütün değişmiş vaziyette, bir gecede her şey değişmiş oluyor. niye? Zira Cumhurbaşkanı, Sisi ile el sıkışmış oluyor. Bu durumda da vatandaşlar, aldıkları bilgiden daima şüpheleniyorlar, ‘Siyasi bir gündem mi var acaba’ diye. bu biçimde bir durum, olgun demokrasiye ulaşılmasında pürüz teşkil ediyor. bu biçimde bir medya ortamında biroldukca yasa geçiyor. Dezenformasyon yasası bunlardan birisi.
Terörizm konusu bir de. Güya her cins eleştiriyi bastırmak için bu lisana getiriliyor üzere görünüyor. Birfazlaca öteki kanun da var lakin yalnızca kanunlardan ibaret değil. beraberinde hareketler de külfetli. örneğin ben, bir siyasetçiye tokat atan polis memuruna ilişkin bir görüntü izledim. Rastgele bir toplanma durumunda epeyce fazla sayıda polisin bulunduğunu görüyoruz. Çok fazla sayıda gözaltı gerçekleştiriliyor. Bu ortada, yargının ortasında bulunduğu durum müthiş. hiç bir vakit davanızda ne olacağını, mahkemede ne olacağını bilemiyorsunuz. örneğin İmamoğlu davasında hakimin değiştirilmesi üzere. Avukatlar da güç durumda. Bütün bunlar hakikaten hayli telaş verici. Yalnızca türel çerçeve değil, kararların uygulanması da tasa verici. Bir davanın tam ortasında hakimin değiştirilmesi, hiç bir biçimde demokratik standarda uygun değildir.
Cezaevlerindeki durumdan da bahsetmek gerek. Sıhhat durumu makus olan biroldukça insan cezaevinde. hem de siyasi rehine olarak tanımlayabileceğimiz öbür beşerler da cezaevinde. Kavala ve Demirtaş üzere. AİHM kararlarından daha sonra ortasında bulundukları durum, açıklanamaz bir şey. Kaftancıoğlu ve tıpkı biçimde de İmamoğlu davası da. İmamoğlu da bir nevi siyasi rehine üzere düşünülebilir.
‘Türkiye ile tekrar angaje olmak için hazırız’
bir daha de Türkiye ile alakalara bir daha sürat kazandırmak, Türkiye ile tekrar angaje olmak için hazırız. Bunu da istiyoruz. Lakin şayet büyük değişiklikler yapılmazsa iştirak sürecinin de bir 2-3 yıl daha bu türlü devam etmesi mümkün olmayacak. Büyük değişiklikler yapılması gerekir derken bunu seçim neticelerindan bağımsız olarak söylüyorum. Kim kazanırsa kazansın, bir daha de AB-Türkiye içinde inanca dayalı bağların tekrar kurulabilmesi için büyük değişiklikler yapılması gerekiyor. Bu tıp hoş haberleri almaya açığız. Bilhassa insan hakları ve hukukun üstünlüğü bahislerinde.”
‘İçişleri bakanı ile görüşmemiz çok güzel bir görüşmeydi’
Sanchez-Amor, gazetecilerin sorularını da yanıtladı. İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu ile görüşüp görüşmediği ve İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ile ilgili görüşmesi sorulan Amor, şu değerlendirmede bulundu:
“İmamoğlu ile görüşmedim, zira yalnızca Ankara’daydım. Fakat Lider İmamoğlu ile birkaç ay evvel İstanbul’da görüştüm.
İçişleri Bakanı ile baş başa yaptığımız görüşme çok güzel bir görüşmeydi. Bir yıl evvel de bir ortaya gelmiştik. Ben İspanyol’um. ötürüsıyla Türkiye’nin terörizmle ilgili meseleleri tahminen benim anlamam daha kolay olur. Bilhassa Türkiye’nin ve Türk yetkililerin terörle gayrette ortasında bulundukları duygusal durumu, modu anlamam tahminen daha kolay oluyordur. Alışılmış ki Türkiye’nin güvenlik ve terörizmle ilgili yasal kaygıları var.
AB ve Türkiye’nin güvenlik ve Türkiye’nin terörle bağlı legal tasaları konusunda ortak bir yaklaşımı olması gerek.”
İmamoğlu açıklaması
Sanchez, Ankara’daki temasları esnasında İmamoğlu hakkındaki sonucun gündeminde olup olmadığına ait soruyu ise şöyleki yanıtladı:
“gayet telaş verici bir gelişme olarak nitelendiriyoruz. Ekseriyetle muhataplarım bir üst mahkemenin bu durumu düzelteceğini umduklarını söylemiş olduler lakin bir daha de kaygı verici. Zira Yüksek Seçim Konseyi üyelerine ahmak demiş olması… bu biçimde bir şey Avrupa’da her gün oluyor ve epeyce olağan bizim için, Avrupa’da siyasetçiler açısından ve fazlaca sıradan bir şey bu. Hata teşkil edebilecek bir şey değil. Olağan ki öbür bir tabir de kullanmayı tercih edebilirdi lakin aslında sıradan bir şey söylüyor. örneğin Almanya’da yaşayan Türkler, bu türlü istedikleri üzere konuşabilirler ve hiç bir hukuksal kararı da olmaz bunun. Demokrasilerde tabir özgürlüğünün olması ve yalnızca epey ağır ve önemli durumlarda bunun sınırlanması gerekiyor.
Hatta kamu bakılırsavlilerine yönelik söylemiş olduklerinizde de söz özgürlüğü açısından epeyce daha geniş bir alana sahipsiniz. Örneğin İspanya’da yargıçlar bunu yorumlarken şayet bir siyasetçiye bir şey söylenmişse, daha agresif bir şey olabiliyor, daha da geniş yorumlanıyor. Bir de bunun tam seçim öncesinde olması da öteki bir husus. öne sürülen nedeni ne olursa olsun, herkes bu mahkeme sonucunı seçim ile ilişkilendirdi. HDP’nin kapatılmasına da karar verilirse sanki bu davalardan daha sonra rastgele bir memleketler arası bağımsız gözlemci heyeti Türkiye’ye gelip bu seçimlerin adil yapılabildiğini söyleyebilir mi sizce?
Bu tıp davalar, bu tıp kararlar Türkiye’nin milletlerarası imajına da ziyan veriyor. En büyük ziyanı Türkiye’nin imajına veriyor. Siyasette güzel bir imaj sahiden değerli bir şeydir. Bu davalar Türkiye’nin imajına ziyan veriyor. İmajı düzeltmek için rastgele bir askeri prosedür kullanmak mümkün değil. Ya da süper askeri eserler üreterek de bu imajı düzeltemiyorsunuz. Lakin inanç ve demokrasi ile bu imaj düzelebiliyor.”